Het zal je maar gebeuren; zomaar op een dag zie je een video langskomen met jezelf in de hoofdrol. Nota bene in je naakte niksie en, tot je afgrijzen, ook nog eens bezig met dingen waarvan je misschien niet eens wist dat ze mogelijk waren.

Dit kan je zomaar overkomen als je een bekende Nederlander bent. Kort geleden overkwam dat Dionne Stax. Het leek erop dat zij een hoofdrol speelde in een pornovideo. Bij nadere beschouwing bleek het om een nep-video te gaan waarin haar gezicht op realistische ogende manier gecombineerd was met de opnames van een porno-actrice. Mevrouw Stax was natuurlijk op zijn zachtst gezegd “not amused” en de video is inmiddels verwijderd van de site die dit geplaatst heeft.

Deepfake

Deze nep-video’s worden deepfake-video’s genoemd naar de techniek die ervoor wordt gebruikt om ze te produceren. Deze techniek is gebaseerd op een vorm van kunstmatige, of Artificiële Intelligentie (AI). De naam is een samentrekking van Deep Learning en Fake.

Hoe dan?

De techniek die gebruikt wordt, is ingewikkeld en om de techniek enigszins te kunnen begrijpen kom je van het ene begrip in het andere terecht. Ik probeer het hier op mijn eigen, onwetenschappelijke manier, kort uit te leggen:

Deep Learning is een vorm van kunstmatige intelligentie, die ook wel machine leren wordt genoemd. Hierbij wordt in de software grote aantallen rekenkernen geprogrammeerd (“cellen”) die onderling allemaal zijn verbonden (‘neuronen”). Dit lijkt op de manier zoals onze hersenen werken en men spreekt dan ook, net als bij de mens, van neurale netwerken. In de verbindingspaden tussen de kernen worden bepaalde voorkeuren geprogrammeerd waardoor bepaalde paden onder bepaalde omstandigheden vaker of juist minder vaak worden gebruikt. De uitkomst daarvan beïnvloed weer de toekomstige voorkeuren van deze paden. Op die manier leert het netwerk zichzelf nieuwe vaardigheden aan.
 

Probeer eens het volgende voor te stellen om dit leerproces te verduidelijken: je bent lekker aan het wandelen en je loopt langs een steegje waar het verschrikkelijk stinkt. De geurzenuw verstoort hier duidelijk je plezier. Als dit nog een paar keer gebeurt, word je het zat en je neemt een andere weg. De geurzenuw verstoort je weg niet langer en je hebt geleerd dat je jezelf lekkerder blijft voelen bij de andere weg en die kies je dan ook voortaan.

Om een deepfake-video te maken worden twee neurale netwerken gebruikt. Het ene netwerk produceert de video beeld voor beeld op basis van de afbeeldingen die de gebruiker aanlevert. Het tweede netwerk doet niets anders dan voortdurend controleren of de beelden levensecht lijken. Zo niet dan vervalt het beeld en wordt onmiddellijk een nieuw beeld geproduceerd. Dit proces herhaalt zich eindeloos en na verloop van tijd ontstaat een nieuwe video die de aangeleverde beelden op levensechte wijze combineert. Wanneer er op deze manier van twee neurale netwerken gebruik wordt gemaakt spreekt men van een GAN of Generative Adversarial Network. Dat weet je dit ook maar weer…

Resultaat

Op deze manier kun je een video maken waarin de hoofdrolspeler wordt verouderd of een ander geslacht krijgt of iets dergelijks. Het is daarnaast ook mogelijk de hoofdpersoon handelingen te laten uitvoeren of dingen te laten zeggen die feitelijk door een ander zijn gespeeld. Het resultaat ziet er behoorlijk natuurlijk uit, zie daarvoor deze video:

Het is best nog ingewikkeld om zelf een deepfake-video te maken. Dat wordt echter al snel steeds eenvoudiger. Er zijn zelfs al simpel werkende apps voor ontwikkeld. Zo is in China de app Zoa viraal gegaan. Ook de gebruikersvriendelijkheid ontwikkelt zich razendsnel (zie de linken onderaan dit artikel).

Gevaar

Je kunt nog altijd enigszins zien dat de huidig geproduceerde deepfake-video’s nep zijn. Je kunt dat vaak zien aan het knipperen van de ogen, de bewegingen van de mond in combinatie met de gezichtsuitdrukking en de lichaamsbewegingen ten opzichte van de bewegingen van het hoofd. Daarnaast zijn er regelmatig vervaagde pixels te zien in deze video’s. De verwachting is echter dat op korte termijn de techniek zo vervolmaakt wordt, dat het op geen enkele manier meer te zien is dat er sprake is van een deepfake video (zie de link onderaan dit artikel). Helaas kan deze techniek worden misbruikt om nepnieuws nog echter te laten lijken. Daarnaast kunnen criminelen in de verleiding komen om video’s te produceren waarin mensen in compromitterende situaties zitten. Doordat de video’s niet van echt zijn te onderscheiden, zou de crimineel kunnen proberen om hier hun slachtoffers mee te chanteren.

Naast deze reële gevaren heeft deze techniek ook positieve kanten. Bioscoopfilms met niet-bestaande hoofdrolspelers kunnen ongekend natuurlijk en spannend worden. Ook in het huis-tuin-en-keukengebruik zijn allerlei grappige toepassingen te bedenken.

Hopelijk vindt de industrie iets uit waardoor herkenbaar blijft of het om een originele opname gaat of dat het gaat om een gemanipuleerde deepfake-video.

Ten slotte

In deepfake-video’s wordt de hoofdpersoon gemanipuleerd of speelt een rol die door een ander zijn gespeeld of gezegd. De techniek hierachter is gebaseerd op kunstmatige intelligentie en ontwikkelt zich snel. “De camera liegt niet” is daardoor een uitspraak die we niet meer kunnen gebruiken. Dit kan prachtige bioscoopfilms opleveren, maar helaas ook moeilijk te herkennen nepnieuws en mogelijk een hoop criminele narigheid. Wat wel nog altijd geldig is; een gewaarschuwd mens telt voor twee. Daar hoopt dit artikel aan bij te dragen.

Achtergrond en lezenswaardige links

Wat is deepfake, uitleg op Wikipedia.
Deep Learning, kort uitgelegd op Wikipedia.
Meer uitleg en tips om deepfake-video’s te herkennen op Mediawijsheid.
Deepfake in 7 minuten gedemonstreerd (Nederlands ondertitelt) op You Tube.
In deze deepfake-video zie je hoe de maker Obama “inspreekt” (Engels) op You Tube.
Zo maak je zelf een deepfake volgens Marketingfacts.
De snelle ontwikkeling van de geloofwaardigheid volgens Express.LIve.
Uitzending van Tegenlicht over deepfake (45 minuten) op Vpro.nl.
Chinese Deep Fake-app gaat viral: Onemorething.nl.
Zorgen over de mogelijkheden van deepfake-video’s door het van het Openbaar Ministerie.
Criminelen gebruiken deepfake-stem voor oplichting: Techzine.nl.
Management Dionne Stax woest over deepfake-video: Ad.nl.

 

Afbeeldingen; Pixabay en screenshots van You Tube.
Logobasis van Wikipedia (gebruiker Macbay),

Nieuw

Op 10 september j.l. kwam RawTherapee uit met de mooie nieuwe versie 5.7. We kijken ook gelijk naar Nufraw, de opvolger van Ufraw.

Toen ik interesse kreeg in de mogelijkheden van RAW bestanden gebruikte ik daarvoor Ufraw. Dat was echt een Linux programma. Lekker simpel. Onder Windows pakte ik destijds RawTherapee, want Ufraw werkte niet onder Windows. Ook een fijn ding, al was RawTherapee wel iets uitgebreider.

GIMP

Toen GIMP versie 2.10 uitkwam ging er wat mis met de integratie van RawTherapee en bleef alleen Darktable over als editor voor de RAW bestanden. Jammer dus.

Nu  is dat met de nieuwe versie voor elkaar. Ook van mijn oude raw-editor Ufraw is er inmiddels een versie voor de nieuwe situatie met de naam nUfraw versie 0.42 met alle eenvoud en kwaliteit van vroeger. Dat is nog wel een Beta 2 trouwens

Test

Ik heb de twee nieuwe versie in een aparte linux testomgeving uitgeprobeerd. Dat gaat allemaal prima. Nu eens ervaring opdoen met deze twee mooie extra opties. Onder Windows heb ik vooral gekeken naar RawTherapee. Dat werkte aardig. Wat nUfraw betreft is het wachten tot men uit de Beta fase is.

Voor Linux is er een Appimage, waarmee je RawTherapee onafhankelijk zonder installatie kan draaien. Dat is een handige oplossing.

Optie

Dus mocht je jezelf bij het werken via Darktable niet zo gelukkig voelen, dan is er nu een tweede mogelijkheid. Bovendien zijn de beide programma's verschillend. Ik vond destijds RawTherapee mooie resultaten leveren, maar wie ben ik.

Een artikel over auto’s verwacht je misschien net zo direct in het Helpmij Magazine. Echter, wanneer je er even over nadenkt, dan besef je dat het autorijden steeds meer geautomatiseerd wordt. Daarbij wordt veel gebruik gemaakt van computers en op dat gebied voelt Helpmij zich wel weer helemaal thuis. De ontwikkeling van de rijhulpsystemen gaat zo snel dat de auto daarbij voor loopt op de meeste bestuurders. Er is een initiatief in het leven geroepen dat daar verandering in moet brengen. Wat dat is, lees je verderop in dit artikel.

Autonoom

Bijna iedere automobilist is bekend met het fenomeen van de zelfrijdende auto. Veel autofabrikanten werken eraan en ook tech-bedrijven als Google werken hard aan een auto die zelfstandig aan het verkeer kan deelnemen, zonder dat daar een menselijke bestuurder voor nodig is. Voor bijvoorbeeld Tesla-rijders is het al volkomen normaal dat je de handen van het stuur kan halen. De automatische besturing werkt al behoorlijk goed. Hoewel de betrouwbaarheid de laatste jaren flink is verbeterd, gebeuren er toch nog af en toe ongelukken mee.  Menselijk ingrijpen is soms nog noodzakelijk en je bent dan ook wettelijk verplicht om alert mee te rijden. Even een Netflixje kijken onder het rijden is er dan ook nog niet bij. De ontwikkeling gaat echter razendsnel en het moment dat automatisch autorijden veiliger is dan menselijke besturing nadert snel.

Assistenten

Een compleet autonoom voertuig vind je dus nog niet zo snel. De ontwikkeling hiervan heeft er wel voor gezorgd dat er nu al een flinke reeks rijhulpsystemen beschikbaar zijn. Deze zijn in veel recente auto’s ingebouwd en assisteren de chauffeur bij de verschillende taken van het autorijden. Dankzij deze rij-assistenten wordt autorijden niet alleen eenvoudiger, maar ook veiliger en in veel gevallen ook nog eens zuiniger. Hieronder volgen de belangrijkste rijhulpjes.

Op een rij

• Navigatie
  Dit is voor veel mensen de bekendste rijhulp. Dit systeem helpt je eenvoudig de weg te vinden op onbekend terrein. Daarnaast “weet” het tegenwoordig in veel gevallen waar de files staan en het helpt je met een slimme omweg, waardoor de vertraging beperkt wordt.
• ABS
  Het Antiblokkeer systeem is nog zo’n bekende. Het helpt je in om een rechte lijn tot stilstand te komen bij een noodstop op een wat gladder wegdek.
• Cruise control
  Deze oude bekende zorgt ervoor dat de auto op de ingestelde snelheid blijft rijden. Tegenwoordig is dit systeem dankzij radardetectie in staat om een vaste afstand tot de voorganger te bewaren. Deze handig hulp in het drukke Nederlandse verkeer heet Adaptive Cruise Control.
• Parkeerhulp
  Wie kent ze niet; die handige piepjes waarmee de in de bumper ingebouwde sensoren aangeven dat je bij het parkeren een obstakel nadert. De laatste jaren wordt dat steeds vaker aangevuld met een achteruitrij-camera die zicht biedt op alles wat zich achter de auto bevindt. Bij de laatste ontwikkeling hoef je zelf niets meer te doen; Park Assist zorgt ervoor dat de auto zichzelf keurig achteruit het parkeervak inrijdt.
• ESP
  Het Eletronic Stability Program is ook al langer op de markt. Dit systeem herkent situaties waarbij de auto dreigt weg te slippen. Door op de juiste manier de wielen afzonderlijk af te remmen behoudt de bestuurder ook in deze mogelijk gevaarlijke situaties eenvoudig de controle.
• Helling-assistent (HHC)
  Hill Hold Control zorgt ervoor dat de auto niet gaat rijden op een helling, wanneer je de (hand-) rem loslaat. Hierdoor wordt de hellingproef appeltje-eitje voor de bestuurder.
• Rijstrook-assistent
  Deze rijhulp, die wel Lane Assist wordt genoemd, waarschuwt je wanneer je ongewild je rijstrook verlaat. De nieuwste versie hiervan zorgt er zelfs automatisch voor dat je netjes binnen de lijntjes blijft rijden.
• Noodstopsysteem of Brake Assist
  Dit systeem grijpt in wanneer de radar en/of camera waarnemen dat er plots een obstakel voor de auto verschijnt. Dat kan bijvoorbeeld een haastig overstekende wandelaar of dier zijn. Het systeem reageert vaak sneller dan de bestuurder en voorkomt of beperkt de gevolgen van een botsing. Dit systeem werkt alleen bij lagere snelheden. Er is ook een systeem dat alleen waarschuwt bij een dreigende situatie. Deze bots-alert of Distance Warning werkt wel op de snelweg.

  

  Deze opsomming kan nog wel even doorgaan. De rij met assistenten is nog veel langer. Zo is er nog een handige dode hoek assistent die waarschuwt wanneer er zich iets in de dode hoek van je achteruitkijkspiegels bevindt. Ook erg handig is Nachtzicht, oftewel Night Vision. Dit systeem gebruikt een radar of infraroodcamera om een duidelijk beeld van de weg te projecteren wanneer het zicht slecht is. Op die manier zie je obstakels duidelijker en vooral eerder.

De weg kwijt

Het is niet onbegrijpelijk dat veel autobestuurders de weg kwijtraken in het doolhof van alle mogelijke rijhulpen en andere accessoires. De ontwikkelingen gaan snel en er komen er steeds nieuwe hulpjes bij. Ook het CBR loopt hierop achter en er is te weinig aandacht voor deze nieuwe ontwikkelingen bij de autorijlessen en het afrijden. Het CBR erkent dit en heeft samen met onder meer het Rijk en de ANWB daarom het “Slimme rijbewijs” in het leven geroepen.

Op deze website vind je veel informatie over de diverse rijassistenten en het gebruik daarvan. Daarnaast kun je in een spel, wat op enigszins ludieke manier de wegsituatie nabootst, je kennis testen en eventueel je eigen slimme rijbewijs halen. Dat is nog niet eens zo eenvoudig, maar oefening baart kunst en wie weet ben jij binnenkort de trotse bezitter van dit slimme rijbewijs. Lukt het je, ook na oefening, niet om het spel tot een goed eind te brengen, dan kun je de walktrough volgen. Vergeet dan niet om de echte-wereldtraining te volgen, opdat je goed bewapend op weg gaat. De links hiervan vind je onderaan het artikel.

Conclusie

We zullen nog even zelf het stuur ter hand moeten nemen in de auto. Daarbij krijgen we wel al flink wat hulp van allerlei rijhulpsystemen. Om te voorkomen dat je de weg kwijtraakt in het uitgebreide aanbod kun je zelf je slimme rijbewijs halen.

Links

• Rijassistenten: anwb.nl/auto/zelfrijdende-auto/rijhulpsystemen
• Zelfrijdende auto: anwb.nl/auto/zelfrijdende-auto/wat-is-de-zelfrijdende-auto
• Tesla autopilot: bright.nl/p-reis-met-de-tesla-model-x-autopilot-nog-geen-aanrader
• Slimme rijbewijs: slimmerijbewijs.nl
• Het spel: slimmerijbewijs.nl/het-spel
• Spelhulp: slimme-rijbewijs-walkthrough-tips-tricks
• Real life oefenen: slimmerijbewijs.nl/haal-je-slimme-rijbewijs

Afbeeldingen van de ANWB, het Slimme Rijbewijs, Flickr, Wikimedia en Wikipedia 

Ada Lovelace? Nooit van gehoord – of misschien toch wel? Onlangs kwam ik haar naam tegen en wat bleek… zij wordt beschouwd als de allereerste computerprogrammeur. Ter wereld! Ongeveer 100 jaar voordat de eerst werkende computer een feit was, schreef zij het eerste computerprogramma.
Nu vieren we elke tweede dinsdag van oktober de Ada Lovelace Dag, ter ere van haar prestaties en die van alle vrouwen in de wetenschap, technologie, engineering en wiskunde – ook wel STEM genoemd. Dit jaar valt de Ada Lovelace Dag op 8 oktober.

Ada's jonge jaren

Zij werd in 1815 geboren als Ada Byron, de dochter van Lord Byron de dichter. Haar moeder was Anne Isabella Milbanke, een rijke adelijke dame die wiskunde en natuurkunde had gestudeerd. Lord Byron had grote financiële problemen, veel sombere buien en begon zwaar te drinken.
Anne was er van overtuigd dat Lord Byron gek werd en liet het huwelijk kort na de geboorte van Ada ontbinden. De moeder voedde naderhand haar dochter op, in de hoop dat zij niet op haar vader ging lijken. Stel je voor dat Ada net als haar vader dichter zou worden? Nee, de nadruk in de opvoeding en onderwijs kwam daarom sterk te liggen op wetenschap, logica en wiskunde.

Mooie naam

Op haar 19de trouwde Ada met William King, die later Earl of Lovelace werd. Uiteindelijk werd ze dus beroemd onder de naam Lady Ada King, Countess of Lovelace.

Babbage machines

Toen Ada 17 jaar was, kwam ze in contact met Charles Babbage. Babbage gaf een salonavond en tussen alle feestelijk uitgedoste gasten showde hij een onderdeel van zijn Difference Engine. De Difference Engine moest een heel grote mechanische rekenmachine worden en was nog in aanbouw. Ada's moeder zei dat het een 'denkende machine' was. Ada heeft later gezegd dat 'machines nooit echt konden denken'.

Het was de tijd van de Industriële Revolutie, er werden bijzonder veel machines uitgevonden, waaronder de stoommachines. Babbage had de hoop een machine te ontwikkelen, aangedreven door stoom, die het zware rekenwerk voor hem kon doen. De Difference Machine werd nooit helemaal afgebouwd.
Vanaf 1834 werkte Babbage aan zijn volgende uitvinding, de eerste programmeerbare rekenmachine, de Analytical Engine. Hierin zouden ponskaarten ingevoerd worden met instructies. Hij zag de uitvinder Joseph-Marie Jacquard als zijn grote voorbeeld, de man die het volautomatische weefgetouw heeft uitgevonden.

Noten van de Vertaler

Ada Lovelace zag de schoonheid en de mogelijkheden van deze Analytical Machine in. Ze correspondeerde intensief hierover met Babbage. In 1842 publiceerde Luigi Menabrea een artikel over de Analytical Machine. Ada zou hiervan de vertaling maken: Sketch of the Analytical Engine, met zeer uitgebreide Noten van de Vertaler erbij. Het was toen namelijk nog niet gebruikelijk dat vrouwen zelf wetenschappelijke artikelen schreven. Het zijn deze noten waardoor Ada zo beroemd is geworden.

Ze formuleerde in deze noten 4 concepten voor computers:

1. Het is een universele machine. Een herprogrammeerbare machine zou een onbeperkt aantal taken kunnen uitvoeren. Dit in tegenstelling tot de meeste machines tot op dat moment, die voor één enkele taak werden gemaakt.
2. De universele machine zou niet alleen rekenwerk uitvoeren met enkel wiskunde en getallen, maar zou alles kunnen opslaan, manipuleren, verwerken en behandelen wat maar in symbolen kon worden uitgedrukt. Als voorbeeld nam ze muzieknotatie en het componeren van muziek.
3. Om de machine aan te sturen moet de berekening stap voor stap uitgeschreven worden. Dit noemen we nu een computerprogramma. Ada beschreef een serie bewerkingen met een gedetailleerd schema erbij voor het produceren van Bernouilli-getallen. Hierbij komt het schrijven van een subroutine aan bod en een recursieve lus.

   

4. Het laatste idee van Ada Lovelace ging over de vraag: Kunnen machines denken? Bijna twee eeuwen verder houdt deze vraag ons nog steeds bezig en zijn we er nog steeds niet uit. Ada dacht zelf van niet en formuleerde het als volgt:

'Until a machine can originate an idea that it wasn’t designed to,
it can’t be considered intelligent in the same way humans are.​'

Crossover kunst en wetenschap

Ada had van beide ouders kwaliteiten gekregen. Haar vader was zeer creatief, een dichter. En haar moeder was sterk wiskundig onderlegd. De combinatie van creativiteit en logica noemde Ada zelf poëtische wetenschap. Waarschijnlijk is het ook deze combinatie geweest, waardoor zij de mogelijkheden van computers begreep, een eeuw voordat de eerste computer een feit was.

In het boek De uitvinders beschrijft Walter Isaacson de geschiedenis van de digitale revolutie. In zijn onderzoek voor dit boek komen meerdere mensen naar voren, die op het vlak van kunst en wetenschap opereerden. De schrijver noemt als voorbeelden: Steve Jobs, Einstein en Leonardo Da Vinci. En natuurlijk Ada Lovelace.

En toen...

Ada's vertaling van het artikel, met de noten erbij, werd in 1843 gepubliceerd. Helaas is de machine nooit gebouwd door Babbage, er was geen geld voor. Babbage wordt door het ontwerp van de Analytische Machine wel gezien als de eerste uitvinder van de computer. Lady Lovelace is overleden op 36 jarige leeftijd. De eerste werkende computer werd pas veel, veeeel later gebouwd, maar Ada wordt wél gezien als 's werelds eerste computerprogrammeur.

Bronnen:

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Ada_Lovelace
• ALD activiteiten: https://findingada.com/. Op deze website staat ook een complete biografie over Ada.
• http://www.martinvanneck.nl/de-mensen-achter-de-computer-2/charles-babbage/
• https://dekennisvannu.nl/site/artikel/De-eerste-programmeur/6877
• Boek De uitvinders – Hoe een groep hackers, genieën en nerds de digitale revolutie ontketende. Door Walter Isaacson. Dit superdikke en interessante boek beschrijft de vele mensen en groepen die de geschiedenis van de computers hebben gemaakt. Heel boeiend.

Canon

Ik heb een aardige Panasonic camcorder. Die gebruik ik voor video's van de waterpolo. Die sport gaat zo snel. Dan heb ik een Zhiyun gimbal voor bij mijn telefoon, die 1080p video kan leveren. De gimbal houdt de boel stabiel. Tenslotte zat ik al langer met de vraag wat mijn kleine Canon 600D spiegelreflex nou kon qua video. Hoe goed dat ging. Ik had al eens begrepen dat dit oudere model camera een Canon 5D mark II evenaarde.

Madonari Festival Delft

Toen men in Delft het Madonari festival organiseerde ging ik maar eens kijken op het Bastiaansplein. Het gaat hier om straatschilderijen. Traditioneel met krijt, maar in Delft gebruikt men acrylverf. Dat blijft wel een paar maanden goed.

Monopod

Ik liep toen al een beetje met de gedachte aan een video rond en nam mijn lichte eenbeenstatief mee. In het meenemen van een zwaar driepootstatief had ik geen zin. Bij waterpolo gebruik ik een zelfgemaakt schouderstatief uit PVC pijp voor de camcorder, maar daar past de 600D niet op.

Videostand

Uiteindelijk bleek het een kwestie te zijn van de camera op de videostand te zetten en door op het knopje van de Liveview het opnemen te starten. Op het eenbeenstatief kon ik mooie stabiele beelden van het tekenwerk, het plein en de voorbijgangers vastleggen. Ik ben er zo om de dag langs gegaan. Uiteindelijk werd het een aardig en niet te lange video.

Camera en video

Dat pakte dus leuk uit! Het monteren deed ik met Kdenlive op een desktop met een i3 processor. Eigenlijk een kwestie van de gemaakte opnamen in de volgorde van het maken van de straattekening aan elkaar zetten en slechte stukjes er uit halen. Leuk muziekje er onder, wat commentaar er onder en klaar is de boel.

Dat Kdenlive is er tegenwoordig ook voor Windows.

Halloween

Heeft jouw camera ook een mogelijkheid voor video? Dan is het echt een idee om eens een video te proberen. Een lichtgewicht eenbeenstatief kost maar een paar tientjes. Met Halloween op komst bijvoorbeeld? Wel van tevoren wat oefenen, want straks sta je in het donker te werken.

Tips

Niet dat ik nou een expert ben, maar er zijn zo van die valkuilen. Om te beginnen is er zoiets als het geluid. Een goede externe microfoon met zo'n harige windkap is een fijne luxe, want de interne microfoon geeft buiten slechte resultaten. Dan is een goed muziekje in plaats daarvan onder je video zetten een goed alternatief. Er is filmmuziek genoeg te vinden.

Zoek eens naar "Two steps from Hell" of "Audiomachine" Halloween video's op YouTube. Voor thuisgebruik (pas op met kleine kinderen!) is dat prima. In andere gevallen geeft zoiets problemen met de auteursrechten.

Een tweede punt is, naast shots van heftig verkleedde lieden, vuurspuwers en zo meer, ook de nodige beelden van de omgeving te schieten.

Neem de tijd voor een opname. Dat is niet meteen stabiel, maar na een paar seconden komt dat wel. Gebruik geen telelens. Het standaard objectief kon weleens heel bruikbaar zijn. Ook iets om even tevoren uit te proberen.

Nieuw

In het vorige Magazine stipte ik in GIMP 45 het onderwerp al aan met een verwijzing naar Ansel Adams. Hij was de pionier in deze zaken. Leuk leesvoer! Maar nu ga ik er samen met jullie serieus op in. Dat verdient deze nieuwe mogelijkheid in GIMP beslist.

Rit

Begin van de maand reed ik terug naar de randstad na een lange autorit. Er hingen hele indrukwekkende wolken. Zo nu en dan plensde het ook fors. Typisch het najaar in aantocht. Soms was het ook best mooi. Dus zette ik me als bijrijder er toe wat foto's te maken. Vanuit een auto is dat meestal beperkt qua resultaat, maar anders heb je niks. Mijn trouwe Canon 600D gepakt met de korte zoom met USM scherpstel motor. Aan de gang!

 

Vertaling

Zoals jullie zien is de vertaling van de schuifbalken nog niet in orde. Paul Matthijsse doet tegenwoordig de vertaling, maar daarvoor moet hij wel in de gelegenheid worden gesteld. Ik heb hem er eens naar gevraagd. Er is nu een module beschikbaar gekomen met de regels van de schuifbalken. Dat neemt Paul dan mee in de volgende slag. Ik heb nu GIMP versie 2.10.12 en dan zouden de schuifbalken wellicht in de 2.10.14 vertaald zijn. Bedenk wel dat er tal van vertalers over de hele wereld meewerken aan GIMP. Het is echt niet alleen Nederlands!

Krul

De mooiste van die foto's had een fraaie krul in de wolken. Het verkeer zelf op de snelweg was nogal donker. Mooie klus om dit eens onderhanden te nemen. Die auto's moeten wat helderder. De wolken wellicht wat donkerder. Deze klus is waar we dat Kleuren > Schaduwen en hoge lichten voor in gaan zetten! Dat we nog een prachtige Plymouth oldtimer uit 1948 zagen rijden was natuurlijk ook een foto waard, maar daar hebben we hier als voorbeeld niets aan. Haal de oefenfoto voor dit artikel op van de Helpmij server. In RAW trouwens want  ook Darktable heeft een vrijwel gelijke Schaduw en hoge lichten optie.

Schaduw

Zet allereerst het kruisje aan in het vakje Voor/na, zodat je het ingestelde effect goed kan bekijken.

We helderen het verkeer op met de eerste schuifbalk onder het kopje Schaduwen, genaamd "Shadows". Schuif hem maar fors op richting de 70. De balk eronder is voor de kleurencorrectie. Zet die maar een fors stuk naar links en let bijvoorbeeld op de gele kleur van de kentekenplaten. Die worden een stuk fletser.

Hoge lichten

Zo pak je ook de hoge lichten aan, hier met name de wolkenpartijen. Hierbij is het beter niet al te fors te werk te gaan. De balk voor de kleurencorrectie doet in dit geval niet erg veel.

Algemeen

Onder het kopje algemeen is de eerste balk White point adjustment. Hiermee verander je de hoeveelheid wit. Schuif die eerste balk maar een stevig naar links. Naar -8 bijvoorbeeld. Kruisje in het vakje Voor/na aan? Schuif met de muis de roodwitte vertikale lijn nu maar eens heen en weer. De wolkenlucht heeft meer doortekening gekregen! Waar dat met de hoge lichten niet zo wilde gaat het hier wel!

Met de tweede en derde balk kan je die doortekening in de wolken nog wat meer diepgang geven. Met een lagere waarde voor de radius geef je het effect minder de ruimte. De Compress functie beperkt het effect tot de hoge lichten of de schaduwen en beschermt de middentonen.

Resultaat

Alsjeblieft! Een bijzonder geslaagde foto is het niet, maar als voorbeeld is hij nuttig.

Wegverkanting

Zo'n snelweg heeft nog een behoorlijke wegverkanting. Het wegdek loopt naar rechts af voor de waterafvoer bij plensbuien, al gebruikt men tegenwoordig het open asfalt. De lantarenpalen staan netjes verticaal. Maar om het natuurgetrouw te houden heb ik de auto's horizontaal gezet tot op zekere hoogte. De lantaarnpalen staan dan iets uit het lood. Nog een verhaal apart.

Voorinstellingen

Heb je een serie gelijke foto's dan kan het bovenste vak "Voorinstellingen" van nut zijn.

Tip

Het is vandaag Prinsjesdag. Dus komt de Glazen Koets op onze tv in beeld en gaan mijn herinneringen terug dat ik die prachtig gerestaureerde koets in het Louwman museum mocht zien.

Dat rijtuig was zo verschrikkelijk mooi! Het lijkt me leuk om die set oefenfoto's van GIMP 9 nog eens op te halen en te bewerken met deze nieuwe techniek.

 

Veel plezier met deze mooie nieuwe optie!

 

Het laatste nieuws gemist? In deze rubriek vind je het laatste nieuws over besturingssystemen, computers en nieuwe of reeds in omloop zijnde software. Ook het laatste nieuws over smartphones en tablets komt aan de orde.

 

---

Hoeveel RAM heb je nodig op je Windows pc?

Dat hangt er maar vanaf wat je met je computer wilt doen. Het is logisch dat bijv. beeldbewerking meer werkgeheugen vereist dan het lichtere werk zoals internetten en mailen.

Microsoft zelf beveelt een minimale hoeveelheid werkgeheugen (RAM) aan van 1 GB voor de 32-bits versie en 2 Gb voor de 64-bits variant van Windows 10 aan. Dat is een wel heel optimistische benadering, die in de praktijk niet altijd goed uitpakt.

---

iOS 13.1.1 uit: lost hoog accu­gebruik iPhone en meer bugs op

De updates blijven maar komen. Drie dagen na het beschikbaar stellen van iOS 13.1, heeft Apple vandaag iOS 13.1.1 uitgebracht. Deze update lost een probleem met de beveiliging van toetsenborden van derden op. Ook worden nog een aantal andere bugs gefikst.

Apple houdt het tempo er goed in. Slechts acht dagen na de release van iOS 13 zijn er al twee updates uitgebracht. Naast iOS 13.1.1 is ook iPadOS 13.1.1 uit. Dit lost dezelfde bugs en problemen op, maar dan op de iPad.

---

Dit zijn de beste smartphones tot 400 euro

Smartphones zijn er in tal van prijsklassen. Niet iedereen wil een peperduur topmodel, maar een instappertje is misschien weer wat te krap bemeten.

Lees in de koopgids over toestellen die 250 tot 400 euro kosten. Uiteindelijk selecteerden we middels onze Productvergelijker 16 toestellen van diverse fabrikanten, waarmee we een groot deel van dit segment hebben meegenomen. Enkele toestellen ontbreken, doordat fabrikanten deze niet voor de deadline konden aanleveren. Door koopgidsen als deze met enige regelmaat te updaten hopen we dit zoveel mogelijk te ondervangen.

Lees ook Verder in het nieuws op deze pagina van AD.nl.

---

Huawei biedt laptops met Linux aan in eigen Chinese webshop

Huawei is begonnen met het leveren van laptops met Linux in zijn eigen webshop. De fabrikant levert de Linux-distro Deepin mee, gemaakt door een Chinees bedrijf. Tot nu toe draaiden alle laptops van Huawei op Windows.

---

Installatie Windows 10 standaard alleen met online account mogelijk

Gebruik je Windows 10 Home en ben je van plan om de software opnieuw te installeren? Let dan goed op. Het is niet meer mogelijk om Windows 10 Home standaard met een lokaal of offline account te installeren.

Wat is er precies aan de hand? Microsoft heeft de laatste weken de installatieprocedure van Windows 10 Home gewijzigd. Het is niet meer mogelijk om een offline account op je computer in te stellen. In plaats daarvan moet je altijd een Microsoft-account hebben om je besturingssysteem (opnieuw) te installeren.

---

iPhone 11 Pro (video)review

Na de MacBook en iPad is het tijd voor de iPhone om Pro te worden. Maar verdient de iPhone 11 Pro ook echt die nieuwe naam?

Zie en lees dit in deze (video)review.

---

Apple Pay zorgt ervoor dat bankpas uitsterft

Opeens zijn ze overal: mensen die achteloos met hun telefoon of smartwatch zwaaien om te betalen bij de pinautomaat. Sinds ING Apple Pay aanbiedt is contactloos betalen met een mobieltje aan een opmars bezig. Al meer dan 1 miljoen ING-klanten betalen met hun telefoon. ‘Het bankpasje sterft uit’.

---

Motorola kondigt volgende week smartphone met macrocamera aan

De doorgaans betrouwbare website 91Mobiles meldt dat Motorola van plan is om volgende week een smartphone aan te kondigen, waarbij het waarschijnlijk gaat om de One Macro. Deze smartphone lekte vorige maand al uit en moet de vierde One-telefoon worden van Motorola dit jaar. Het bedrijf bracht eerder in 2019 de One Vision, One Action en One Zoom uit. Laatstgenoemde is sinds kort in Nederland te koop voor 429 euro.

---

Microsoft onthult Windows 10X en Surface Neo met twee 9"-schermen

Microsoft heeft de Surface Neo onthuld, een dualscreen-apparaat dat een aangepaste versie van Windows 10 draait. De Neo bestaat uit twee lcd's en is in combinatie met een toetsenbordje en stylus te gebruiken.

De Surface Neo heeft geen buigbaar scherm maar bestaat uit twee schermen die met een scharnier aan elkaar bevestigd zijn. Dat scharnier biedt de mogelijkheid de schermen volledig om te klappen. Elk van de twee delen van de Neo is 5,6mm dik. Een laag Gorilla Glass moet de lcd's beschermen. Het gaat om twee 4:3-schermen van 18,3x13,7cm met een oppervlak van 250 vierkante centimeter en een diagonaal van 9", die samen een schermruimte bieden van 18,3x27,4cm met een oppervlak van 500 vierkante centimeter en 13".

---

Welke programma's draaien stiekem op je Windows-pc?

Programma's die onnodig of zelfs ongewenst draaien, pikken kostbare kloktikken en werkgeheugenruimte in. Vooral als je pc een dagje ouder wordt, is het handig om een en ander aan banden te leggen.

De simpelste methode om te zien wat er draait is natuurlijk de ingebouwde tool Taakbeheer, maar die laat niet alle draaiende programma's zien. Daar komen we zo op terug. Maar begin met Taakbeheer door op de toetsencombinatie Ctrl +Shift +Esc te drukken. Je kunt hem ook bereiken door met de rechtermuisknop op de taakbalk te klikken en Taakbeheer te kiezen of door Ctrl +Alt +Del in te drukken om in dit overzicht dezelfde optie te selecteren.

Onder Processen > Toepassingen zie je de software die momenteel is geopend, dit moet geen verrassingen bevatten. Je kunt hier applicaties die dienst weigeren gedwongen afsluiten, maar let op gegevensverlies.

---

Dit mankeert er aan iOS 13

iOS 13 bevat veel verbeteringen. Zo is er nu een systeemwijde donkere modus, laadt je iPhone of iPad slimmer op en toont het standaard iOS-toetsenbord Nederlandse suggesties voor woorden die je aan het typen bent. Bovendien kun je nu kwijtgeraakte of gestolen Apple-apparaten lokaliseren als ze offline zijn.

Na het uitbrengen van iOS 13 kwamen er veel klachten van gebruikers binnen. Wat mankeert er aan het nieuwe besturingssysteem en wat kun je eraan doen?