In deze korte reeks artikelen lees je hoe je digitaal wat sterker wordt door de dingen die je leert en de keuzes die je maakt. Moet je een nieuwe computer omdat Microsoft Office zegt dat het daarvoor tijd wordt? Welnee, daar heb je zelf wat over te zeggen. 3 artikelen hierover: hardware, besturingssystemen en software. Vandaag deel 2: kies je eigen besturingssysteem.

Je moet niet op één paard wedden

Gaat er weer een akelig virus rond onder Windows? Word je gedwongen een nieuwe computer te kopen omdat het besturingssysteem verouderd is? Of krijg je telkens reclame te zien? Allemaal redenen om eens wat alternatieven te bekijken. Je hebt namelijk wel degelijk de keuze om een ander systeem dan wat er oorspronkelijk op stond, op je apparaat te zetten.

• Zo kun je op een MacBook of iMac best Windows installeren.

• Je kunt ook alleen Linux op een pc of iMac of MacBook zetten en geen ander systeem.

• Of op één pc plaats je meerdere versies van Windows naast elkaar.

• Ben je toe aan wat avontuur, dan kun je naast Windows ook Linux installeren. Of zelfs meerdere versies van Linux.

• Ook kun je op een iMac meerdere versies van MacOS plaatsen, plus bijvoorbeeld Ubuntu.

Meerdere besturingssystemen naast elkaar op een computer, dat heet multi-boot. Multi betekent meerdere en boot is opstarten.

Waarom zou je dat eigenlijk doen?

• Keuzevrijheid.

• Leren omgaan met een ander besturingssysteem.

• Er zijn programma’s die enkel werken onder een specifieke versie van MacOS, of Windows.

• Randapparatuur. Sommige apparaten werken het beste onder specifieke systemen en programma’s. Zo heb ik nog een stapelscanner, met verouderde drivers, die goed werkt onder Windows 8.1. Ik gebruik hem niet elke dag, maar als ik weer eens een boek wil scannen, dan weet ik dat dat goed gaat met Windows 8. Onder Linux werkt het wel, maar niet echt om over naar huis te schrijven. En of het onder Windows 10 of lukt, betwijfel ik al helemaal. Dus zolang ik met dat scannertje wil werken, zal ik ergens nog een installatie met Windows 8.1 laten staan.

• Veiligheid. Linux en MacOS zijn erg veilige systemen waar nog niet veel virussen voor zijn. Onder Windows heb je standaard een virusscanner of Windows Defender aan staan. Dat wordt ook zwaar aanbevolen.
  Een virusscanner heb je niet nodig met Linux. Als er een beveiligingslek wordt gevonden, wordt dat direct gedicht door de community. Dan krijg je meteen een update. Daarmee is Linux een heel veilig systeem om mee te internetten en bankieren. En ook MacOS heeft een heel eigen softwaresysteem met weinig virussen.

• Duurzaamheid. Om een oudere pc of laptop veilig te kunnen blijven gebruiken, is Linux echt een uitkomst. Houden de veiligheidsupdates van Windows op? Dan hoef je niet meteen je goed werkende apparaten weg te gooien! Je stapt gewoon over op Linux. Vrijwilligers van Linux forums helpen je graag op weg.

• Voor de lol. Hoe grappig is het om een heel oude en fraaie MacBook supersnel op te starten met Linux? Soms krijg of vind je zo’n computer voor een habbekrats. Of een iMac met Windows 10 erop, dat is ook een hele mooie combinatie: prachtige hardware met het bekende Windows.

Hoe krijg je een multi-boot pc?

Hoe je een multi-boot computer maakt, dat ga ik hier niet uitleggen. Dat is namelijk per situatie verschillend. Gelukkig zijn er heel wat websites waarop dat duidelijk wordt uitgelegd. Ook heeft het Helpmij Magazine in het verleden daar aandacht aan gegeven. Deze artikelen gaan allemaal over Apple hardware:

• Windows 10 op een iMac uit 2009: https://magazine.helpmij.nl/artikel.php?id=4460.

• Meerdere versies van MacOS en Xubuntu op een MacBook uit 2010. Daarover heb ik dit artikel geschreven: https://magazine.helpmij.nl/artikel.php?id=4208.

• Xubuntu op een MacBook uit 2007: https://magazine.helpmij.nl/artikel.php?id=4200.

Wel is het erg belangrijk dat je, voordat je hiermee aan de slag gaat, eerst alle data veilig stelt. Dus kopieer foto’s en belangrijke liefdesbrieven naar een extra harde schijf, zodat je ze niet per ongeluk kwijt raakt.

Ben je zelf niet zo’n held met installeren? Dan kun je ook een expert in de arm nemen. Ik zag na even zoeken op internet meerdere mensen die dat best voor je willen doen tegen betaling.

Multi-boot opstarten

Op een computer met meerdere systemen zal je moeten kiezen welk besturingssysteem er op moet starten. Met de pijltjes toetsen en Enter kies je daarin je systeem.

Onder MacOS doe je dat door tijdens het opstarten de Opt knop ingedrukt te houden. Dan komt er een eenvoudig menu waarin je het systeem selecteert. EFI Boot is in dit geval de Xubuntu installatie.

Heb je een pc met meerdere versies van Windows , dan ziet het er bijvoorbeeld zo uit.

Een multiboot installatie met Windows en Linux, daarbij krijg je te maken met GRUB2. Dit staat voor Grand Unified Bootloader:

Bij al deze opstartmenu’s kun je een standaard systeem instellen. Kies je tijdens het opstarten niks, dan start dit standaard systeem op. Onder Mac houd je dan dus gewoon geen Opt ingedrukt tijdens het opstarten.

Een draagbare computer

Je kunt altijd ook nog een besturingssysteem op een usb stick of externe harde schijf installeren. Steek die in een gastcomputer en start ervan op. Jouw usb stick wordt zo een heel kleine portable computer. De gastpc start dan dus niet op vanaf zijn eigen interne harde schijf.

Met zo’n installatie op een usb schijf heb je altijd je eigen systeem en programma’s bij de hand. Een gastcomputer kan elke computer zijn met een beeldscherm en toetsenbord en een ingang voor je schijf. Een bekende toepassing voor het gebruik van zo’n systeem, is Tails. Het wordt gebruikt door journalisten en activisten, vanwege hun veiligheid en privacy.

Voorwaarde is wel dat de gastcomputer toestemming geeft om op te starten vanf een externe schijf. Als dat niet lukt, regel je dat meestal in de bios, het kleine programma wat je ziet voordat bijvoorbeeld Windows wordt geladen. Tijdens het opstarten druk je op Del, F1, F2, F8 of een andere toets, dat verschilt per pc, om de bios instellingen te openen.

Een andere toets indrukken tijdens het opstarten, kan zo maar ineens de optie geven om een opstartschijf te kiezen. Bij mijn pc is dat de F12. Hiermee kies je direct de usb stick als opstartschijf. Als je dat niet doet, start hij waarschijnlijk gewoon op vanaf zijn eigen harddisk.

Dit valt ook te regelen in de bios, namelijk bij de standaard volgorde van de opstartschijven. Dan geef je de pc de opdracht eerst te kijken of er een opstartbare usb stick is, voordat hij verdergaat met opstarten op zijn gewone manier.

Een lichtgewicht versie van Linux is heel geschikt als draagbare computer, zoals Puppy Linux. Maar een snelle usb stick en een snelle pc kunnen ook heel prima Ubuntu en Linux Mint draaien.
https://www.slant.co/topics/1812/~best-portable-linux-distribution.

Nog even over Google ChromeOS

Onze hoofdredacteur wilde nog graag weten wat ik eigenlijk vind van Chrome OS. Of, op dit moment is het eigenlijk Chrome OS Flex, de nieuwste versie ervan. Tja, daarover moet ik u het antwoord schuldig blijven. Ik heb het geprobeerd, eerlijk waar. Twee uur heb ik zitten prutsen met de officiële en officieuze methodes om een portable versie ervan te maken op een usb stick. Het is me niet gelukt om ervan op te starten! Mijn twee computers wilden allebei niet opstarten, ze zijn misschien te oud? Deze reeks artikelen ging nu juist over hoe je oudere hardware een langer leven kunt geven. En daarvoor vind ik Chrome OS dus nog niet bijster geschikt.

Hoe dan ook, het systeem is met name bedoeld voor online gebruik, zoals Google Docs en e-mail en lichtere programma’s. Chrome OS Flex belooft wel dat je er ook binnenkort volwaardige Linux programma’s op kunt installeren. In dat geval wordt het een stuk aantrekkelijker, want de keuze wordt zo veel groter.

Ik zal nog een tijdje wachten tot Chrome OS Flex wat gastvrijer is. Liever installeer ik dan een compacte Linux waarop alle bekende desktop programma’s zeker weten werken.

Tot slot

Je ziet dat je niet altijd maar hetzelfde besturingssysteem hoeft te gebruiken wat altijd al op de pc stond. Je hebt veel meer keuze dan je dacht. Hopelijk de volgende keer, in het laatste artikel van dit drieluik: Nieuwe tijden nieuwe keuzes - software.

Er wordt in de zorg heel veel technologie ingezet met daarbij veel ICT-oplossingen. Voor vrijwel iedereen is dit een bekend gegeven.

Het is de gewoonste zaak van de wereld om je consulten en uitslagen in de app van je huisarts of het ziekenhuis te bekijken. Bij onderzoeken kan er op allerlei manieren digitaal beeld van het lichaam worden vastgelegd, waardoor afwijkingen nauwkeuriger kunnen worden opgespoord. Daarnaast is er een onvoorstelbare reeks aan technische hulpmiddelen die talloze behandelingen mogelijk maken die tot voor kort ondenkbaar waren. Veel ingrepen zijn daardoor effectiever geworden en minder ingrijpend voor de patiënt. Een hoopvolle ontwikkeling die zich deels nog in de kinderschoenen bevindt en zich in de toekomst nog veel verder zal ontwikkelingen.

iGGZ

Mogelijk is het minder bekend dat er in de geestelijke gezondheidszorg ook meer en meer digitale technologie worden ingezet om behandelingen toegankelijker en effectiever te maken.

Ook hier vinden onderzoeken digitaal plaats, maar dan veelal in de vorm van vragenlijsten. Minder tot de verbeelding sprekend, maar wel effectief en tijdbesparend.  Daarnaast is de hele administratie en registratie van de behandelcontacten geautomatiseerd.

NB: Dit heeft niet alleen voordelen. Doordat er zoveel kan worden bijgehouden in een digitale administratie is de vraag daarvoor (door onder meer de zorgverzekeraars) ook flink toegenomen, met als gevolg dat er per saldo veel meer tijd in de administratie is gaan zitten. De laatste jaren is dat doorgedrongen tot alle partijen en wordt er gewerkt aan manieren om deze administratieve druk terug te dringen. Iets wat vaak het nieuws haalt, maar nog niet zo eenvoudig blijkt te realiseren in de praktijk. Helaas is dit geen exclusief probleem voor de GGZ. De bekende paarse krokodil is op veel gebieden te vinden.

 

Naast de digitalisering van onderzoeken en de dossiervorming worden digitale middelen ook bij behandelingen ingezet.

Beeldbellen

Deze vorm van scherm tot schermcontact begon al vaste voet aan de grond te krijgen voor de Corona-tijd. Deze manier van contact is geen behandeling op zich, maar biedt de mogelijkheid om cliënten in de thuissituatie te spreken, vaak op een tijd die voor de cliënt handig is. Beeldbellen wordt vaak als een prettige manier van contact gezien en blijkt een goede aanvulling op het face-to-face contact. Tijdens de Corona lockdowns was het soms de enige manier om met een cliënt in contact te blijven en de techniek heeft zich daarmee goed bewezen. Natuurlijk niet voor iedereen: er is een groep mensen die blij is dat er weer “normaal” contact mogelijk is. Gek genoeg lijkt het erop dat meer hulpverleners dan cliënten die mening zijn toegedaan. Hoe dan ook, beeldbellen heeft als toegevoegde manier van contact zijn waarde meer dan bewezen.

eHealth

Onder dit containerbegrip vallen eigenlijk alle digitale vormen die in de zorg worden aangeboden. Dat zijn onder meer telezorg, video-controle, domotica (huisautomatisering) en alle vormen van e-learning. In de GGZ wordt deze term vooral gebruikt voor telezorg en e-learning in de vorm van internet therapie.

Een bekende aanbieder van deze vorm van therapie is MInddistrict. Zij bieden internet-therapieën voor een grote verscheidenheid aan psychische problemen. Deze therapieën worden aangeboden in de vorm van e-learning en bestaan meestal uit uitleg van het probleem (dit wordt psycho-educatie genoemd), ervaringen van anderen met hetzelfde probleem, stellingen die tot denken aanzetten en vragen die het probleem onderzoeken of verduidelijken. Dit alles ondersteund met video’s en testen. Afhankelijk van het doel kun je deze therapie zelfstandig volgen, of begeleid door feedback van een behandelaar. Het is ook mogelijk dat de online-therapie wordt gecombineerd met face-to-face contacten met de behandelaar. Deze vorm, die blendend wordt genoemd, blijkt vaak het meest effectief bij meer complexe problematiek. Veel grote zorgaanbieders hebben een gratis aanbod aan internet-therapie die je zelfstandig kunt volgen. Je vindt bijvoorbeeld een verscheidenheid aan Minddistrict-modules op de site van GGZ Noord Holland Noord. Van beter slapen, gezonder leven, minder piekeren tot de omgaan met angst en zorgen door de oorlog in Oekraïne kun je hier zelfhulpmodules voor vinden: Gratis online zelfhulp | GGZ NHN (ggz-nhn.nl).

Virtuele Realiteit

Bij Virtual Reality (VR) wordt met een speciale bril de werkelijkheid nagebootst op een manier die een intense beleving van die werkelijkheid geeft.  Die eigenschap blijkt heel nuttig bij verschillende therapieën.

De behandeling van angststoornissen is daar een goed voorbeeld van. Angst behandel je door deze op een gecontroleerde manier aan te gaan in stappen die toenemen in intensiteit. Dit wordt exposure therapie genoemd. De bedoeling is dat je leert ervaren dat die rampen waar je bang voor bent niet uitkomen en dat de angst afneemt als je er langer aan wordt blootgesteld.

Stel je bent bang om met de bus te reizen. Dan begin je door bijvoorbeeld een reis te plannen, vervolgens ga je bij de bushalte staan en zo verder tot je uiteindelijk in de bus stapt. Eerst misschien met iemand en dan alleen. Dit is een intensief en tijdrovend traject. De angst die mensen bij deze levensechte exposure-oefeningen ervaren is vaak zeer intens. Ditzelfde traject kun je ook met Virtual Reality uitvoeren. Dit kan gewoon in de spreekkamer en met de bril op. De beleving is vrijwel net zo intens. De wetenschap dat het niet echt is, maakt de angst echter beter beheersbaar. Het blijkt net zo effectief te werken en de angst kan met minder stress en inspanning worden overwonnen. Dit wordt begrijpelijkerwijs als een groot voordeel gezien.

Naast exposure oefeningen wordt VR ook ingezet bij ontspannings- en mindfulnessoefeningen. Hierbij wordt het eigen voorstellingsvermogen ondersteund door VR, waardoor een ontspannende omgeving kan worden gecreëerd die het effect van de oefeningen versterkt.

Deepfake rouwtherapie

Deepfake is de laatste tijd veel in het nieuws, omdat in deze nagemaakte video’s personen dingen lijken te zeggen of te doen die niet echt zijn. Dit op zo’n manier dat het vrijwel niet meer van echt is te onderscheiden. Hierdoor worden we op het verkeerde been gezet. Er kunnen daardoor “feiten” als nieuws worden gebracht, die in het geheel niet kloppen. Deze techniek kan echter ook positief worden ingezet; je kunt er prachtige films mee maken en situaties net-echt naspelen.

Het is die laatste eigenschap die nuttig blijkt bij rouwtherapie.
Met deepfake wordt de overledene als het ware tot leven gewekt en kun je het gesprek met je overleden dierbare aangaan. Dat is natuurlijk niet met de overledene zelf, maar met de eigen gedachten die je erover hebt op een visuele manier. Dat kan gaan over de rouw die je hebt en de zaken waar je niet uitkomt, zoals een onverwerkt conflict of het gevoel in de steek gelaten te zijn. Het blijkt dat vastgelopen rouw beter wordt verwerkt op deze manier en zo blijkt dat ook een bedrieglijke techniek nuttig kan worden ingezet.

Ten slotte

ICT is niet meer weg te denken in het leven en ook in de zorg zijn digitale technieken niet meer weg te denken. Dit blijkt ook steeds meer in de geestelijke gezondheidszorg het geval en in dit artikel heb je een bloemlezing voorgeschoteld gekregen.

Meer informatie

Gratis online zelfhulp | GGZ NHN (ggz-nhn.nl)
Vicasa, veilig beeldbellen
Minddistrict modules: begin herstel met deze interventies
Virtual reality - Wikipedia
Ontspanning met VRelax
Virtual Reality Exposure Therapie | Moovd
Hoe werkt exposure (blootstelling)? - LM-Care (lmcare.nl)
Helpmij magazine over deepfake
Praten met je overleden geliefden
Deepfake Therapy - Het Nieuwe Rouwen

Afbeeldingen van Wikimedia en Minddistrict

Het geheugen van Arduino

Vorige keer ging het om extra pootjes (pinnen), nu wat extra geheugen. Eerst maar eens vertellen over het interne geheugen. In elke Arduino zijn drie typen geheugen aanwezig:
FLASH geheugen (niet vluchtig geheugen):
De Nano is er in twee uitvoeringen: ATMega 168  met 16K en de ATMega 328p heeft 32K. De Uno (ATMega 328)  heeft 32K en de Mega (ATMega 1280)  heeft 128KByte.
Een klein deel, ca 1 KB, is voor de bootloader gereserveerd, de rest is voor je eigen programma (sketch).
Dit geheugen kan je 10.000 keer herschrijven. Strings kan je het beste in dit (FLASH) geheugen plaatsen.
SRAM (statisch geheugen)
Ook hier twee typen Nano's: ATMega 168 heeft 1K en de ATMega 328p heeft 2KByte. De Uno (ATMega 328)  heeft 2K en de Mega (ATMega 1280)  heeft 8KByte. In SRAM staan de variabelen en manipulatie van de sketch. Dit geheugen gaat verloren wanneer de Arduino wordt uitgeschakeld. Strings en variabelen komen standaard in SRAM. Heb je veel strings dan kan je in de geheugenproblemen komen. Vooral vaste strings kan je dan beter elders plaatsen. Snel veranderende variabelen kan je het best in dit (SRAM) geheugen blijven plaatsen.
Standaard komt alles in het SRAM geheugen. Met de F(..) functie plaats je data in het FLASH geheugen:
         Serial.println("Deze string staat in SRAM");          Serial.println(F("Deze string staat in FLASH"));
E-EPROM (elektrisch wisbaar geheugen):
De Nano, weer in twee varianten: ATMega 168 heeft 512 bytes  en  ATMega 328p 1K. De Uno  (ATMega 328)  1K  en de Mega (ATMega 1280)  heeft 4K. Dit is 'vast' geheugen voor opslag van gegevens die voor lange tijd bewaard moet blijven. Dit geheugen kan je 100.000 keer herschrijven. Als de Arduino uit staat blijft de data staan.

EEPROM schrijven.

Hier wordt de waarde 123 in EEPROM, op locatie -0- geschreven: Let op, maximaal te schrijven waarde is 255.
     De INO bestanden (sketchen) kan je hier downloaden: 
     http://magazine.helpmij.nl/uploads/2022/04/Arduino-geheugen-I2C.doc

Er wordt één getal in het interne EEPROM geheugen op locatie -0- geschreven. Schakel de Arduino uit en weer aan, dan kan je zien dat de waarde is blijven staan.

EEPROM uitlezen.

Bestand om een blok data, of de hele EEPROM te lezen, zie apart te downloaden bestand

Data loggen.

Een reeks variabelen, bv het temperatuur verloop gedurende een hele dag registreren. Hier wordt de gemeten waarde van de analoge ingang -0- gemeten. Omdat deze waarden 10 bits breed zijn, worden de gemeten waarden door 4 gedeeld, waardoor ze 8 bits breed worden.

EEPROM afmeting.

Hoe groot was ook al weer de EEPROM van deze Arduino? Na het runnen van dit programma weet je het.

EEPROM Clear

Wil je met een schone lei beginnen, dan voer je dit programma uit. Het zoekt zelf uit hoe groot het geheugen is, en maakt alles schoon.  digitalWrite(13, millis() & 128);  // zodra de EEPROM is gewist gaat de led knipperen.
Deze manier van knipperen maakt gebruik van de altijd lopende millis teller. De werking: de LED status wordt steeds vergeleken met het 8e bitje van de millis waarde. Na elke 128 ms. veranderd het 8e bitje van de millis teller, dit is dan meteen de knipperfrequentie. De AND functie werkt slechts op één byte, trager gaat dus niet, 256 is het 9e bitje. Bij 255 blijft de LED continu branden, omdat het allemaal enen zijn. Bij 64 is de frequentie dubbel. Het 7e bit is dan -1-.

Tips voor zuiniger geheugengebruik

1)  F() zet alle strings in het flash geheugen, dit zal SRAM schelen.
2)  Verwijder alle onnodig variabelen, functies en #includes.
3)  Gebruik de correcte array grootte, als je bijvoorbeeld a[55] reserveert en je gebruikt maar
      a[5], dan blijft onnodig geheugen gereserveerd.
4)  Gebruik zo veel mogelijk functies, alle parameters en variabelen die naar een functie
      wijzen, worden automatisch geleegd.
5)  Gebruik de juiste datatypen zoals int, Double, Float, voor je variabelen.
6)  Gebruik zo veel mogelijk lokale variabelen dit is sneller en gebruikt minder geheugen.

Geheugensteuntje aanbrengen.

Extern geheugen toevoegen I2C EEPROM (AT24C32 = 4 KB) Wanneer je alle geheugen hebt gebruikt en je komt toch te kort, dan prik je er toch wat bij! Deze komt samen met een klokchip op één printje: DS3231 AT24C32 IIC
Te koop voor € 2,50  bij Alie Express  (Tot zo ver deze sterspot.): 
https://nl.aliexpress.com/item/1005004046676483.html?spm=a2g0o.productlist.0.0.62a47de22GH6X8&algo_pvid=16b13599-5740-4caa-88e2-a4daa4d31797&algo_exp_id=16b13599-5740-4caa-88e2-a4daa4d31797-1&pdp_ext_f=%7B%22sku_id%22%3A%2212000027849475256%22%7D&pdp_pi=-1%3B2.33%3B-1%3B-1%40salePrice%3BEUR%3Bsearch-mainSearch

Wanneer je dit printje hebt aangesloten en scant op I2C adressen, dan zie je twee slave adressen: 0x57 en 0x68. Nummer 57 is de geheugenchip, in het oranje ovaal. nummer 68 is de klok.
Nu behandelen we het geheugen adres: 0x57.  De -0x- geeft aan dat het een HEX adres is.

Waarschuwing:

Op de print zit een batterij, dat via een weerstandje aangesloten. Haal dat weerstandje weg, want een lithium batterij laat zich niet via een weerstandje laden. De batterij zal kapot gaan. Het bedoelde weerstandje staat in het rode vierkantje. De batterij is voor de klok, maar daarover de volgende keer meer.

Het geheugen is opgebouwd uit 128 blokken van 32 cellen.

Per 'run' kan je maximaal 30 geheugencellen lezen of schrijven, daarna moet je een volgend blok van 30 cellen aanroepen. In de datasheet staat 32 cellen, maar ik mis de laatste 2 bytes van elk blok. Wil je vanaf adres 10 in het betreffende blok schrijven, dan heb je nog maar 20 geheugenplaatsen in dat blok, daarna moet je naar het volgende blok omschakelen. Ik mis telkens 2 bytes, Waar die blijven, weet ik niet, mogelijk voor het pointeradres.

Het benaderen van extern geheugen gaat in drie stappen:

     -1- schrijf het MSB naar het geheugenadres van de chip (8 bits)
     -2- schrijf het LSB naar het geheugenadres van de chip (8 bits)
     -3- stuur de data die je op dat adres wilt opbergen, of lees de aldaar opgeborgen data.

Het lezen en schrijven van één byte maar de externe EEPROM

Er wordt op veel plaatsen een korte pauze ingelast, dat is om het externe geheugen de gelegenheid te geven om de data op te slaan of op te halen. Nadat ik deze pauzes had uitgeschakeld werkte het programma (bij mij) nog steeds. Dat wil niet zeggen dat die pauzes overbodig zijn, kwestie van uitproberen.

Verschil tussen 'write' en 'print'.

In de sketch staat Serial.write en Serial.print. wat is het verschil?
     Serial.write stuurt de ruwe data, zoals je het hebt opgegeven.
     Serial.print vertaalt de data naar de bijhorende ASCII waarde.

Net als bij de interne EEPROM, kan je ook extern een reeks data schrijven of lezen. Hier gaat het per 'pagina' of 'blok'.  Een blok is 32 bytes. (ik mis er twee, zodat ik er slechts 30 heb. In het volgende programma wordt het alfabet weggeschreven en uitgelezen. Experimenteer eens met .write en .print, dan zie je meteen het verschil.

De pointer

De pointer is de plek vanwaar het geheugen wordt uitgelezen. Vervolgens kan je achter elkaar een hele pagina (30 bytes) uitlezen, daarna moet je weer opnieuw de pointer naar de volgende pagina verplaatsen, anders begint hij weer aan het begin van de betreffende pagina. Zo ook bij het schrijven, na 30 bytes opnieuw de pointer (32 bytes) verplaatsen. Let op!!  Een pagina is 32 bytes, maar twee bytes raken telkens zoek. (Foutje in chip?)

Het pointer adres is een word. (16 bits)

Welke MSB en LSB moet ik invoeren voor het juiste pointer adres?  De pointer omvat 2 bytes, een word.  Het programma dat dit voor mij uitzoekt staat als laatst in de rij.

Volgende keer de klok op dit printje, dit is een tijdklok, maar ook schakelklok, alarmklok, etc.

     De INO bestanden (sketchen) kan je hier downloaden: 
     http://magazine.helpmij.nl/uploads/2022/04/Arduino-geheugen-I2C.doc

Groeten, Dré

 

 

Het laatste nieuws gemist? In deze rubriek vind je het laatste nieuws over besturingssystemen, computers en nieuwe of reeds in omloop zijnde software. Ook het laatste nieuws over smartphones en tablets komt aan de orde. Ook vind je hier artikelen die nuttig kunnen zijn voor het dagelijks gebruik van computers en andere elektronica.

Inhoudsopgave

Met deze ene upgrade wordt een oude laptop supersnel Wil je een goedkope laptop kopen? Deze Acer moet je hebben Windows Central: Surface Laptop Go 2 komt in juni met elfdegeneratie-Core i5-cpu 'Apple werkt aan MacBook Pro met M2 Max met 12 cpu-cores en 38 gpu-cores' 5 redenen om in 2022 een Chromecast te kopen Apple hint: de nieuwe Mac mini 2022 komt er snel aan DuckDuckGo filtert torrentsites en homepage youtube-dl uit resultaten 6 redenen waarom je de OnePlus 10 Pro als nieuwe smartphone wil hebben Microsoft herinnert gebruikers eraan dat ondersteuning Office 2013 stopt in 2023 Microsoft voegt nieuwe Auto HDR-functies toe aan Windows 11 4x waarom de dit jaar écht de ‘betere’ iPhone wordt Dit is de Huawei Mate Xs 2: vouwbaar toestel met scherm aan buitenzijde Ontwikkelaar zet Audacity in Microsoft Store vanwege vele betaalde klonen De beste tablets van 2021 Dit is hoe je Android apps op Windows 11 draait Upgraden naar Windows 11? Zo omzeil je de Windows 11 Microsoft-accountvereiste Wat is de beste smartwatch als je een iPhone gebruikt? Zo maak je een supertrage Windows-pc weer razendsnel

Zo gebruik je een tablet als tweede scherm  Grote update WhatsApp komt eraan Apple neemt na ruim twintig jaar afscheid van de iPod Sony kondigt smartphones Xperia 1 IV en 10 IV aan Tablet schoonmaken in 4 stappen: zo wordt ‘ie weer schoon en fris  AMD brengt stilletjes driver uit die prestaties tot 41% verbetert  Google Pixel Watch officieel aangekondigd: dit moet je weten  Sony's nieuwe koptelefoon met ruisonderdrukking heeft vernieuwd ontwerp Negatieve reacties op video over Windows 11's startmenu-design Xiaomi en Google zijn het oneens over apk-bestanden binnen Android LG presenteert met de C2 en G2 de helderste oled-tv's Razendsnelle Snapdragon 8 Plus Gen 1-chip belooft betere batterijduur  HP gaat 14"-laptop met Linux-distributie Pop_OS uitbrengen Microsoft Surface Laptop Studio Review Apple iPhone 5 en 5c kunnen vanaf oktober geen WhatsApp meer draaien Hoe dicht zijn wij bij smartglasses? Review: Met de Galaxy A53 en A33 verliest Samsung van zichzelf Goedkoop B660-moederbord uit China Is dit is het slechtste moment om een MacBook Air te kopen

Met deze ene upgrade wordt een oude laptop supersnel  

Is jouw laptop zo traag dat je in de tijd dat Windows opstart rustig even koffie kan zetten? Dan hebben het AD en Tweakers-laptopreviewer Jelle Stuip voor jou hieronder een aantal tips op een rij gezet. Ze zijn niet allemaal gratis, maar geven je laptop mogelijk wel een tweede leven.

We zitten door het vele thuiswerken steeds vaker op onze eigen laptop aan de keukentafel. Wie een wat oudere machine heeft, zal daarom waarschijnlijk last beginnen te krijgen van trage laadbalken, vastlopers en ander gedoe. Hartstikke vervelend, maar gelukkig zijn er een paar dingen die je er aan kunt doen.

---

Wil je een goedkope laptop kopen? Deze Acer moet je hebben  

De Acer Aspire 5 (A514-54-36AM) is volgens onze tests de beste keuze voor een budgetlaptop in 2022. Tot die conclusie komen we na het testen van diverse laptops in deze categorie in ons professionele testlab in Amsterdam. Meer lezen over onze keuzes? Dit zijn de beste laptops tot 500 euro van 2022.

---

Windows Central: Surface Laptop Go 2 komt in juni met elfdegeneratie-Core i5-cpu 

Microsoft gaat naar verwachting in juni de Surface Laptop Go 2 uitbrengen, schrijft Windows Central op basis van eigen bronnen. De laptop krijgt een nieuwe elfdegeneratie-Core i5-processor en is voorzien van 4 of 8GB ram en 64, 128 of 256GB-ssd-opslag.

De Surface Laptop Go 2 zal uitkomen in drie modellen, schrijft Windows Central. Het budgetmodel gaat naar verwachting omgerekend 613 euro kosten en is voorzien van 4GB ram, 64GB eMMC-opslag en geen vingerafdruklezer. Het basismodel krijgt volgens Windows Central 8GB ram, is voorzien van een 128GB-ssd en een vingerafdruklezer, en gaat omgerekend 780 euro kosten. Het duurdere model met 8GB ram en een 256GB-ssd gaat omgerekend 1003 euro kosten. Alle drie de modellen zijn voorzien van een elfdegeneratie-Intel Core i5-processor.

---

'Apple werkt aan MacBook Pro met M2 Max met 12 cpu-cores en 38 gpu-cores' 

Apple werkt volgens Bloomberg aan negen Mac-systemen met M2-processors, waaronder een MacBook Pro die met een M2 Pro en M2 Max beschikbaar komt. De M2 Max zou over 12 cpu-cores en 38 gpu-cores beschikken.

Apple wil volgens Mark Gurman van Bloomberg een MacBook Air, een instapversie van de MacBook Pro, twee Mac mini-modellen, twee modellen van zowel de 14"- als de 16"-MacBook Pro en een Mac Pro-desktopsysteem uitbrengen, alle met een M2-processor. De negen systemen krijgen volgens Gurman verschillende versies van de opvolger van de M1-processor.

---

Apple hint: de nieuwe Mac mini 2022 komt er snel aan 

Er gaan al een tijdje geruchten dat Apple in 2022 twee versies van de Mac mini uitbrengt. Eén daarvan komt er mogelijk snel aan, want Apple verwijst in de firmware van het nieuwe Studio Display naar een nog niet uitgebrachte Mac mini.

---

5 redenen om in 2022 een Chromecast te kopen 

De Chromecast; we houden ervan bij Android Planet. Het apparaatje maakt ons leven weer een stukje makkelijker en leuker. Gebruik je nog geen Chromecast en twijfel je of je er wel écht eentje nodig hebt? In dit artikel zetten we vijf redenen onder elkaar om nu direct naar de winkel te rennen.

---

DuckDuckGo filtert torrentsites en homepage youtube-dl uit resultaten 

Zoekmachine DuckDuckGo toont websites die over illegale downloads gaan, zoals The Pirate Bay en 1337x, niet meer. Een opvallend besluit is verder het niet vertonen van de officiële website van youtube-dl, een programma waarmee onder andere YouTube-video's gedownload kunnen worden.

Dat meldt TorrentFreak. Een test met de drie websites die TorrentFreak bovenaan zijn artikel noemt, The Pirate Bay, 1337x en Fmovies, wijst uit dat de eerste van die drie nog vindbaar is, maar de hoofddomeinen van de andere twee inderdaad niet. Opvallend is dat TPB wél geblokkeerd wordt als men zoekt op site:thepiratebay.org.

---

6 redenen waarom je de OnePlus 10 Pro als nieuwe smartphone wil hebben 

Het nieuwe vlaggenschip van OnePlus is eindelijk te koop. De OnePlus 10 Pro is de langverwachte opvolger van de OnePlus 9 Pro. Dit stijlvolle toestel beschikt over de beste specificaties van het moment en is toch voordeliger dan concurrerende smartphones. Benieuwd wat er zo bijzonder is aan deze telefoon? We geven je zes redenen om voor de OnePlus 10 Pro te kiezen.

---

Microsoft herinnert gebruikers eraan dat ondersteuning Office 2013 stopt in 2023 

Microsoft stopt met het ondersteunen van Office 2013 op 11 april 2023. Na deze datum krijgt het Office-pakket geen updates meer. Daarnaast garandeert Microsoft vanaf dat moment niet langer dat de verbinding tussen Microsoft 365 via een Office 2013-client goed werkt.

---

Microsoft voegt nieuwe Auto HDR-functies toe aan Windows 11 

Microsoft komt met nieuwe functies voor Auto HDR in Windows 11. Gebruikers kunnen daarmee onder meer de hdr-intensiteit aanpassen. Deze functie wordt geïntegreerd in de nieuwste versies van Xbox Game Bar, die te downloaden zijn via de Microsoft Store voor Windows.

---

Zo stel je een snellere of veiligere DNS-resolver in op Windows  

Als je naar een webpagina wilt navigeren moet daarvoor een ip-adres opgegeven worden. Nu zijn deze reeksen getallen voor het overgrote deel van de bevolking  niet eenvoudig te onthouden, en worden daarom een Uniform Resource Locator of url gebruikt. Standaard voorziet je internet-provider in een dns-resolver, die voor elke link het juiste ip-adres teruggeeft. Dns staat voor het Domain Name System dat bestaat uit nagenoeg eindeloze tabellen waarin elke weblink aan het juiste ip-adres gekoppeld is.

---

4x waarom de dit jaar écht de ‘betere’ iPhone wordt  

Voordat we met de functies beginnen, eerst nog even een korte round-up. Er komen dit jaar vier iPhones uit, maar het zijn niet dezelfde modellen als vorig jaar. We krijgen een iPhone 14 en 14 Pro met een 6,1-inch scherm, evenals een iPhone 14 Max en 14 Pro Max met 6,7-inch scherm. Wat ontbreekt in deze opstelling? Juist, de iPhone 14 mini, want die wordt vervangen door de 14 Max.

---

Dit is de Huawei Mate Xs 2: vouwbaar toestel met scherm aan buitenzijde  

Een nieuwe smartphone met vouwbaar scherm is gepresenteerd in China. We hebben het over de Mate Xs 2 van Huawei. In gesloten stand heeft het scherm aan de voorkant een grootte van 6,5 inch. Vouw je ‘m echter open dan werk je met een scherm van 7,8 inch. Het gaat om een flexibel amoled-display met een resolutie van 2480 bij 2200 pixels.

---

Ontwikkelaar zet Audacity in Microsoft Store vanwege vele betaalde klonen 

Audacity bestaat sinds het jaar 2000 en is sindsdien gratis te downloaden via de officiële website. Het team heeft nu besloten om een versie in de Microsoft Store te zetten, maar de enige reden daarvoor lijkt de aanwezigheid van diverse nepversies te zijn. Dat blijkt uit de tweet van Martin Keary, head of product bij Audacity. Keary spreekt over een belachelijk aantal nepversies, die geld kosten en niet functioneren, of zeer beperkt zijn.

---

De beste tablets van 2021  

De beste tablet die wat ons betreft de beste prijs-kwaliteitverhouding heeft is momenteel de Apple iPad Air, met de kanttekening dat er altijd baas boven baas is met de grotere broer: de Apple iPad Pro. Tot die conclusie komen we na uitgebreid testen in ons professionele testlab in Amsterdam in samenwerking met Tweakers. In deze test leggen we tientallen tablets naast elkaar. Welke past het best bij jou?

---

Dit is hoe je Android apps op Windows 11 draait  

Onlangs introduceerde Microsoft meer dan 1.000 Android apps voor Amerikaanse gebruikers van Windows 11. Heb je geen Amerikaans adres, dan moet je het voorlopig zonder ondersteuning doen. Gelukkig leiden er meerdere wegen naar Rome. We testten verschillende third-party tools om Android apps op Windows 11 draaien. In dit artikel delen we de snelste en simpelste manier.

---

Upgraden naar Windows 11? 

Al vanaf het beschikbaar komen van de eerste bètaversie is er veel ophef en onduidelijkheid over het installeren van Windows 11. Aan welke eisen moet je pc voldoen om te kunnen upgraden en hoe kun je je pc geschikt maken voor Windows 11? Tweakers zet op de releasedag van Windows 11 alles op een rij.

---

Zo omzeil je de Windows 11 Microsoft-accountvereiste  

Microsoft wil heel graag dat je een account bij ze aanmaakt. Bij de installatie van Windows 11 Home kom je zelfs niet verder zonder account, en bij nieuwe Windows 11 Insider-builds is dit ook bij de Pro-uitvoering al het geval. De bekende truc, het tijdelijk uitschakelen of loskoppelen van het internet, lijkt daar ook niet meer te werken. Gelukkig is er nog een andere manier.

---

Wat is de beste smartwatch als je een iPhone gebruikt?  

Er zijn tientallen smartwatches op de markt, waardoor een keuze maken best lastig kan zijn. Wat is de beste smartwatch voor iPhone-gebruikers? iPhoned vertelt het je!

In 2022 heb je een ruime keuze als het om slimme horloges gaat. De meeste smartwatches werken samen met zowel Android-telefoons als iPhones. Je hoeft als iPhone-gebruiker dus niet per sé een Apple Watch te kopen. Maar wat is nu eigenlijk de beste smartwatch voor iPhone-gebruikers? Wij zetten een aantal modellen voor je op een rijtje.

---

Zo maak je een supertrage Windows-pc weer razendsnel  

Vroeg of laat merk je het waarschijnlijk wel een keer: je pc draait net wat langzamer dan je zou willen. Dat terwijl je een moderne versie van Windows draait en er niks aan de hand lijkt te zijn. Gelukkig zijn er een paar simpele manieren om je computer alsnog te versnellen.

---

Zo gebruik je een tablet als tweede scherm  

Je ziet het steeds vaker op kantoor of op thuiswerkplekken: mensen die twee monitoren tegelijk gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld op het ene scherm je mail open hebben staan en sociale media of communicatieapps zoals Slack en WhatsApp, en op het andere scherm je daadwerkelijke werkzaamheden.

---

Grote update WhatsApp komt eraan  

WhatsApp voert een aantal belangrijke veranderingen door: grote bestanden delen, emoji-reacties geven en grotere chatgroepen starten.

WhatsApp test al geruime tijd een aantal nieuwe opties. In de laatste update komen de vernieuwingen voor iedere gebruiker beschikbaar. De komende weken wordt de update verspreid.

Zie ook: https://www.seniorweb.nl/nieuws/grote-update-whatsapp-komt-eraan

---

Apple neemt na ruim twintig jaar afscheid van de iPod  

Apple stopt met de productie van zijn muziekspeler iPod, meldt het bedrijf dinsdag. De iPod Touch, het laatste model dat Apple maakte, blijft beschikbaar zolang er voorraad is. Dat model was de afgelopen jaren al niet meer vernieuwd, waardoor het einde niet geheel onverwacht komt.

Apple bracht zijn eerste iPod eind 2001 op de markt. Dat model bood ruimte aan duizend liedjes. Latere modellen werden steeds kleiner en boden meer ruimte voor muziek. Sommige modellen kregen een kleurenscherm om filmpjes op te kijken. De iPods waren onder meer te herkennen aan een ronde knop voor de besturing, het zogeheten klikwiel. Door daaroverheen te draaien met de vinger konden gebruikers door hun muzieklijst heen bewegen.

---

Sony kondigt smartphones Xperia 1 IV en 10 IV aan  

Sony heeft op een eigen digitale evenement de Xperia 1 IV en 10 IV aangekondigd. De nieuwe duurste smartphones van de Japanse fabrikant hebben kleine verbeteringen, maar geen grote veranderingen ten opzichte van hun voorgangers van vorig jaar.

De Xperia I IV beschikt net als vorig jaar over een 6,5"-oledscherm met 21:9-beeldverhouding, 4K-resolutie en verversingssnelheid van 120Hz. Nieuw is dat het scherm veel feller kan dan dat van vorig jaar en realtime-HDR ondersteunt. De soc is de Qualcomm Snapdragon 8 Gen 1.

---

Tablet schoonmaken in 4 stappen: zo wordt ‘ie weer schoon en fris  

We willen niemand beledigen, maar waarschijnlijk kan ook jouw tablet wel een poetsbeurt gebruiken. De gemiddelde tablet is namelijk bijzonder smerig en zit vol met bacteriën, voedselresten, stofdeeltjes en andere viezigheid.

Brits onderzoek (via AHC Health News) laat bijvoorbeeld zien dat tablets smeriger zijn dan smartphones én wc’s. De onderzoekers troffen gemiddeld 600 stafylokokken-bacteriën (die huidinfecties kunnen veroorzaken) op tablets aan, en iets meer dan 140 op telefoons. Wc’s waren met een gemiddelde van 20 huidinfectie-bacteriën juist relatief hygiënisch.

---

AMD brengt stilletjes driver uit die prestaties tot 41% verbetert  

AMD's May 2022 Preview-driver is kort na de lancering al door verschillende mensen op de proef gesteld. Volgens de fabrikant is deze vooral bedoeld voor DirectX 11-optimalisaties op de RX 6000-serie gpu's. Er zou tot 8 procent prestatiewinst behaald kunnen worden. Smart Access Memory in de games Death Stranding en Watch Dogs: Legion moet ook betere prestaties bieden op de nieuwe RX 6050 XT-kaarten.

---

Google Pixel Watch officieel aangekondigd: dit moet je weten  

Na maanden van speculatie is het eindelijk zover: Google heeft de Pixel Watch officieel aangekondigd. Het horloge heeft een strak ontwerp en allerlei handige functies om je gezondheid in de gaten te houden.

Kijk je al een tijdje uit naar een smartwatch van Google? Het wachten is voorbij, want de fabrikant heeft na maanden van speculatie eindelijk de Pixel Watch onthuld. In dit artikel vind je de belangrijkste specificaties en functies van het horloge. Belangrijk om te weten is dat de Google Pixel Watch nog niet direct op de markt komt, maar pas in de herfst. Google vertelt binnenkort meer over het horloge.

---

Sony's nieuwe koptelefoon met ruisonderdrukking heeft vernieuwd ontwerp  

Sony heeft zijn nieuwe over-ear koptelefoon aangekondigd: de WH-1000XM5. De koptelefoon heeft een nieuw ontwerp, met een dunnere hoofdband en zonder de scharnieren waarmee de oorschelpen van het vorige model (de WH-1000MX4) naar binnen te vouwen waren.

De WH-1000XM5 heeft een iets strakker en gladder ontwerp dan zijn voorganger. De nieuwe koptelefoon kan draadloos worden gebruikt en gaat dan tot dertig uur op een acculading mee.

---

Negatieve reacties op video over Windows 11's startmenu-design  

Het ontwerp van Windows 11's startmenu zou op de feedback van gebruikers gebaseerd zijn. In de video vertellen Microsoft-designers hoe een testgroep van Windows-gebruikers het nieuwe startmenu uit papieren modellen opbouwde. Dat de designers het advies van deze groep knutselaars aanneemt, maar de vele klachten van de Insiders niet serieus lijkt te nemen, schiet bij veel van hen in het verkeerde keelgat.

---

Xiaomi en Google zijn het oneens over apk-bestanden binnen Android  

Xiaomi wil niet langer dat APK-bestanden kunnen worden gebruikt op Android-toestellen. Het Chinese bedrijf wil Android daarmee iets meer dichttimmeren. Google ziet dat echter totaal niet zitten.

Je kunt natuurlijk een app downloaden in de Play Store, maar soms is een app bijvoorbeeld nog niet officieel uit in de Play Store of is er een update die niet helemaal lekker gaat. Het is dan fijn om gebruik te kunnen maken van een APK. Dat is een los bestand met de app of update en die kun je dan buiten de Play Store om op je toestel zetten.

---

LG presenteert met de C2 en G2 de helderste oled-tv's  

Wat vind je belangrijker, kleurcontrast of helderheid? Het is één van de grote verschillen tussen oled- en led-schermen waar televisiefabrikanten mee worstelen. Met de C2 en G2 hoopt LG het beste van twee werelden te bieden, in de vorm van een oled-televisie die óók heel helder is. Kunnen de toestellen deze verwachtingen waarmaken?

---

Razendsnelle Snapdragon 8 Plus Gen 1-chip belooft betere batterijduur  

Qualcomm heeft zijn nieuwste chip voor high-end smartphones onthuld: de Snapdragon 8 Plus Gen 1. Die moet zorgen voor een betere batterijduur dan het vorige topmodel. Ook liet het bedrijf de Snapdragon 7 Gen 1 zien voor midrange telefoons.

De Snapdragon 8 Gen 1 was het afgelopen halfjaar de snelste processor van chipfabrikant Qualcomm. We troffen hem aan in high-end smartphones als de Xiaomi 12, OnePlus 10 Pro en Motorola Edge 30 Pro.

---

HP gaat 14"-laptop met Linux-distributie Pop_OS uitbrengen  

HP toont de Dev One, een 14"-laptop die is voorzien van Linux-distributie Pop_OS van System76. De laptop is bedoeld voor ontwikkelaars en wordt voorzien van een Ryzen 7-octacore en 16GB ram. HP noemt een prijs van 1099 dollar, maar het is nog niet duidelijk wanneer de laptop uitkomt.

HP heeft een website in het leven geroepen voor de Dev One-laptop met daarop enkele details. Zo staat er dat de laptop een niet nader gespecificeerde Ryzen 7 PRO-octacoreprocessor krijgt, voorzien wordt van 16GB DDR4-3200-geheugen, een 1TB NVMe-ssd en een 14"-scherm met een full-hd-resolutie.

---

Microsoft Surface Laptop Studio Review  

De Surface Laptop Studio is eigenlijk een demonstratie van Microsofts ontwerp van de ideale laptop voor designers. Het scherm kan namelijk plat, zodat je erop kunt tekenen. De verouderde quadcore-cpu is alleen geen goede match voor die tekensoftware en dat diskwalificeert eigenlijk de hele laptop. Dat is jammer, want het is een laptop met een mooie behuizing, een helder scherm, een 120Hz-refreshrate en een accuduur die gezien de hardware helemaal niet slecht is.

---

Apple iPhone 5 en 5c kunnen vanaf oktober geen WhatsApp meer draaien 

WhatsApp draait vanaf 24 oktober niet meer op de iPhone 5 en 5c. Vanaf dan is iOS 12 vereist volgens de chatapp, en dat is niet beschikbaar voor de telefoons van Apple uit 2012 en 2013. Het is onbekend hoeveel gebruikers de oudere modellen actief gebruiken.

---

Hoe dicht zijn wij bij smartglasses?  

Nooit meer iets opzoeken op je telefoon, omdat alle informatie direct in je zichtveld verschijnt. Dat is de droom van augmented reality, de techniek waarmee digitale informatie over de buitenwereld wordt geprojecteerd. Techgiganten werken hard aan speciale smartglasses die dit mogelijk maken. Toekomstmuziek, of binnenkort verkrijgbaar?

---

Review: Met de Galaxy A53 en A33 verliest Samsung van zichzelf  

De Samsung Galaxy A-serie is al langer een populaire keuze onder consumenten die met hun smartphone niet het onderste uit de kan hoeven halen. Maar de nieuwe Samsung Galaxy A53 en A33 krijgen stevige concurrentie uit onverwachte hoek: hun eigen voorgangers.

De afgelopen jaren heeft Samsung een vaste aanpak als het op de A-serie aankomt: weinig fratsen, goede camera. Zeker de A52 uit 2021 was een echte hit. Het toestel had stereoluidsprekers, een relatief luxe camerasysteem, een goed oledscherm, fijne software en zelfs een IP67-classificatie voor waterdichtheid.

---

Goedkoop B660-moederbord uit China  

Voor relatief weinig geld krijg je een B660-moederbord met een opvallend goede vrm in China. De Soyo Classic B660M doet het dan ook beter in onze tests dan vergelijkbaar geprijsde borden van de 'grote vier', zonder power- of thermal throttling. Het bios is wat spartaans en op jarenlange updates hoef je waarschijnlijk ook niet te rekenen, maar als je bereid bent om daardoorheen te kijken, zit je wel voor een dubbeltje op de eerste rang.

Lees de conclusie

Soyo mag dan een onbekende naam zijn in de huidige westerse markt voor moederborden, de door ons geteste Classic B660M doet opvallend vertrouwd aan. Natuurlijk komen we weleens iets geks of afwijkends tegen in vergelijking met wat we van moederborden van de 'grote vier' gewend zijn, maar het bord zelf en de bios-interface zijn in elk geval prima bruikbaar.

---

Is dit is het slechtste moment om een MacBook Air te kopen  

De MacBook Air is een meer dan fantastische laptop. Koop hem alleen niet nu, want dit is een slecht moment om de MacBook Air te kopen. In dit artikel lees je waarom, en wat wél een goed moment is.

Voor bijna iedereen die een nieuwe MacBook aanschaft, is de Air de beste keuze. Hij is licht, stijlvol, energiezuinig en (voor de meesten) krachtig genoeg. En belangrijker: met zijn prijskaartje van iets boven de 1100 euro is de Air de helft (!) goedkoper dan de voordeligste MacBook Pro 2021.

---

 

Wees op je hoede als je een e-mail, WhatsApp bericht of een telefoontje van je bank krijgt. Zelfs als het scherm van je telefoon het nummer van je bank weergeeft. Trap niet in de mooie verhalen die je van de andere kant ingefluisterd worden. Geef nooit en te nimmer je bankgegevens aan iemand!  Het kan je veel geld en leed besparen.

Blijf op de hoogte van de laatste fraudegevallen via de Fraudehelpdesk. Klik op het logo om naar de site te gaan, voor de laatste alerts klik je hier.

---

Valse sms over DigiD

Pas op voor een sms over het verifiëren van DigiD. Het is een nepbericht van criminelen.

In het sms’je staat dat een DigiD-account wegens een update nog niet volledig is geactiveerd. De ontvanger moet het verificatieproces afronden. Daarvoor staat in het bericht een url. Klik niet op de link en vul geen gegevens. Antwoord ook niet op het bericht, maar verwijder het.

---

ConsuWijzer geeft praktisch advies van de overheid over jouw rechten als consument.

---

Marktplaats start 'Kopersbescherming'

Marktplaats start met Kopersbescherming. Komt een aankoop niet aan, krijgt de koper gegarandeerd zijn geld terug.

Kopersbescherming is de opvolger van Gelijk Oversteken, dat twee weken geleden werd opgeheven. Het verkleint de risico's voor gebruikers die iets willen kopen op Marktplaats.

---

Roddel, achterklap, geruchten, laster, broodjeaapverhalen: nep nieuws is van alle tijden. Hoe beoordeelt u of een bericht klopt?

Ga naar de site van Hoax-Wijzer om te beoordelen wat nep nieuws is en wat niet.

---

Alles wat je moet weten over phishing

Phishing is een vervelende internetkwaal. Oplichters ‘hengelen’ naar persoonlijke gegevens en uiteindelijk geld. Herken, voorkom en bestrijd phishing.

Phishing is een vorm van online fraude. Het woord komt van het Engelse fishing, ofwel ‘hengelen’. Dat is namelijk wat de criminelen doen: hengelen naar gegevens. Zij sturen een bericht namens een bank, de overheid of een webwinkel. De ontvanger moet zogenaamd snel betalen of andere actie ondernemen. De mails zijn goed nagemaakt en haast niet van echt te onderscheiden. Het slachtoffer klikt nietsvermoedend door, vult een aantal gegevens in en… beet! De criminelen krijgen wat ze zochten: inloggegevens en persoonlijke informatie.

---

Neem vooral een kijkje op de sites van Fraudehelpdesk en Opgelicht! en zie wat de laatste phishing en virus meldingen zijn.

Op de site van ConsuWijzer zie je wat je rechten zijn op computergebied.

---

Cybercriminelen installeren op afstand bestuurbaar programma op computer slachtoffers

De politie heeft maandag 29 november twee mannen aangehouden op verdenking van bankhelpdeskfraude waarbij iemand aan de deur van een potentieel slachtoffer kwam om het programma Anydesk te installeren. Vermoedelijk hebben de verdachten geprobeerd tientallen mensen op te lichten.

---

 Blijf op de hoogte van de laatste malware, valse e-mails, ondeugdelijke webshops en boiler rooms.

---

Online abonnement opzeggen nog te vaak te moeilijk

1 op de 4 bedrijven die online zijn diensten aanbiedt, maakt het voor consumenten te moeilijk om online op te zeggen. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond. Daarmee overtreden de bedrijven de wet.

Online abonnementen afsluiten is een makkie, weer opzeggen een stuk lastiger.

---

Gevaarlijke phishing met QR-code (Quishing)

Oplichters hebben een nieuwe truc bedacht om je bankrekeningen te plunderen. Zij maken daarbij gebruik van QR-codes. De QR-codes staan in e-mails en brieven die afkomstig lijken van een bank.

In veel gevallen ontvangt u deze nepberichten uit naam van de bank waar u daadwerkelijk bankiert. Soms wordt in het bericht niet alleen uw naam maar ook de correcte IBAN (bankrekeningnummer) genoemd.

---

Controleer echtheid eurobiljetten met app

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft de app ‘Check je biljet’ uitgebracht. Hiermee kunnen gebruikers controleren of een eurobiljet echt is.

De gebruiker moet het biljet plat neerleggen en daarna de camera van de telefoon erboven houden. De app scant het biljet en geeft meteen uitslag.

---

Trap niet in valse winactie Albert Heijn

Een nepmail over een winactie uit naam van Albert Heijn vult op het moment weer de mailboxen. De ontvanger zou 50 euro hebben gewonnen.

In de mail staat dat de ontvanger automatisch meespeelde met de grootste winactie van het jaar van Albert Heijn. De supermarkt maakt onder andere vijfhonderd klanten blij met een geldprijs van 50 euro. De ontvanger van de mail zou een van de gelukkigen zijn.

---

5 tips om hackers te slim af te zijn

Je hoort het helaas steeds vaker in het nieuws: het aantal cyberaanvallen neemt toe en hackers zijn actiever dan ooit. Bedrijven worden gehackt, gegevens worden gestolen en documenten gaan verloren. Niet alleen ondernemingen zijn daarbij vaak het slachtoffer, ook particulieren krijgen er steeds vaker mee te maken. Webcams worden gehackt, wachtwoorden gestolen en bankrekeningen geplunderd. Gelukkig kun je vrij eenvoudig stappen zetten om dit te voorkomen.

---

Valse mail over pakketje van Amazon

Pas op voor een e-mail die afkomstig lijkt van de webwinkel Amazon. In het onderwerp staat ‘Je hebt (1) pakket te wachten in ons magazijn’.

In de mail staat dat er een pakketje klaarstaat voor de ontvanger. De levering daarvan is opgeschort. Onder dat bericht staat een trackingcode en een blauwe knop om de bezorging te volgen. Klik niet op de code of de link. Het gaat om een phishingbericht. Gooi de mail weg.

---

Nepmail terugbetaling Rijksoverheid

De Fraudehelpdesk waarschuwt voor een groot aantal nepmails. Criminelen sturen die namens de Rijksoverheid. De mails gaan over verzekeringskosten.

In de mails staat dat de ontvanger nog een jaarlijkse terugbetaling kan opvragen. Daarbij staat precies hoeveel hij kan terugkrijgen. De Rijksoverheid zou namelijk een terugbetaling klaargezet hebben voor onder anderen senioren en ondernemers die jaarlijks verzekeringskosten betalen.

---

Controleer of website oplichterij of phishing is

Twijfelt u aan een website of link? Via ScamCheck controleert u of de site misschien onveilig is.

Veiliginternetten.nl, ECP | Platform voor de InformatieSamenleving en Thuiswinkel.org lanceerden eind mei de ScamCheck. Hiermee willen de organisaties internetten veiliger maken.

---