Unsplash

Unsplash en andere soortgelijke sites bieden je een enorme voorraad foto's zonder auteursrechten. Zelfs naamsvermelding hoeft niet. Heel erg handig voor mensen met een beperkt budget. Op zich al een hoogst nuttige tip dus. Maar ik dacht zelf: waarom zou je als fotograaf nou een goede foto zomaar weggeven? Want de foto's op Unsplash, daar zitten veel echt goede foto's tussen!

Een paar uur later lees ik via Twitter het antwoord: reclame!

Leve Charlotte

Het balletje kwam aan het rollen door het laatste bericht van Charlotte Meindersma op haar Blog. Dat ging over Branding en Afbeeldingen. Die Charlotte is een kei inzake auteursrechten. Daarom volg ik haar dan ook. Dat bericht op haar Blog is een zijsprongetje over de manier om reclame te maken en vooral dan hoe. Op zich al heel interessant!

Gratis

Wat daar vertelt werd, was dat je aan één foto en een klein beetje tekst al genoeg hebt, wekelijks. En hoe kom je dan aan die foto? Daarvoor zijn nou die sites met totaal vrije foto's! Een wereld ging voor me open, want heel veel foto's zijn steengoed! Dat is dan tip nummer 1.

Weggeven

Maar waarom zou ik toch een mooie foto weggeven, dacht ik zelf. Nou maak ik soms wel een aardige foto, maar waarom zou ik die dan op zo'n site zetten?

En toen liep ik via Twitter tegen dit bericht op de DIY Photography website aan van Samuel Zeller uit Zwitserland. En die Samuel is een professionele fotograaf.

Waarom

Samuel vertelt ons dat hij het doet voor de bekendheid. Hij heeft 460 foto's op Unsplash staan, die 255 miljoen keer zijn bekeken en 17 miljoen keer gedownload. Dat levert hem dagelijks reacties op en regelmatig emails of links naar zijn website.

Viavia liep hij tegen een bericht aan van iemand die net drie dagen op Unsplash bezig was en er toen al helemaal van onder de indruk was. Dit moet je beslist doen, schrijft zijn collega!

Het levert hem regelmatig nieuwe klanten op. Tip nummer 2 dus.

Vluchtigheid

Samuel vertelt dat het nut van de bekende media erg kort is. De aandacht is zo weg. Wat dat betreft blijft zijn werk op sites als Unsplash in de aandacht wat je goed kan volgen via de statistieken, via de kijkcijfers.

Doen

Wie had dit allemaal gedacht! Ik heb inmiddels een foto geüpload. Ik wil het wel meemaken, gewoon uit interesse.

Bedenkingen

Inmiddels hebben de nodige vakfotografen gereageerd. Unsplash ondergraaft hun middel van bestaan. Dat is helder. Maar in hun argumenten komen een paar dingen naar voren, die te denken geven. Zo geeft Unsplash de gebruiker een licentie voor elk gebruik, dus ook commercieel.

Maar in een aantal rechtsgebieden ben je daarmee nog niet zomaar vrij in je handelen. Bij foto's van personen is een verklaring per persoon vereist over de rechten. Een model release noemt men dat. Zoiets heb je ook voor bouwwerken. Een property release. Dat ligt hier in ons land dan misschien wat minder strikt, maar als jouw werk op basis van Unsplash media nou eens wereldbreed bekend wordt heb je kans op reacties van bijvoorbeeld een Amerikaanse advocaat!

 

Lettertypes en gebruik

Wie veel op de computer werkt, ziet elke dag letters in soorten en maten voorbijkomen. Wanneer je typt in Word of LibreOffice, dan kun je zelf het lettertype instellen. Vroeger was dat standaard Times New Roman. Die letters zijn ooit ontworpen om veel tekst in een krant af te drukken.

Dat oude krantenlettertype leest niet al te makkelijk vanaf een scherm. Mensen zijn er bovendien aan gewend dat alles rustiger gepresenteerd wordt. Lappen tekst en koppen hebben nu meer ruimte om zich heen dan vroeger.

Het lezen van tekst vanaf een beeldscherm kost minder inspanning wanneer je een lettertype gebruikt, dat daar specifiek voor ontworpen is. De Nederlandse ontwerper Lucas de Groot heeft het prachtige Calibri gemaakt, wat nu als standaard gebruikt wordt door Microsoft.

Voor mensen die dyslectisch zijn, bestaat er Open Dyslexic. Deze letters zijn van onderen en aan één zijkant verzwaard. Dit maakt in veel gevallen het lezen makkelijker voor mensen met dyslexie.

Er bestaan ook lettertypes met alleen maar plaatjes, de dingbats. Dan is het een verzameling afbeeldingen die je zo snel in een stuk tekst kunt invoegen.

Ontwikkeling en interpunctie

De oorspronkelijke ontwikkelaars van letters en alfabetten, waren de mensen die konden lezen en schrijven. Voor Europa waren dat eerst de Romeinen en daarna de monniken in de middeleeuwen. Wij kennen nog steeds lettertypes die toen ontwikkeld zijn. Zo blijkt, dat een goed ontworpen letter eeuwenlang gebruikt wordt.
Trouwens, we gebruiken nu hoofdletters en kleine letters, maar dat is niet altijd zo geweest. Ook het gebruik van spaties en interpunctie is ontwikkeld. Een punt aan het einde van de zin stond er eerst niet. Interpunctie heeft het lezen en schrijven gelukkig wel makkelijker gemaakt.

Richting

Verder zijn we in het Nederlands gewend om van links naar rechts te schrijven. Ook dat is een uitvinding geweest. Er zijn teksten bekend waarin de zinnen rond werden geschreven, van links naar rechts en daarna weer van rechts naar links: het ploegschrift, ossendraaischrift of boustrophedon. Dat komt je minder vreemd voor, wanneer je beseft dat een printer ook beide richtingen op kan printen. Dat kost minder tijd en heet ook wel bi-directioneel printen.

Taalgebieden

Waarom is dit van belang voor je pc? Als je een lettertype gebruikt, dan moet het alle letters en interpunctie bevatten van jouw taal en taalgebied. Een Chinees of Japans lettertype heeft totaal andere karakters en een andere schrijfrichting. Ook Hebreeuws en Arabisch zijn compleet anders dan ons standaard Latijnse alfabet. Wanneer je een lettertype vindt op internet, staat daarbij welke talen ondersteund worden.

Termen

Een lettertype is een set met letters, cijfers en tekens die stilistisch samenhangen. Voor het gemak wordt hiervoor de Engelse term font gebruikt.

• Lettertype = een letterfamilie, zoals New Times Roman.
• Vorm = onderverdeling binnen het lettertype, zoals normaal, cursief of vet.
• Grootte = corps = bijvoorbeeld 12 punten hoog.
• Schreef = serif = een dwars streepje op de uiteinden van de letter.
• Schreefloos = sans serif = zonder een streepje op de uiteindes van de letters.
• Ttf = true type font, ouder bestandsformaat voor lettertypes.
• Otf = open type font, nieuwer bestandsformaat voor lettertypes, is vaak uitgebreider dan ttf.
• Glyph = karakter, teken. De term glyph is Engels, Nederlands is glief, en duikt overal op op fontwebsites.

Fonts online vinden

Er zijn veel bronnen op internet waar je fonts kunt vinden. Stel jezelf dan eerst de vraag: Waar ga ik dit font voor gebruiken?

• Is het persoonlijk, bijvoorbeeld voor op je eigen pc?
• Of wil je iets ontwerpen om te verkopen? In dat geval heb je een commerciële licentie nodig.

Er zijn websites met prachtige gratis fonts, voor zowel persoonlijk als commercieel gebruik. Dafont.com en 1001freefonts.com zijn grote verzamelbanken met letters.
Maar pas op! Op dit soort websites rondkijken is erg verslavend. Nog iets om te onthouden is dit: de betere fonts hebben vaak niet alle leestekens, want ze zijn bedoeld als reclame, ter kennismaking. Ga je het uitgebreid gebruiken, dan kun je de commerciële versie aanschaffen.
Op de volgende websites staan fonts die je overal voor kunt gebruiken: https://fonts.google.com/ en http://fontsquirrel.com/.

Fonts installeren

Een font download je als zip bestand en na het uitpakken heb je dan een otf of ttf bestand dat je installeert. Onder Windows klik je een font aan en kies je eenvoudigweg voor installeren. Onder Linux staan er heel wat lettertypes in de repositories. Heb je onder Linux een font gedownload buiten de repositories om, dan klik je eenvoudigweg op dat font en kies je voor installeren. Persoonlijk installeren betekent dat dit font alleen voor de huidige gebruiker beschikbaar is. Ga je veel fonts installeren, dan voorkom je zo dat andere gebruikers daar last van krijgen. Wanneer je veel fonts installeert, wordt een programma als Libre Office of Word daardoor vertraagd.

Een font de-installeren doe je door het te verwijderen uit de map waar het is geïnstalleerd.
Onder Windows is dat veelal C:\Windows\Fonts.
Onder Linux vind je de map met fonts voor alle gebruikers hier: /usr/share/fonts/truetype.
En voor één gebruiker: /home/.fonts.

Fontmanagers

Er bestaan programma's om fonts makkelijker te installeren en categoriseren. Zo kun je eenvoudig grote hoeveelheden fonts doorzoeken op kenmerken.
Goede Windows managers zijn bijvoorbeeld: Maintype (gratis tot 2500 lettertypes) en Nexusfont.
Onder Linux zijn er heel weinig managers. De standaard manager heet Font-manager en dan is er een nieuw ontwikkelde app die heet Fontbase.

High Logic Maintype

Het Windows programma Maintype nader bekeken. Om te beginnen staan er 9 vensters open. Elk venster is van maat te veranderen en los te koppelen van de rest. Het programma werkt helemaal in het Engels, maar eigenlijk wijst het zichzelf. In dit voorbeeld zie je het Google font Berkshire Swash. Dit lettertype is gratis én commercieel te gebruiken. Het is een handschrift lettertype en kan mooi gebruikt worden voor handlettering.

In het middelste scherm kun je links klikken op een bolletje om dat font te installeren of om de installatie ongedaan te maken. Je kunt de lettertypes selecteren per rij: op naam, waardering, trefwoorden, type (otf of ttf) en al dan niet geïnstalleerd. Rating staat voor waardering en daarin geef je met sterren aan hoe goed je een font vindt.

Met de schermen Font Tags en Tag search kun je trefwoorden invoeren per font. Het scherm Characters is heel handig om los te koppelen. Als je dan de lettergrootte groot instelt, zijn de karakters goed te zien.
Volgende keer: Letters deel 3: fonts en speciale zaken.

Met je eigen fotoalbum maak je plaats voor je mooiste foto’s en herinneringen. Een mooi gemaakt album kan een kostbaar bezit worden en maakt het mogelijk om je belevenissen op een fijne manier te delen met geïnteresseerden. Het maken kun je simpel houden, maar met een beetje moeite en aandacht maak je een album dat je ook jaren later nog met veel plezier uit de kast zult pakken. Deze tweedelige workshop heeft tot doel om je te inspireren tot het maken van een album dat geheel naar jouw smaak en stijl is uitgevoerd.

In deel één van deze workshop is daarvoor een stappenplan voorgesteld. Dit plan bestaat uit de volgende stappen:

1. Vaststellen van het onderwerp
2. Verzamelen van de foto’s
3. Een aanbieder kiezen en registreren
4. Het formaat, de uitvoering en de papiersoort vaststellen
5. De software downloaden of online gebruiken
6. Pagina’s vullen
7. Foto’s bewerken
8. Album bestellen

De eerste vijf stappen werden in het vorige deel uitgewerkt. Er werd een onderwerp voor het boek bedacht, de benodigde foto’s verzameld en een producent gekozen. Daarnaast werd het formaat en de papiersoort bepaald. Als laatste werd benodigde software gedownload en geïnstalleerd. Dueel 1 van de workshop vind je in de Helpmij Handleidingsectie.

Gratis album

In het vorige deel hebben we gewerkt aan een gratis album. Daar gaan we nu ook mee verder. Het was nog even spannend of dat door kon gaan. Nadat het ontwerp klaar was en het bestelproces was voltooid ontving ik al snel de bevestiging dat het album verzonden was. Helaas is dit nooit aangekomen. Per e-mail werd mij geadviseerd om een nieuw album te bestellen. Gratis betekent echter wel dat je zelf de verzendkosten draagt, naast (als je dat wilt) een toeslag voor glanspapier. Al met al slechts € 2,95. Ik vond het toch bezwaarlijk om deze bestelling te herhalen. De helpdesk had daar begrip voor een stuurde een tweede album gratis op. Deze zag er voor mij goed genoeg uit. Bovendien was de eerste verzending rond de feestdagen, waardoor deze mogelijk tussen de kerstkaarten is verdwenen. Al met al voor mij voldoende reden om bij dezelfde producent te blijven. Deze keuze is echter persoonlijk en ik adviseer je dan ook om vooral je eigen keuze hierin te maken. Zie daarvoor deel 1 van de workshop.

Nu wordt het tijd om door te gaan met het tweede deel van deze workshop.

Kleuren vergelijken

Als eerste pak ik daarvoor mijn eerder gemaakte gratis album. Achterop staat een kleurenkaart en die kan ik nu mooi vergelijken met de digitale kleurenkaart van de website.

Zoals je ziet zien de kleuren er enigszins anders uit. Dat komt voornamelijk omdat bij de digitale kleurenkaart de kleuren oplichten door de verlichting van de monitor. Dat wijkt altijd af van de kleuren met opvallend licht zoals op papier. Je kunt goed zien dat het verschil niet dramatisch is. De afgedrukte foto’s zullen aardig overeen komen met de afbeeldingen die je op je monitor ziet wanneer je ze in het album plaatst. Dat bleek gelukkig ook in de praktijk; het albumpje maakt een prima indruk. Hou dit in jouw situatie uitpakt is afhankelijk van de kwaliteit en de instellingen van je monitor.

Software

De kwaliteit van het album laat voor mij weinig te wensen over. De software daarentegen werkt soms minder intuïtief. Er worden echter wel veel bewerkingsmogelijkheden geboden. Mogelijk vind je de software van bijvoorbeeld Albelli net wat meer gebruikersvriendelijk. Je bepaalt natuurlijk zelf hoe belangrijk je dat vindt. In deze workshop blijven we bij Fotofabriek.nl.

Voor het uitvoeren van de laatste drie stappen van ons stappenplan gebruiken we de software die we in deel één hebben geïnstalleerd. Zo hebben we de meeste opmaakmogelijkheden tot onze beschikking.

Op de site is een handleiding en veel hulptekst beschikbaar, welke je goed kunnen helpen bij het maken van je album. Je vindt deze hulp hier: https://www.fotofabriek.nl/faq/software-handleiding/
Helpmij zou Helpmij niet zijn als we je niet al vast op weg zouden helpen met je album.

Stap 6 pagina’s vullen

Project openen

Na een dubbelklik op het juiste pictogram opent zich de software. De eerste keer heb je even geduld nodig, want de laatste productdefinities worden eerst gedownload. Vervolgens opent een venster dat je de mogelijkheid biedt om een bestaand of een nieuw project te openen. Wij kiezen voor het laatste en in het volgende venster kun je dan voor het gewenste product kiezen. In ons geval is dat het gratis fotoalbum:

 

Hierna wordt gevraagd hoe je pagina’s gevuld wilt hebben. Wil je snel aan de slag dan kies je voor één van de automatische mogelijkheden. Je kunt daarna nog een keuze maken van welke sjablonen er gebruik gemaakt gaat worden. Op die manier kun je vrij snel een heel leuk resultaat behalen. Wij willen echter optimale vrijheid en kiezen dan ook voor Blanco project:

De interface

De software biedt uitgebreide mogelijkheden om foto’s en tekst te plaatsen op de verschillende pagina’s. Nadat je de keuze hebt gemaakt hoe je het album gevuld wilt hebben zie je de volgende interface:

Hier open je met de bestandsbrowser (1) de fotomap die je al eerder hebt klaar gezet (zie daarvoor deel 1 van de workshop). De pictogrammen van je foto’s zie je nu verschijnen in de fotoweergave (2). De grootte en de sortering van de voorbeeldpictogrammen wijzig je eventueel met de knoppen bij (3). De pagina’s die je gaat vullen vind je bovenaan in de paginabalk (4). Bij het gratis album is dit aantal niet te wijzigen. Bij de andere albums kun je tot een bepaald maximum pagina’s toevoegen naar wens. In de editor (5) zie je de pagina’s waaraan je werkt. In dit geval een enkele pagina, omdat dit de voorkant is. In ander gevallen zie je de twee naast elkaar gelegen pagina’s, zodat je goed kunt zien hoe de aangrenzende bladen eruit zien. Bovendien kun je zo ook een foto over de beide pagina’s spreiden (de zogenaamde “spread”). In de kolom rechts zie je de paginasjablonen (6). Deze sleep je eenvoudig naar de betreffende pagina om er vervolgens de gewenste foto in te slepen. In dezelfde kolom kun je ook voor Bewerkingsopties kiezen met de tab bij (7). Hierover later meer.

NB. Je ziet nu slechts een beperkt aantal sjablonen. Bij een betaald album is dit aantal veel groter en zit er vrijwel altijd wel iets van je gading tussen.

Knoppen

Wanneer je een groot fotoalbum aanlegt, is het slim om tussendoor op te slaan. Daarvoor gebruik je de opslagknop bij (8). Op die plek zie je ook de knoppen om een nieuw project te openen, of een pagina, plaatshouder (fotosjabloon) of tekst in te voegen. Verder naar rechts op deze balk zie je de knoppen om een stapje voor of achteruit te doen en de knop waarmee je een voorbeeld van je fotoalbum oproept (9).

De knoppen ertussen hebben met de plaatsing te maken en komen later aan bod.

De diverse balken en kolommen zijn te openen en te sluiten met de platte knoppen met twee driehoekpijltjes die je op verschillende plekken aantreft, onder meer onder (4).

Links daarvan zie je ook de knoppen waarmee je een liniaal zichtbaar maakt in de editor-rand. Ook is het mogelijk om een raster op te roepen om het nauwkeurig plaatsen eenvoudiger te maken. Met de overige knoppen stel je de paginaweergave of het zoomniveau in (4).

Met de knop “gratis fotoboek” (of de naam van het album wat je aan het bewerken bent), roep je een beoordeling van de fotoplaatsing op. Je ziet dan welke pagina’s nog aandacht vragen.

Rechts bij (5) vind je een waarschuwingssymbool. Deze moet groen zijn. De foto is dan qua resolutie geschikt voor plaatsing in de gekozen afmeting. Je ziet een geel uitroepteken als dit niet geval is. Het is dan beter om de geplaatste foto te verkleinen of om een andere te kiezen. Je loopt anders gevaar dat de foto wazig wordt in de uiteindelijke afdruk. Dit is helaas moeilijk te beoordelen op een monitor. Een hulpje hiervoor vind je onder de knop met het vergrootglas. Deze toont een voorbeeld weergave van de pagina’s waar je aan werkt.

Afbeeldingen

Fotofabriek stelt een flink aantal achtergronden, kaders texturen en clipart beschikbaar om je album levendiger te maken. Je vindt deze onder de verschillende tabs in de fotobrowser:

Foto’s plaatsen

Nadat je een sjabloon aan een pagina hebt toegewezen, kun je eenvoudig de foto’s vanuit de browser erin slepen. Wanneer je de foto goed had uitgesneden en deze precies de juiste afmetingen gegeven had, was je nu klaar geweest. Vaak is dat echter niet het geval.

Je kunt dan bij Vormdimensies (rechtsonder in de bewerkingskolom) met een selectiekader (1) de gewenste uitsnede bepalen. Je krijgt met de afmetingen de vrije hand als je het vinkje weghaalt bij Beeldverhouding behouden (2).

Onder de tab Positie (3) kun je de exacte plaatsing, draaiing en afmetingen instellen.

NB: de plek waar het venster Vormdimensies wordt getoond is context gevoelig. Hier zie je steeds de instelopties van de functie waar je op dat moment mee bezig bent. Aan het driehoekspijltje (4) zie je of er onder (of boven) nog meer instelvenster beschikbaar zijn.

Je bent niet verplicht om eerst een sjabloon te plaatsen voor je foto’s plaatst. Je kunt ook foto’s direct vanuit de browser in de pagina slepen. Er wordt dan automatisch een plaatshouder aangemaakt. De afmetingen sleep je vervolgens in het gewenste formaat. Wanneer je op deze manier een voor jou prettige pagina-indeling hebt gemaakt kun je deze als sjabloon opslaan door met rechts in de pagina te klikken en voor Toevoegen aan sjablonen > Voeg huidige pagina toe te kiezen.

De snijrand van de pagina’s wordt met een stippellijn aangegeven. Wanneer je geen witrand wilt zien rond de pagina, moet je de foto daaroverheen plaatsen tot aan de paginarand. De pagina wordt uiteindelijk ergens tussen de stippellijn en de paginarand afgesneden. Waar precies weet je niet exact. Het is goed om daar rekening mee te houden bij het plaatsen van tekst of bij belangrijke beeldelementen.

Tekst

Je plaatst tekst via het invoegmenu of door op de betreffende knop te klikken en voor de juiste tekstvorm te kiezen:

Vervolgens plaats je de cursor op de gewenste plek. Hier verschijnt vervolgens een tekstkader. De tekst bewerk je in de tekst-editor die dan verschijnt. Je kunt hier alle basale tekstbewerkingsmogelijkheden op de gebruikelijk wijze toepassen. Je ziet niet gelijk in de pagina wat je doet. Wanneer je op de knop Toepassen klikt, zie je dat wel. Je kunt dan eventueel nog aanpassingen doen zonder het tekstvenster opnieuw te moeten openen.

 

Lagen

Foto’s en tekst kunnen elkaar overlappen. Je bepaalt de volgorde door in het rechtsklikmenu de gewenste optie te kiezen. Datzelfde bereik je ook met de knoppen Naar voren en Naar achteren bovenin de werkbalk. Wanneer je een foto plaatst door deze naar de pagina te slepen, vervangt deze mogelijk de foto die je daar eerder geplaatst had. In dat geval kun je beter de foto in de fotobrowser selecteren en via het rechtsklikmenu voor Foto te kiezen. Je krijgt nu de optie om de foto te plaatsen of te vervangen, met daarbij de mogelijkheid om de volgorde aan te passen door het vinkje hiervoor te selecteren. Na plaatsing kun je eventueel de bovenste foto een bepaalde mate van transparantie meegeven. Hierover lees je meer onder Bewerken.

Achtergrond

Je kunt een afbeelding als pagina-achtergrond gebruiken. Rechtsklik op de gewenste foto en kies voor Als achtergrond gebruiken. Hiermee opent het Achtergrond afbeeldingen-venster. Je kiest op welke pagina je de afbeelding wilt en of je deze uitgetrokken wilt zien of juist herhaald als tegels. Eventueel kun je afbeelding vervagen door deze wat transparant te maken. Dat kan een mooi effect geven.

In plaats van een afbeelding kun je ook voor achtergrondkleur of kleurverloop kiezen. Ga je voor een kleur, dan kun je met de kleurenkiezer (pipet) een kleur selecteren uit de foto. Het kan mooi staan wanneer je het kader een hoofdkleur van de foto geeft. Je opent in dit geval het achtergrondvenster door op de pagina zelf te dubbelklikken.

Stap 7; bewerken

In de tab bewerkingsopties zie je een aantal effecten. Deze kun je toepassen op de foto’s, de sjablonen en/of de tekst. Alleen de opties die daadwerkelijk gebruikt kunnen worden zijn actief:

Je zet het effect aan door het juiste object te selecteren en daarna op de betreffende knop te klikken. Onderaan zie je dan weer de eventuele instelmogelijkheden. Het effect hiervan is direct zichtbaar in de geselecteerde pagina.

In het kort kun je volgende effecten toepassen:

• Schaduw
  Hiermee geef je de afbeelding, tekst of het sjabloon een beetje dieptewerking. De mate hiervan is bij de eigenschappen in te stellen. Wanneer de afbeelding transparante delen bevat (alleen als deze is opgeslagen in gif of png-formaat), volgt de schaduw netjes de contouren van de afbeelding:
• Rand
  Hiermee wordt een rand met instelbare kleur en dikte rond het object geplaatst.
• Kader
  Deze knop opent een vervolgvenster. Hiermee kun je een kader over de afbeelding plaatsen (bijvoorbeeld een fotolijst) of het object uitsnijden met een masker. Je kunt eventueel eigen kaders gebruiken als je dat graag wilt.
• Spiegelen

  Met deze knop zet je het object in spiegelbeeld. Dat is voor tekst vaak minder handig…

• Omkeren
  Een klik hierop zorgt ervoor dat het object wordt omgedraaid langs de verticale as.
• Transparantie
  Hiermee stel je de doorzichtigheid in van het object door de aanwijzer bij Transparantie naar de gewenste stand te schuiven.
• Linksom.
  Deze knop draait het object een kwartslag tegen de klok in.
• Ronde vorm
  Dit maakt van het geselecteerde object een ronde of ovale vorm. Je kunt dit naar het gewenste formaat slepen en het object draaien met het groene rotatiebolletje bovenin. Je kunt de verhouding niet aanpassen.
• Foto verbeteren
  Met deze foto pas je een aantal verbeteringen toe op je foto, die deze beter moeten doen uitkomen in het uiteindelijke fotoalbum. Voorzichtigheid met deze knop is geboden, omdat je het effect moeilijk exact kan beoordelen. Dit geldt zeker wanneer je de betreffende foto zelf al bewerkt hebt.
• Sepia

  Dit geeft een mooie vintage uitstraling aan je afbeelding.

• Grijswaarden

  Hiermee maak je de afbeelding zwart-wit. Het effect ziet er vaak prima uit, maar het heeft de voorkeur om dit in een aparte foto editor te doen. Die biedt veel meer controle mogelijkheden.

• Negatief
  Met deze knop draai je in één keer alle kleuren en lichtwaarden naar de tegengestelde waarden, wat een ouderwets fotonegatief effect geeft.
• Textuur
  Hiermee kun je tekst met de textuur van een afbeelding voorzien.
• Verloop
  Deze knop maakt een verloopkleur mogelijk voor tekst. Je kunt kiezen voor het verloop tussen één of meer kleuren of een vooringesteld kleuren palet. Vul wijze en de richting hiervan zijn in te stellen bij de opties.
• Kleurcorrectie
  Hiermee wordt je in staat gesteld om Tint, Verzadiging en Helderheid van de afbeelding in te stellen. Dit doe je met de schuifregelaars in het optievenster. Het effect is onmiddellijk zichtbaar.
• Rechtsom
  Met een klik draai je met deze knop de afbeelding een kwartslag met de klok mee.
• Foto verbeteren
  Deze knop draagt zorg voor een verbetering van de helderheidswaarden van een foto.
• Bewerk foto
  Deze knop doet hetzelfde als een dubbelklik op een foto. Hiermee wordt de fotobewerkingstool geopend. Dat is een venster waarmee nog meer aanpassingen aan de foto gemaakt kunnen worden. Een aantal daarvan worden hieronder besproken.

Fotobewerkingstool

Voorzichtigheid bij het bewerken is geboden, want je foto kan erg lelijk uitpakken wanneer je bepaalde bewerkingen overdrijft. De meeste bewerkingen kun je het beste uitvoeren in een speciaal fotobewerkingsprogramma zoals Lightroom, het gratis Paint.net of het eveneens gratis programma The Gimp, waarvoor je de gratis cursus in onze eigen Helpmij handleidingsectie vindt: http://handleiding.helpmij.nl/handleiding/?mid=1083.
Wil je alleen bij een enkele foto even een bewerking uitvoeren, dan kan dat echter goed met de tool van de Fotofabriek-software.

Wanneer het venster van deze tool is geopend, zie je de foto die bewerkt wordt prominent in beeld met rechts daarvan de knoppen waarmee je de diverse bewerkingen kunt uitvoeren. Veel daarvan stel je in met een schuifregelaar. Helaas is het niet zo dat je het effect gelijk ziet. Je moet daarvoor eerst op Toepassen klikken en dan gaat de tool nog even aan het rekenen voor het effect zichtbaar wordt. Gelukkig kun je wel eenvoudig het resultaat vergelijken met het origineel. Daarvoor zie je onderaan de knop Origineel bekijken. Door hier op te drukken en los te laten vergelijk je de bewerkte foto met het origineel. Wanneer je dan ziet dat je wat hebt overdreven kun je dit niet corrigeren door de schuifregelaar terug te schuiven en weer op Toepassen te klikken. De effecten tellen dan juist op. Je moet eerst op de knop Terug klikken en pas dan kun je het effect toepassen in een lagere stand.

Een aantal bewerkingen, zoals roteren en bijsnijden zijn we al eerder tegenkomen.

Een aantal kunnen handig zijn. Dat zijn de volgende:

• Rode ogen verwijderen

  Hiermee verwijder je de vervelende rode pupillen die je weleens in flitsfoto’s ziet. Je tekent daartoe een kadertje rond de rode pupil en klikt op toepassen.

• Verscherpen
  Wanneer je een foto verscherpt, worden de contouren van de details beter zichtbaar. Dat kan handig zijn bij een foto waarbij de details vager zijn geworden door bijvoorbeeld de ruisonderdrukking. Een foto kan door te veel verscherpen erg lelijk worden. Werk daarom voorzichtig en vergelijk goed met het origineel of de foto er op vooruit gaat.
• Ruisonderdrukking

  Hiermee kun je de storende ruis uit een foto halen welke vooral in de donkere delen zichtbaar is van foto’s die bij hogere ISO’s zijn geschoten. Te veel ruisonderdrukking verwijdert alle detaillering uit je foto. Ook hiermee is dus voorzichtigheid geboden.

• Meer opties
  Onder deze knop wordt een verzameling instellingen aangeboden. Je ziet het origineel en een preview van het resultaat. Met het groene driehoekspijltje in het midden pas je het resultaat toe op het origineel. Zo kun je van harte experimenteren. Het kan niet genoeg gezegd worden; blijf bescheiden bij het bewerken.

  

   

• Effecten

  Hieronder zit een venster verborgen met een reeks filters die je desgewenst kunt toepassen. Misschien zit er net het effect tussen wat jij op die specifieke foto wilt zien. Het kan even duren voor het effect is toegepast op de foto. Is het niets, dan kun je altijd nog annuleren.

  

   

 

We hebben nu het punt bereikt dat de foto’s allemaal hun juiste plaats in de pagina’s hebben gevonden en dat ze de noodzakelijke bewerkingen hebben ondergaan.

Voor de laatste keer kijk je of er geen problemen met je album zijn. Daarvoor klik je op de knop met de naam van je album. Je ziet dan de volgende samenvatting:

Geen noemenswaardige problemen? Tevreden met het resultaat? Dan vlot door naar bestellen.

Stap 8, bestellen

Eindelijk zijn we toe aan de laatste stap en starten het bestelproces. Dat doen we door op de knop rechtsboven te klikken die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat: Bestel product.

De pagina-validatie wordt voor een laatste keer doorlopen. Na een klik op Volgende geef je de inloggegevens op, die je in de deel 1 van de workshop hebt aangemaakt. Wanneer je die niet hebt klik je hier op Registreren.

De pagina’s worden nu naar de server verzonden:

 

Je komt daarna in een pagina terecht waarin je een voorbeeld van je album kunt openen. Hier kun je door de bladzijden “bladeren” en beoordeel je voor de laatste keer of het album naar je zin is:

Als dat het geval is, klik je op de knop Bestellen en geef je de gevraagde gegevens op in het aangeboden formulier. Hier kun je ook kiezen voor extra papier- en kaftopties. Ook wordt de mogelijkheid geboden voor een handmatige kwaliteitscontrole. Alle opties worden duidelijk omschreven. Na het lezen van de omschrijving kun je goed je keuze maken. Nu nog even een bezorgmoment kiezen en betalen via iDeal en je bestelling is geplaatst. Zoals gebruikelijk ontvang je hiervan een bevestigings-email. Na een dag of vijf krijg je dan de e-mail dat je album is verstuurd. Het gratis album gaat gewoon per post. Een betaald album wordt verzekerd met track and trace verzonden. Eén tot twee werkdagen later heb je dan je eigen fotoalbum in handen waar je hopelijk vaak en met veel plezier naar zult kijken.

Ten slotte

Het is je gelukt! Je hebt de twee workshops doorgewerkt en je eigen fotoalbum ligt nu voor je. Je weet welk album je moet kiezen, hoe je de foto’s klaar zet en vervolgens in het album plaatst. Je bent in staat om de pagina’s mooi op te maken en de foto’s goed te bewerken. Niets houdt jou meer tegen om je foto’s voortaan in de mooiste fotoalbums te plaatsen waarmee je jarenlang extra veel plezier kunt hebben van je digitale fotoverzameling.

Avatar

In deze wereld waarin een selfie de gewoonste zaak van de wereld is, wat is leuker dan een eigen avatar maken? Voor het artikel over Riley Brandt maakte ik als te doen gebruikelijk een eigen icoon. Die is een eigen tekening en daarmee heb ik geen problemen met auteursrechten. Het is wat ingewikkelder dan mijn andere cursussen, maar goed te doen!

Idee

Het idee voor deze cursus is niet van mijzelf, maar van onze redactrice Kate95. Die vond mijn tekening van Riley wel wat hebben en het leek haar dat er belangstelling zou bestaan om zelf zoiets te kunnen maken voor gebruik in de verschillende media, op ons Forum of bijvoorbeeld Whatsapp op je telefoon. De meeste gebruikers willen wel wat unieks, maar liever geen foto. Dan is zo'n tekening een mooi compromis.

Tekening

Je maakt eerst een tekening die je later dan verkleint voor het gebruik als avatar. Maar wat let je om dezelfde techniek te gebruiken voor een andere tekening? Het is je eigen creatie en dus heb je ook dan geen problemen met auteursrechten.

In feite ben je aan het overtrekken, maar hele volksstammen beroemde kunstenaars gingen ons voor. Kate vertelde me van de kleine handzame "camera lucida" die men daarvoor gebruikte.

Oefenfoto

Ditmaal doe ik er geen oefenfoto bij. Ik gebruikte voor deze cursus voor de screenshots de portretfoto van mezelf die ik hier in verschillende cursussen al vaker gebruikte. Maak een selfie of schiet een foto, kan gewoon met je mobieltje, van iemand anders. Die foto hoeft niet zo heel super te zijn want het wordt straks een pentekening en die foto valt weg.

Software

Als software gebruikte ik MyPaint, een heerlijk eenvoudig tekenprogramma. Daarna kan je je tekening desgewenst in Inkscape laden om hem wat bij te schaven. Inkscape heeft een mooie "vereenvoudigen" functie. Je kan hem vervolgens op de gewenste grootte maken of bijsnijden met GIMP.

De  website voor Mypaint vind je hier en installatiebestanden voor Mypaint vind je hier.

Kies de installer.exe voor Windows en let erop of hij voor 32 bits of 64 bits hardware is (w32 of w64 in de bestandsnaam). Voor Linux is het het beste om Mypaint uit de softwarebibliotheek van je distributie te nemen.

MyPaint is alleen in het Engels te krijgen. Aan vertalingen wordt gewerkt. Ik heb een Nederlandse vertaling verzorgd, maar dat komt natuurlijk pas bij de volgende versie aan de orde. Het programma is wel erg eenvoudig en ik geef de belangrijke uitdrukkingen er hier bij.

Rechte en kromme lijnen

Bij het tekenen gebruiken we alleen het gereedschap voor rechte en kromme lijnen en een deevad/liner penseel uit de standaard brush set #2. Dat is een lekker penseeltje om strakke lijnen mee te trekken. Dat gaat heel prima met een muis (zie voor het pictogram bij de foto van mijn haarlijn hieronder)!

Met de sneltoetsen D en F kan je hem dikker of dunner maken. Met Ctrl Z haal je een nieuwe lijn weer weg en met Ctrl Y zet je hem dan weer terug. Met de punt en de komma kan je in- en uit zoomen.

Begin met het inladen van je selfie of foto via File > Open. Als die foto zo'n 900 pixels groot is is dat meer dan voldoende.

Bezitters van een tablet: kijk hier en hier voor tips hoe je daar mee omgaat.

Lagen

Begin ermee in Layer > Background Chooser je achtergrond op wit te zetten. Laad dan je selfie of foto in via File > Open

Open het Lagenvenster via Layer > Show Layer Panel. Dubbelklik op de laag met je foto en hernoem hem tot "foto". Klik dan in dit venster op de + voor een nieuwe laag, die je tekening noemt. Zet dan je "foto" laag op slot door op het slotje te klikken. Zet ook de doorzichtigheid (opacity) een stuk lager. Dat is puur om te kunnen zien dat je in de fotolaag zit te pennen. Dat gaat nooit goed, want de eigenlijke foto en je tekening zijn dan niet meer te scheiden.

Krom

We beginnen met tekenen. Ik neem als voorbeeld de haarlijn van mijn portret. Het zou wel heel bijzonder zijn als dat met één enkele kromme lijn te doen zou zijn. Kijk het portret eens goed aan en trek dan een rechte lijn van waar je kromme zou beginnen naar waar je denkt dat hij zal eindigen.

• TIP: neem voor kleine dingen als een avatar een wat dikkere instelling van je pen (brush) door op F te drukken. Een beetje lekker vet. In het klein komt dat beter over.

Je hebt die lijn getrokken? Druk nu Shft in en druk die lijn tot een kromme. Doe hetzelfde dichter bij de eindpunten. Dat geeft een wat andere kromme. Leuk, niet? Speel daar in het begin maar even mee. Die oefening heb je nodig.

Nou een tweede lijn. Je doet gewoon een aansluitende lijn. Nou is het nog knap lastig om het begin van die lijn netjes aan te laten sluiten op de eerste. Als je lekker op gang bent lukt dat wel beter, geen zorg. Maar in het begin is het wel zo slim lekker in te zoomen met de . (punt). Met de , (komma) zoom je weer uit.

Met het kruis met punten zet je je werkplek lekker in beeld. Een tweede truc is om juist niet van het eindpunt van je eerste lijn te werken, maar je tweede lijn er heen te laten lopen.

Op deze manier bouw je je hele tekening op. Hou het bij een lijntekening! Een beetje getalenteerde ervaren tekenaar kan heel erg veel met grijsvlakken voor schaduweffecten. Dat is een vak apart, hoor!

Weglaten

Weglaten is een belangrijke kunst. Aarzel daar niet. Kijk maar eens hoe ik voor mijzelf met de neus omging of met het rechteroor. Zie ook hoe ik de ogen deed. Gewoon zwarte bollen, geen pupil. Met kleine kromme lijnen begonnen en toen de binnenkant zwart gemaakt.

Opslaan

Sla je werk regelmatig op met de extensie .ora (openraster). Ben je eenmaal klaar, dan zet je in het Lagenvenster de zichtbaarheid van de fotolaag uit en sla je je foto op als jpg bestand. Dan kan je hem met GIMP op maat maken. Wil je hem in Inkscape bewerken, sla hem dan op met de extensie .png.

Zoom in, zoom uit, maak dikker, maak dunner

Nou, lekker pennen dan maar! Zet hem op. Het kladbokje (scratchpad) is een fijn ding als hulp bij het dikker en dunner instellen, maar in het tekengebied is het allemaal net even anders. Tekenen is een werk wat geduld vraagt. Je hebt zo'n tekening niet in 10 minuten klaar. Die van mij kostte ongeveer een uur.

Inkscape

In inkscape heb je de functie Vereenvoudigen. Dat trekt je tekening strakker. Daarvoor moet je je tekening inladen in Inkscape. Dan trek je hem over via Pad > Bitmap overtrekken. Dan wordt je tekening een svg. Als je daarna Pad > Vereenvoudigen kiest trekt een speciaal proces je tekening een stuk strakker. Probeer maar. Doe het wel op een kopie, hè. Je wilt dat uur werken natuurlijk niet weggooien ...

Succes!

Opensource

Herinneren jullie je fotograaf Riley Brandt? Die vertelde ons dat je het werk ook kon doen met opensource software in plaats van dure producten als Photoshop. Ik schreef daar een artikel over. Ik kwam hem laatst weer tegen. Inmiddels heeft hij er een cursus voor gemaakt, die je desgewenst tegen een heel redelijke prijs kan aanschaffen.

Windows

Het leuke van wat Riley ons liet zien is dat het allemaal ook werkt onder Windows. Veel opensource programma's hebben tegenwoordig ook een versie voor Windows. Alleen al daarom ligt hier een keuze voor mensen met een wat minder ruim budget. Dat is een goede zaak.

Cursus

Riley heeft dus een mooie cursus gemaakt, die je hier kan vinden. Die cursus is in het Engels. Dat is voor velen natuurlijk weer een drempel. Daar valt helaas weinig aan te doen, maar met de combinatie van mijn eerdere artikel moet men daar toch een heel eind in kunnen komen. Een andere optie is deze blogpost van Riley en die dan laten vertalen door bijvoorbeeld Google Translate. Dan ben je ook al een heel eind op weg.

Pixls.us

In dit hele gebeuren kwam ik ook terecht bij de schitterende website Pixls.us van Pat David. Die staat boordevol mooie informatie. Wel allemaal Engelstalig, maar als de techniek zich er een beetje voor leent komt er beslist het nodige van terug in een toekomstig artikel in de GIMP reeks.

Japan

Zo ben ik erg gecharmeerd wat de Japanse fotograaf Masashi Wakui laat zien aan werk op Flickr en zijn techniek uitlegt in dit artikel. Ik ben zelf veel in Japan geweest voor mijn werk. Ik ken Akihabara alias "Electric City". Schitterend daar. Je kijkt je ogen uit. Helaas kwam het er niet al te vaak van daar heen te gaan. Er moest natuurlijk vooral gewerkt worden.

Maar wat let me om de techniek van Wakui-san toe te passen op soortgelijke foto's uit de Nederlandse grote steden? Het idee om foto's te gaan maken ergens in een verlichte binnenstad is al heel leuk.

Meer moois

Er is veel meer moois op Pixls.us te vinden. Portretten, omzetten naar zwartwit, landschapsfotografie. En een interview met Riley onder de titel "A Q&A with photographer Riley Brandt". Dat heb ik inmiddels gelezen en kan ik van harte aanbevelen. Jaag hem maar door https://translate.google.com. De vertaling vraagt wel wat fantasie, maar is heel goed te lezen.

Veel leesplezier!

Coderdojo

Ik ben vandaag een kijkje gaan nemen in onze vernieuwde bibliotheek en liep tegen een flipover aan met de tekst Coderdojo. Ik ken die naam. Na de komst van de Raspberry bordjes is deze organisatie op gang gekomen die lokaal jonge mensen de gelegenheid biedt zich te verdiepen in wat een computer allemaal kan. En wat mooier om te werken dan zo'n Raspberry, waar je van alles mee kan uithalen.

Lokaal

Ik ging dus kijken in het lokaal, dat heel behoorlijk bezet was. Er waren nog wel wat plekken over, maar de belangstelling was bepaald niet mis. Gezellig daar ook!

Coderdojo.nl

Wil je meer weten, kijk dan eens op Coderdojo.nl! Kinderen van 7-17 jaar zijn van harte welkom. Om te leren programmeren of om gewoon een spelletje te spelen. Je hebt er gelijk geen kind meer aan, maar zo te zien was er ook aardig wat participatie van ouders via hun kind.

Er is heel wat werkgelegenheid in de ICT, maar afgezien daarvan is het gewoon leuk voor kinderen om hier mee bezig te zijn. Dat zie je wel aan al die enthousiaste koppen.

Zet hem op, jongelui. Ik vind jullie geweldig!

Inpaint filter

We hebben al eerder handmatig zitten klonen met een schrikhek bij een fietspad in GIMP 18. Leuke klussen, maar het kost wat tijd. Er zijn situaties waarin je veel sneller klaar kan zijn met het G'MIC Inpaint filter. In Photoshop heet dat "Content Aware Fill", goed voor een boel "Aaaah's!" en "Oooh's!". GIMP kan dat ook.

Resynthesize filter

Al voor 2005 had GIMP dit filter, gebaseerd op het werk van Dr Paul Harrison zo begreep ik uit dit artikel van Pat David. Pas in 2011 kwam er een soortgelijke functie in Photoshop CS5 schreef hij verder, waarschijnlijk ook gebaseerd op het werk van Dr. Harrison. Dat filter is in GIMP te vinden onder Filters > Projecties > Resynthesize.

G'MIC Inpaint filter

Twee jaar na Pat's eerste artikel wees Pat op dit nieuwe filter. Het voordeel van dit filter is dat bij het Inpaint filter veel meer valt in te stellen en Pat legt ons uit wat die instellingen doen. In principe komt het hierop neer dat als je een foto hebt met een storend object op een bepaald punt je dat object simpelweg weghaalt en dan zet het Inpaint filter automatisch een ander geschikt stuk achtergrond ervoor in de plaats. Een stuk gras, een stuk lucht, dat soort dingen. En dat is dan met nadruk een passend stuk achtergrond.

Dat scheelt dus aardig in tijd met vergelijk met een standaard klusje klonen. Daar gaat het om. Je vindt het hier: Filters > G'MIC > Repair > Inpaint (patch based).

Lam

Als oefenfoto gebruiken we een foto van een lam met een oormerk. Die oormerken zijn verplicht. Zelf laat ik zoiets daarom meestal zitten, maar mooi is het niet. Daarom gaan we het oormerk met GIMP uit de foto halen. Download hier de foto als oefenmateriaal (rechtermuisklik, kies "opslaan als").

Dat is de foto in volle grootte. Dit soort bewerkingen doe je altijd voor het verkleinen! Druk in GIMP op 1 of 2 voor 100% of 200% beeld in de bewerking.

Hoe zat dat

We waren destijds op bezoek bij boer Blok die een nestje jonge katten had. Mijn dochter wilde twee kittens. Die kittens hadden een heel leuke tekening in de vacht en op de beide kopjes. De ene rood-wit, de ander zwart-wit. Gezellig daar op die boerderij en zodoende kwam boer Blok ertoe ons dit lam te laten zien. Die had ook zo'n aparte tekening op de kop. Voordat mijn dochter het goed en wel besefte had ze dat lam in de armen en ik drukte natuurlijk meteen af. Leuke foto! Die boer Blok was echt de baas daar en het lam bleef heel rustig. Het vangen van die twee jonge kittens ging trouwens al net zo. Een graai met de ene arm, een graai met de andere en hebbes. Boer Blok was heer en meester.

Selecteren

Maak eerst maar een kopie van je laag als back-up. We beginnen met dat oormerk te selecteren met de lasso. Je drukt op het pictogram en trekt dan met je muis of tablet een lijn er om het te verwijderen object heen. Linker muisknop indrukken!  Ga je even fout (net als ik), druk op Esc en begin opnieuw. Zodra de lijn gesloten wordt verschijnt een geel cirkeltje en laat je je linker muisknop los.

Het selectiegebied is klaar.

Verscherpen

Verscherp dan je selectie via Selecteren > Verscherpen. Vervolgens maken we de selectie leeg door op Del te drukken en we vullen die ruimte met dezelfde kleur rood als in het filter met het emmer gereedschap door de voorgrondkleur aan te passen. Als het storende object een blauw blikje fris is tegen een rode achtergrond is die rode kleur te vervangen door een kleur naar keuze, maar wel dan wel diezelfde kleur gebruiken bij het "emmer vullen".

Filter

Dat eenmaal gedaan en dus met een mooie gekleurde vlek op het oor starten we nu het filter: Filter > G'MIC > Repair > Inpaint (patch based). Doe maar eerst gewoon de standaard instellingen.

De instellingen doen het volgende:

Patch: grootte vulling.

Lookup size: zoekafstand rond het vulgebied

Lookup factor: idem maar nu relatief

Blend size: breedte overgangsgebied

Blend threshold: drempelwaarde overgang

Blend decay: afvalwaarde overgang (hoe snel dat overgangsgebied wegvalt)

Blend scales: trappen in de overgang

Allow outer blending: overgang naar buiten toestaan

Mask color: kleur masker

Mask dilation: Masker (rode gebied) verdunnen. Zet de waarde op 1 als je maskerrand zichtbaar blijft

Proberen

Het nadeel van al die instellingen zal je na even uitproberen wel duidelijk zijn. Dit kost wat oefening. Maar zoals dat heet: "Dan heb je ook wat". Die kreet wordt echter te pas en te onpas misbruikt als uitvlucht. Dit filter is vooral nuttig om snel tot resultaten te komen. Duurt het allemaal te lang met het vinden van precies de juiste instellingen? Schroom dan niet en grijp het klonen- of reparatiegereedschap erbij.

Tenslotte

Ik werd ooit gevraagd een groepsfoto te maken van een team sporters. Toen ze allemaal eindelijk netjes op hun plek stonden en ik wilde afdrukken zag ik plots een rode vlek in de zoeker. Jaja, blikje frisdrank. Dus vroeg ik netjes of dat blikje even opzij kon. "Minstens een halfuur extra werk!" merkte ik op en de hele ploeg lag in een deuk. Met dit filter ben je zo klaar.

Succes!

Iedere maand brengt de redactie de laatste nieuwsfeiten en wetenswaardigheden op computergebied voor jou bijeen. Denk aan apps, soft- en hardware. Kortom: informatie over diverse computer gerelateerde zaken.

---

C64 Mini vanaf maart in Nederland te koop

Distributeur Koch Media maakt bekend dat de C64 Mini ook naar Nederland komt, en hier vanaf 29 maart te koop is. Zoals de naam doet vermoeden, betreft het hier een miniatuurversie van de Commodore 64.

Nintendo bewees eerder met de NES Mini en SNES Mini dat retro-consoles in een nieuw jasje als zoete broodjes over de toonbank kunnen vliegen. Geen wonder dan ook dat andere fabrikanten daar graag bovenop springen. Het concept van de C64 Mini is inmiddels bekend. Plug-en-play, de spellen staan er reeds op. Je sluit de console aan op je tv via hdmi, en spelen maar.

---

AMD Radeon RX Vega 64

Sinds vorig jaar vertelt AMD al over zijn Vega-reeks: de kaarten waarmee het bedrijf wil concurreren met rivaal Nvidia. Pas in de zomer van 2017 gaf AMD de volledige specificaties van de component vrij, waarna we onze handen konden leggen op een testexemplaar. In dit artikel bekijken we de consumentenversie van Radeon RX Vega-kaarten. De Pro-kaarten die voor top-end content creatie bedoeld zijn, werden al eerder gelanceerd.

De Radeon RX Vega-kaarten voor consumenten zijn bedoeld voor spellen met een hoge resolutie. Spellen spelen aan 1080p met deze kaarten is volledige overkill, al zullen eigenaars van monitors met een hoge refreshrate ook de voordelen van de Vega-reeks merken. Waar deze hardware echt voor bedoeld is, zijn schermen met 1440p-, ultra-wide- of een 4k-resolutie.

---

Tweede generatie AMD Ryzen komt mogelijk in maart, samen met X470- en B450-chipsets

De tweede generatie AMD Ryzen-processors staat voor het eerste kwartaal van 2018 op de planning, maar een wat specifieke datum blijft onbevestigd. Eerdere berichten suggereerden dat ze wellicht in februari al op de markt zouden komen, maar bronnen van Japanse retailers claimen nu dat deze Pinnacle Ridge-generatie in maart 2018 verwacht wordt.

Een belangrijke vernieuwing bij 'Ryzen 2' is het gebruik van kleinere transistors: de cpu's zullen gebakken worden op 12 nm. Daarmee zal AMD de klokfrequenties vermoedelijk nog wat verder op kunnen schroeven zonder grote impact op het energieverbruik.

---

Samsung SSD 860 EVO weer een stukje beter

Samsung brengt vandaag (25 januari) de Samsung SSD 860 EVO series SSD’s op de markt, de opvolger van de uitermate populaire SSD 850 EVO series. Samsung belooft nog iets betere prestaties en vooral een (nog) langere levensduur. Maar was er nog wel ruimte voor verbeteringen binnen het sata-protocol? Wij hebben de gloednieuwe SSD's voor je getest.

Samsung brengt met de Samsung SSD 860 EVO en de SSD 860 PRO de opvolgers van zijn populaire sata-ssd's op de markt. De SSD 860 EVO die verschijnt in vijf formaten is gericht op de doorsnee consument terwijl de SSD 860 PRO bedoeld is voor de enthousiastere gebruikers. Naast de SSD 860 EVO hebben we de 860 PRO ook voor je getest.

---

Router achter router: breid je netwerk uit

De kans is groot dat je voor je thuisnetwerk een router gebruikt die door je provider is geleverd. Zo’n opstelling werkt weliswaar, maar om verschillende redenen is die niet altijd optimaal. Een extra router, die je zelf hebt gekozen, is meestal uitgebreider en maakt meer mogelijk binnen je netwerk. In dit artikel bespreken we diverse router-achter-router-scenario's.

Het idee om meerdere routers in te zetten in een thuisnetwerk komt voor veel gebruikers in eerste instantie onzinnig of buitensporig over. Toch kunnen we enkele goede redenen bedenken waarom zo’n opstelling juist nuttig kan zijn, zeker wanneer je nog ergens een oude router in de kast hebt liggen.

---

Linux-maker Linus Torvalds woedend op Intel

De man achter Linux, Linus Torvalds, heeft stevige kritiek geuit op Intel. Dit naar aanleiding van de grote beveiligingslekken Meltdown en Spectre in Intel-processoren, waardoor een kwaadwillende vertrouwelijke informatie kan stelen. In een e-mail gaat hij in op de situatie.
Torvalds schrijft dat er iemand binnen het bedrijf maar eens heel goed moet kijken naar de CPU’s. Intel moet volgens de Linux-bedenker toegeven dat er problemen zijn, in plaats van PR-verhalen schrijven waarin aangegeven wordt dat alles naar behoren werkt.

---

Beginnersgids voor de Raspberry Pi

De interesse in Raspberry Pi is al vijf jaar aan het groeien en lijkt niet af te zullen nemen. Het begon al een simpele minicomputer zonder toeters en bellen om kinderen te leren programmeren en is uitgegroeid tot een basis voor innovatie en creatieve toepassingen.

Je vindt allerlei interessante Raspberry Pi-projecten online, van elektrische skateboards, tot slimme spiegels en andere domotica-ideeën. Veel mensen zetten het bordje echter in voor gebruikelijkere toepassingen, zoals een mediaserver, retro-gameconsole of een genetwerkte bestandsserver. Nieuwsgierig? In dit artikel alles wat je moet weten om van start te gaan.

---

Goede tools om gewiste bestanden te herstellen

Wanneer je op de harde schijf een bestand wist, wordt alleen de verwijzing in het inventarisatiesysteem verwijderd. De gegevens zelf staan nog op hun oorspronkelijke plaats, of toch zolang je geen nieuwe gegevens over de verloren of gewiste bestanden heen schrijft.

Een gouden regel wanneer je verloren bestanden wil herstellen, is dat je zeker niet begint met een nieuwe installatie van een besturingssysteem. Installeer zo weinig mogelijk, want de kans is reëel dat je hierbij de oude (onzichtbare) gegevens overschrijft.

Wel verstandig is herstelsoftware gebruiken vanaf een USB-stick, een opstartbare cd/dvd, of vanaf een andere harde schijf.

---

Corsair K68 Mechanical Gaming Keyboard

Het design van de K68 lijkt sterk op zijn voorgangers. Zijn matgrijs harnas is vervaardigd uit een mix van metaal en plastic en voelt erg robuust aan. We testten het model met rode achtergrondverlichting, maar een blauwe variant die minder naar gamers schreeuwt kan je ook bemachtigen. De felheid van de backlight kan per individuele toets worden ingesteld via een knop. Verder heeft de K68 afzonderlijke knoppen voor volume- en mediabediening, een polssteun en een spatiebalk met een ruw textuurlaagje. De switches op de K68 zijn de lineaire Cherry MX Red-schakelaars. Deze switch is populair onder liefhebbers van schietspellen omdat deze sneller reageren en minder kracht vereisen, maar je voelt of hoort niet wanneer een toets geregistreerd wordt. Dankzij de ‘N-key rollover’-technologie kan je bovendien zoveel toetsen als je maar wilt registreren, ongeacht hoeveel je er tegelijk indrukt. Lekker overkill.

---

Providers moeten vanaf 2018 werkelijk haalbare internetsnelheden melden

Toezichthouder ACM heeft bekendgemaakt dat de regels over het duidelijk weergeven van internetsnelheden vanaf 1 maart 2018 bij bestaande contracten gaan gelden voor providers. Voor nieuwe contracten is dat al eerder, namelijk vanaf 1 januari 2018.

Dat je moet leveren wat je belooft lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet altijd. Zo schermen internetproviders met snelheden die hoogst zelden ook echt worden gehaald.

---

Test zelf je internetsnelheid

Traag internet is vervelend. Zeker als je net een filmpje wil kijken of grote bestanden wil downloaden. Op het web zijn gratis meters te vinden die je precies vertellen hoe snel jouw internet is. Handig, zeker als je het idee hebt dat je provider niet de beloofde snelheid biedt.

De internetsnelheid hangt trouwens niet alleen af van je provider. Andere factoren, zoals een slechte wifiverbinding in uw huis, zijn zeker zo belangrijk. In de tip ' Verhelp zwak wifi-signaal' leggen we uit hoe u hieraan iets kunt doen. Hieronder gaan we verder in op verschillende snelheidsmeters.

---

Consumentenbond: wachtwoordbeleid veel sites ondermaats

Veel sites staan makkelijk te kraken wachtwoorden toe en helpen niet bij het bedenken van sterke varianten.

De Consumentenbond hield een steekproef onder 87 populaire sites. Een op de drie bleek het wachtwoordbeleid niet op orde te hebben.

---

Sonos One

Sonos is al jaren koning van het multiroom-landschap. Elke keer dat er een concurrent komt opzetten met een nieuw systeem, is Sonos steevast de standaard waarmee we vergelijken. Sinds 2005 heeft het de multiroom-wereld veroverd met zijn eerste product, en de rest is geschiedenis. 2017 markeert de start van een nieuw tijdperk voor Sonos: spraakassistenten. De Sonos One is de allereerste luidspreker die je in onze winkels kan terugvinden met ondersteuning voor Amazon Alexa, terwijl de Google Assistant in 2018 volgt met een software-update. Waarom de rest niet? Omdat wij als Nederlandstalig sprekend volk geen recht hebben op spraakassistenten.

---

AMD Bulldozer (FX-8370E) versus AMD Ryzen & Intel Coffee Lake: de upgrade waard?

Hoewel het geen meerderheid zal zijn, zullen veel lezers van Hardware.Info nog gebruikmaken van een AMD-processor uit de Bulldozer-generatie, bijvoorbeeld een FX-8350 of FX-8370E. 2017 liet zich kenmerken door ongekend processorgeweld. Is een AMD Ryzen of Intel Coffee Lake de upgrade waard, of zit je met een AMD FX nog goed?

De videokaart is doorgaans het populairste pc-onderdeel om te upgraden. Aan dit onderdeel worden met al die high-res monitoren en steeds mooiere games in rap tempo hogere eisen gesteld. Na twee of drie jaar een nieuwe videokaart betekent een serieuze upgrade in grafische mogelijkheden, terwijl de rest van je systeem vaak nog wel een paar jaar mee kan.

---

Koopgids: harde schijven en SSD's

Een nieuwe interne schijf voor je pc of laptop is elke paar jaar weer een thema. De markt verandert razendsnel en daarom is het de hoogste tijd voor een update. We kijken tegenwoordig voornamelijk naar ssd's, maar de goede oude hard disk heeft ook nog steeds een groot marktaandeel. Wat is de beste ssd die je nu kunt kopen? En wat is de beste harde schijf?

---

Opnieuw misbruik via nepversie betaaldienst Tikkie

Oplichters proberen via een nepversie van betaaldienst Tikkie bankgegevens te stelen, door een sterk gelijkende versie van de dienst onder meer aan Marktplaats-gebruikers te tonen.

Fraudehelpdesk, dat burgers wil beschermen tegen oplichting, waarschuwt voor de vervalste website. Die verschilt slechts op kleine details van het origineel.

---

Dit zijn de beste Android- en iOS-apps

Thumper

Een ritmegame als geen ander, die in 2016 al veel lof oogstte op spelcomputers en pc. Nu is Thumper volledig speelbaar op iOS, en dat werkt verbazend goed. Als je uitlegt wat Thumper is, klinkt het wat vreemd. In de game bestuur je een glimmende kever die over een smalle baan door een soort psychedelische droomwereld raast.

Skyline

Foto's van landschappen kaarsrecht van boven zijn mooie wallappers. Dat hebben makers van gadgets en software ook in de gaten: standaard achtergrond op zowel Android als iOS is in de nieuwste versie zo'n fraaie foto vanuit de lucht. Maar hij is bij iedereen hetzelfde, een beetje saai.

DuckDuckGo Privacy Browser

DuckDuckGo is op de eerste plaats een zoekmachine, die zwaar de nadruk legt op privacy. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Google, dat het zoekgedrag van gebruikers volgt. Waar Google de zoekresultaten steeds meer op de gebruiker toespitst, zijn ze bij DuckDuckGo altijd hetzelfde, voor iedereen.

---

Google Pixelbook

Chromebooks hebben als betaalbaar laptop-alternatief een voet tussen de deur gekregen op zowel de onderwijsmarkt als de werkvloer. Lukt het Google om van de chromebook ook een succesvol premiumproduct te maken? De Pixelbook heeft alvast de allures van een luxe-laptop dankzij zijn stijlvol metalen design. Google mikt met de Pixelbook duidelijk op een draagbaar profiel. De laptop is veel dunner dan de gemiddelde chromebook. Het bedrijf werkt in zijn ontwerp met twee materialen: zilver aluminium en wit rubber. Het witte rubber wordt ook in het toetsenbord gebruikt als polssteun en voelt beter aan dan het alcantara van de Microsoft Surface Laptop. We vragen ons wel af hoe lang dat witte rubber ook wit zal blijven. Qua gewicht zit de Pixelbook aan de onderkant: het weegt minder lichter dan de Dell XPS 13 2-1, de Surface Laptop en de Apple MacBook Air. Het 12,5-inch scherm beschikt over een ongewone resolutie van 2.400 x 1.600 pixels. De kijkhoek is uitstekend en het scherm heeft een erg hoge helderheid.

---

Snel bestanden van je pc naar je smartphone verplaatsen

Met behulp van de juiste app kan je bestanden van je pc naar je smartphone overhevelen, zonder dat je een kabeltje nodig hebt.

Wil je bestanden die op je pc staan op je smartphone of iPhone krijgen? Je kan hiervoor je toestel via een kabel met je computer verbinden om de files te kopiëren. Er bestaan echter eveneens methodes waarbij je geen kabels nodig hebt. Portal is een app die je in staat stelt om bestanden naar je telefoon te kopiëren via wifi.

Blijf op de hoogte en lees de laatste nieuwsfeiten en wetenswaardigheden over Microsoft, Windows en Microsoft Office.

---

Tips voor de expert: Geheugenbeheer in Windows

Wanneer je Windows-systeem niet zo vlot blijkt te draaien als je had gehoopt, dan loont het de moeite om eens opnieuw te kijken naar het geheugen.

Wanneer je iemand vraagt over hoeveel geheugen zijn systeem beschikt, dan krijg je steevast te horen hoeveel ram erin zit. Windows en de lopende processen beperken zich echter niet noodzakelijk tot het fysieke geheugen, maar werken ook met virtueel geheugen. In deze masterclass komen beide aan bod en geven we ook tools en technieken mee om die te optimaliseren

---

Clouds AWS, Google en Microsoft grotendeels beschermd tegen processor-kwetsbaarheid

Amazon Web Services (AWS), Microsoft, Google en andere Cloudproviders lichten hun klanten in over de onduidelijkheid die is ontstaan naar aanleiding van de veiligheidsproblemen in Intel-processoren. Het blijkt dat de Cloud niet veel te maken krijgen met de kwetsbaarheid.

In veel computerprocessoren is een kritieke bug aanwezig. Deze kwetsbaarheden, bekend als Spectre en Meltdown, worden veroorzaakt in microprocessor-design, waardoor code is uit te voeren om uiteindelijk de content van het kernel geheugen te lezen. Vanwege de patches kunnen klanten te maken krijgen met downtime en prestatieafname.

---

Microsoft erkent: pc's en laptops met oude Windows trager na noodzakelijke update

Heeft u een pc of laptop met Windows 7 of 8? Goede kans dat deze na de laatste veiligheidsupdates van Microsoft merkbaar trager wordt. Microsoft zelf waarschuwt hiervoor.

Net als andere softwarebedrijven is Microsoft genoodzaakt updates uit te brengen voor zijn software als gevolg van de Spectre- en Meltdown-lekken in processors. Vorige week werd bekend dat hackers gevoelige data kunnen onderscheppen door de ontwerpfout in de computerchips. De softwarepleisters van makers als Microsoft verhelpen deze fout niet, maar voorkomen wel dat kwaadwillenden er misbruik van maken.

---

Hoe je eenvoudig een video monteert met Story Remix

Een van de leukste verbeteringen van de Fall Creators Update is Story Remix. Hiermee kan iedereen professioneel ogende video’s in elkaar steken.

De Fall Creators Update voor Windows 10 maakte afgelopen oktober zijn debuut. Tussen alle nieuwigheden en verbeteringen zat ook een nieuwe video-tool: Story Remix. Je vindt deze toepassing terug binnen het programma Microsoft Photo’s. Verwacht geen standaard videobewerkingssoftware: Story Remix is ontwikkeld om een groot deel van het monteren van een video zelf uit te voeren. Het enige wat je moet doen is het programma foto’s en videoclips toestoppen, waarna het algoritme automatisch een aantrekkelijk geheel creëert. Dat is althans de theorie. Hoe het effectief in zijn werk gaat, wordt in deze cursus uitgelegd.

---

Microsoft beëindigt algemene ondersteuning Windows 8.1

Microsoft is gestopt met de algemene ondersteuning van Windows 8.1. Gebruikers van het besturingssysteem hoeven niet meer te rekenen op verbeteringen door middel van updates. Wel komen er nog security-patches voor Windows 8.1, aangezien het besturingssysteem zich nu in de extended support-fase bevindt.

Op 10 januari 2023 zal Microsoft de voorganger van Windows 10 helemaal loslaten. De Tech gigant dicht vanaf dat moment lekken niet meer, waardoor het besturingssysteem een interessant doelwit voor hackers wordt. Uiteraard is het verstandiger om alsnog direct voor Windows 10 te kiezen, aangezien Microsoft de security-updates en verbeteringen als eerst op deze versie uitbrengt.

---

Microsoft verplicht registersleutel voor Windows-updates

Windows-gebruikers die een bepaalde registersleutel missen zullen de beveiligingsupdates van januari en daarna niet ontvangen, zo heeft Microsoft aangekondigd. De softwaregigant heeft een probleem met een klein aantal anti-virusproducten ontdekt dat voor een blue screen of death kan (BSOD) zorgen.

Om deze problemen door incompatibele anti-virusproducten te stoppen worden de Microsoft-beveiligingsupdates van 3 januari alleen aangeboden aan systemen die over een compatibele virusscanner beschikken. Anti-virusleveranciers moesten hiervoor aan Microsoft bevestigen dat hun software compatibel met de beveiligingsupdates van januari is, wat door het toevoegen van een speciale registersleutel aan het Windows Register wordt gedaan.

---

Gratis updaten naar Windows 10 nu écht niet meer mogelijk

Als je nog (steeds) geen upgrade hebt gedaan naar Windows 10 vanaf bijvoorbeeld Windows 8 of Windows 7, dan ben je te laat. Microsoft's gratis upgradeaanbieding is namelijk inmiddels verlopen. Vanaf nu moet je dus officieel betalen als je naar Windows 10 wilt upgraden.

Microsoft had voor gebruikers die werken met zogeheten ondersteunende technologieën sinds 2016 een gratis upgrade beschikbaar.

Om de upgrade uit de voeren, moest je naar de speciale Microsoft-website en kon je de tool Windows10Upgrade24074.exe downloaden. De downloadknop is nu echter verwijderd en het is niet meer mogelijk om Windows 10 via die "achterdeur" te downloaden.

---

Windows 10-apps keren terug uit de dood na herstart

Nieuwe 'feature' verwart gebruikers; Microsoft negeert klachten.

Programma's starten opnieuw op als je inlogt bij Windows 10 en om het verwarrender te maken: sommige wel, sommige niet, ongeacht of je een autostartfeature gebruikt of registersleutels hebt aangepast.

Ik heb geen idee waarom Microsoft dit heeft veranderd. Als ik tegenwoordig Windows wil herstarten, is dat eigenlijk alleen maar omdat het OS zich aan het verslikken is. Er zijn altijd programma's die terugkeren: misschien komt je VPN weer op, zit Firefox vast in een malvertising-loop of begint die video weer op volledig volume te spelen. Maar voor de meeste situaties wil je niet dat alle eerder geopende programma's ook weer starten.

---

Voorkom dat Windows belangrijke apps vertraagt

Dankzij de Fall Creators Update kan Windows slimmer omspringen met de energie die verschillende computerprocessen gebruiken. Het besturingssysteem kan processen die minder belangrijk zijn in een lage energie-modus plaatsen. Het systeem beslist zelf welke processen in die categorie vallen. Dat detectiesysteem is echter niet alziend, en het kan wel eens voorvallen dat Windows een belangrijke app vertraagt.

---

RIP Windows 10 Mobile

Zelfs het Insider-programma loopt ten einde

Er zullen voor het Windows 10 Mobile besturingssysteem geen updates meer verschijnen die nieuwe functies en mogelijkheden toevoegen aan het besturingssysteem, zo valt op te maken uit een twitterbericht dat afgelopen weekend is verschenen.

Het heeft er alle schijn van dat Microsoft de mobiele versie van het Windows 10 besturingssysteem volledig heeft afgeschreven. Uit nieuwe informatie blijkt dat Microsoft het Windows 10 Mobile besturingssysteem in de toekomst enkel nog zal voorzien van beveiligingsupdates.

---

Microsoft maakt Office 2019 alleen beschikbaar op Windows 10

Microsoft maakt bekend dat Office 2019 als opvolger van Office 2016 alleen werkt op pc's met Windows 10. Het vernieuwde Office-pakket komt in de tweede helft van 2018 uit.

Bovenstaande geldt vooralsnog enkel voor een losse licentie van Office 2019, ofwel voor gebruikers die niet maandelijks willen betalen voor een Office 365-abonnement. Bij zo'n abonnement heb je altijd toegang tot de nieuwste Office-functies, ook op oudere Windows-versies.

In deze rubriek brengt de redactie de laatste nieuwsfeiten en wetenswaardigheden op het gebied van Apple-producten onder de aandacht.

---

Ouderlijk toezicht activeren op een iPhone of iPad

Heel veel ouders geven hun oude iPhone, iPad of iPod Touch door aan hun kinderen. Zij kunnen urenlang apps spelen, films kijken, boeken lezen, enzovoorts.

Uiteraard wil je als ouder je kind beschermen tegen aanstootgevend content. Gelukkig kun je dit in iOS erg eenvoudig doen, zo kun je agressieve en seksuele content beperken. Hoe je te werk gaat lees je in onderstaande stappen terug.

---

Je oude iMac als nieuw met een supersnelle SSD (thuis ingebouwd)

Na een aantal jaar werken iMacs helaas trager. Dit wordt veroorzaakt dat recentere besturingssystemen meer van de Mac vragen. Tijd voor een nieuwe iMac zou je denken, maar dat is niet altijd nodig.

Door de oude harde schijf (HDD) van de iMac te vervangen door een nieuwe SSD wordt het besturingssysteem sneller en krijgt de iMac extra levensjaren. Maar wat is een SSD en hoe wordt deze (aan huis) ingebouwd?

Voor het sneller maken van de iMac wordt een nieuwe harde schijf ingebouwd. In oude iMacs zit traditioneel een HDD (Hard Disk Drive). Dit interne geheugen is qua werking te vergelijken met een platenspeler, een ronddraaiende schijf waar informatie wordt af gehaald. Het verzamelen van de juiste informatie duurt relatief lang.

De nieuwe variant, een SSD (Solid State Drive), kan vergeleken worden met een moderne chip. Omdat een SSD geen bewegende onderdelen heeft (vandaar de naam ‘Solid’ State Drive) is data direct beschikbaar.

---

Nieuwe macOS-bug: App Store-instellingen te wijzigen met ieder wachtwoord

macOS High Sierra blijft een zwakke plek voor Apple. In het besturingssysteem is wederom een bug gevonden die de App Store-systeemvoorkeuren met een willekeurig wachtwoord ontgrendelt.

De nieuwe bug werd ontdekt op Open Radar en werkt in macOS High Sierra-versie 10.13.2, de meest recente versie. Het gaat om een specifiek onderdeel van de Systeemvoorkeuren, die instellingen van de App Store kan wijzigen. Door de bug kun je een willekeurig wachtwoord invullen om er toegang tot te krijgen.

---

Apple heeft te weinig vervangende iPhone 6 Plus-accu's

Apple kampt met een tekort aan vervangende iPhone 6 Plus-accu's, waardoor de wachttijd kan oplopen tot eind maart.

Als goedmaker voor het opzettelijk vertragen van iPhones met oudere accu's biedt Apple gebruikers een vervangende accu aan voor 29 euro. Nu blijkt Apple echter niet over genoeg accu's te beschikken voor de iPhone 6 Plus, waardoor de wachttijden oplopen.

---

Heeft je Mac een antivirus nodig?

Je hebt vast al eens gehoord dat Macs virusvrij zijn en dat je dus geen antivirussoftware hoeft te installeren. Dat is helaas een broodje-aapverhaal.

Mac-gebruikers denken nog vaak dat ze geen bescherming nodig hebben, maar het platform wordt steeds populairder bij hackers. De tijden waarin een Mac virusbestendig was liggen helaas al ver achter ons. Hoewel het besturingssysteem onbetwistbaar erg veilig is en de kans kleiner is dat je malware krijgt dan op een Windows-pc, is er nog steeds een risico. De toegenomen populariteit van het platform zorgt ervoor dat ook steeds meer hackers hun pijlen op het ecosysteem richten.

---

Dit zijn de beste virusscanners voor de Mac

Welke virusscanners op de Mac zijn goed? Wij bespreken de 4 antiviruspakketten die een aanrader zijn tegen malware, virussen en meer.

Een virusscanner biedt extra bescherming op je Mac tegen virussen, trojans en andere malware. Zoek je als Mac-gebruiker een antiviruspakket, dan heb je keuze uit een stuk of vijftien oplossingen. Welke is de beste? Dat hebben we voor je uitgezocht: in dit overzicht vind je de 4 allerbeste virusscanners voor de Mac. Aan het eind van dit artikel bespreken we ook of je dergelijke antivirus eigenlijk wel nodig hebt op een Mac.

---

Zo herken je betaalde apps met proefabonnementen in de App Store

Steeds meer apps en diensten vragen een maandelijks bedrag voor het gebruik ervan. Gelukkig is er vaak ook een proefabonnement om ze te proberen, iets wat Apple nu in het zonnetje zet.

Voor ontwikkelaars kan het prijzig zijn om een app up-to-date te houden. Daarom bieden ze regelmatig abonnementen aan: voor een vast maandelijks bedrag steun je de ontwikkelaar en krijg je toegang tot alle functies. Maar als gebruiker wil je natuurlijk wel zeker weten dat je waar voor je geld krijgt. Daarom zijn er steeds meer apps die proefabonnementen bieden, voordat je daadwerkelijk moet betalen.

---

Toekomstige iOS-update maakt vertraagde iPhones weer sneller

Apple gaat binnen enkele maanden een update van iOS uitbrengen, waarbij je de keuze hebt om een iPhone met verouderde accu weer sneller te maken. Ook krijg je duidelijker te zien in welke mate de accu van je telefoon verouderd is.

Apple gaat gebruikers nu de keuze bieden: dankzij een toekomstige update kunnen ze hun iPhone met verouderde accu weer sneller maken, al verhoogt dit wel de kans op plotselinge uitval. Dat vertelde CEO Tim Cook in een interview op de Amerikaanse televisie. Ook bood Cook excuses aan voor de gang van zaken.

---

Microsoft voegt realtimesamenwerking toe aan Office voor Mac

Microsoft heeft een grote update uitgebracht voor Office 2016 voor Mac-systemen, waarmee het onder meer de mogelijkheid introduceert om in real time samen te werken aan documenten. Volgens het bedrijf delen de Windows-, Mac-, iOS- en Android-versies nu één codebase.

---

HomePod (draadloze Siri-speaker voor thuis) beschikbaar vanaf 9 februari

Apple heeft de releasedatum van de HomePod aangekondigd. Apple brengt de HomePod vanaf 9 februari uit in de eerste groep landen. De bestellingen van de HomePod kunnen vanaf aanstaande vrijdag geplaatst worden, zo heeft Apple officieel in een persbericht laten weten.

De HomePod zou in eerste instantie in de eerste groep landen vanaf december 2017 beschikbaar komen, maar werd eind vorig jaar uitgesteld. Nu blijkt dat de HomePod al vanaf 9 februari in de eerste groep landen beschikbaar is. Het gaat dan om Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Australië.

---

Zo stel je standaardprogramma's in op je Mac

Je Mac opent een bepaald bestand, bijvoorbeeld een afbeelding, altijd automatisch in hetzelfde programma. Pas zelf aan welk programma dat is. Staat jouw favoriete programma niet als standaard ingesteld? Pas dat dan aan, zodat u voortaan gemakkelijk bestanden opent in het gewenste programma.

---

Zo optimaliseer je de opslagruimte van je Mac of MacBook

Als je een iMac of MacBook hebt met een beperkte hoeveelheid opslag, kan je schijf al snel vol raken. Met Geoptimaliseerde Opslag kun je gelukkig snel ruimte vrijmaken. In deze tip lees je hoe het werkt.

De Geoptimaliseerde Opslag-functie van macOS High Sierra doet een aantal dingen tegelijk, die samen voor een opgeruimde Mac met meer opslagruimte zorgen. Zo worden bestanden die je zelden gebruikt opgeslagen in iCloud, de prullenbak geleegd en zal je Mac automatisch overbodige bestanden verwijderen.

In de Smartphone-rubriek brengt de redactie het laatste nieuws en wetenswaardigheden op het gebied van smartphones onder de aandacht.

---

Android 8.0 Oreo update overzicht: krijgt jouw smartphone Oreo?

Android 8.0 Oreo is inmiddels al bijna een half jaar officieel, maar updates naar de nieuwe Androidversie laten lang op zich wachten. In dit artikel lees je of jouw smartphone een update naar Android Oreo kan verwachten.

Zoals altijd het geval is bij Android: niet alle toestellen zijn gelijk en lang niet iedereen kan een update verwachten. Bovendien is Android 8.1 Oreo inmiddels officieel en zijn er dus verschillende versies in omloop. Maar omdat de informatie daarover erg schaars is maken we in dit artikel geen onderscheid tussen de beide Androidversies.

---

Klanten T-Mobile kunnen niet bellen met iPhone X

Honderden klanten die een T-Mobile abonnement combineren met een iPhone X of iPhone 8 hebben problemen met bellen. Telefoongesprekken zouden al na enkele seconden uitvallen.

Het probleem speelt al maanden, meldt RTL Nieuws. De enige oplossing lijkt te liggen in het omruilen van het toestel voor een nieuw exemplaar. Het lijkt erop dat het defect in de hardware van sommige iPhone X- en 8-toestellen zit. Opvallend genoeg heeft de 'defecte' iPhone alleen problemen met het netwerk van T-Mobile. Bellen met Vodafone of KPN leidt niet tot dezelfde problemen, zo blijkt uit verschillende testen.

---

iPhone SE 2 met draadloos opladen komt in mei of juni

In het geruchtencircuit wordt al langer gesproken over de iPhone SE 2, maar tot nu toe was er weinig bekend over de release van het toestel. De nieuwe kleine iPhone, die over een glazen achterkant voor draadloos opladen beschikt, lanceert in mei of juni.

iPhone SE 2 lancering over paar maanden

Dat meldt althans DigiTimes-analist Luke Lin in zijn voorspellingen over de iPhones die in 2018 verschijnen. De iPhone SE 2 is er daar één van, en waarschijnlijk het eerste nieuwe Apple-toestel dat dit jaar wordt aangekondigd. Volgens Lin begint de massaproductie van de SE 2 vroeg in het tweede kwartaal van 2018, waarna de release in mei of juni plaatsvindt.

---

Samsung Galaxy S9 versus Galaxy S8: de verwachte verschillen

Langzaam maar zeker komt de onthulling van de Samsung Galaxy S9 dichterbij, dus tijd om vooruit te blikken op het potentiële toptoestel. Wat worden de verbeteringen en verschillen ten opzichte van de Galaxy S8?

Op zondag 25 februari wordt de Samsung Galaxy S9 officieel onthuld. Het wordt één van de belangrijkste Android-telefoons van 2018 en het toestel waar Samsung de komende jaar vol op inzet. De verwachtingen zijn hooggespannen, maar juist daarom is het goed om ze wat bij te stellen.

De Galaxy S9 borduurt waarschijnlijk verder op zijn voorganger en introduceert geen wereldschokkende vernieuwingen. Het is meer een tussenmodel, net zoals de Galaxy S7 dat was na de Galaxy S6. Toch wordt de S9 natuurlijk op een aantal fronten verbeterd. Daarom nemen we de de belangrijkste verwachte verschillen ten opzichte van de Galaxy S8 met je door.

---

Samsung Galaxy S9 krijgt 5,8 inch Super Amoled-scherm

De nog te verschijnen Samsung Galaxy S9 en Galaxy S9+ zouden Super Amoled-schermen krijgen. De Galaxy S9 krijgt een 5,8 inch-scherm, de Galaxy S9+ een 6,2 inch-scherm. Dat zijn dezelfde maten als de Samsung Galaxy S8 en S8+ hadden.

Verder lijkt het uiterlijk van de toestellen vrijwel identiek aan de Galaxy S8 en Galaxy S8+, die in 2017 op de markt werden gebracht. Zo hebben de beide toestellen een nagenoeg randloos ontwerp en de bekende Bixby-knop aan de zijkant. Met deze knop is Samsung’s spraak assistent Bixby op te roepen.

---

Huawei Mate 10 Pro review: high-end 6-incher

Wie een high-end telefoon met een zo groot mogelijk scherm wil, heeft tegenwoordig redelijk wat keuze. HTC heeft de U11+, LG de V30, Samsung de S8+ en de Note 8 en Huawei de Mate 10. De Mate 10 is verkrijgbaar in een Lite, een reguliere en een Pro versie. Wij testen de Huawei Mate 10 Pro, het topmodel uit de serie.

Met de Mate 10 Pro heeft Huawei een fraai toestel afgeleverd dat op alle punten voldoet aan de eisen die je aan een high-end telefoon mag stellen. Het zes inch grote amoled beeldscherm biedt uitstekende beeldkwaliteit en is gegoten in een metalen body met zeer dunne bezels. Met de glazen afwerking van de achterkant volgt Huawei de laatste trend, al vinden wij dit niet per definitie positief, omdat het toestel hierdoor aanzienlijk fragieler wordt. De dubbele camera presteert goed tot zeer goed, al is de meerwaarde van de monochrome sensor niet altijd duidelijk, en zien wij meer nut in het toevoegen van een tweede camera met een andere brandpuntsafstand, om zo zonder kwaliteitsverlies te kunnen inzoomen.

Let op! Deze review beslaat meerdere pagina's.

---

Zo check je de staat van je batterij

Het is je vast niet ontgaan dat er de laatste tijd nogal wat ophef was over iPhones en batterijen. Apple heeft toegegeven de snelheid van oudere toestellen met opzet te verlagen, zodat de verouderde batterijen er nog even tegenaan kunnen. Niet helemaal netjes, en daarom kun je met een iPhone SE, 5, 5 Plus, 6S, 6S Plus en iPhone 7 nu voor een verlaagd bedrag je verouderde iPhone batterij vervangen. Wil je weten of je batterij aan vervangen toe is? Zo check je dat.

Volgens Apple is je batterij op, wanneer hij 500 laadcyclussen is doorlopen. Dat betekent niet dat hij 500 keer helemaal leeg moet zijn geweest om vervolgens weer opgeladen te zijn tot 100 procent. Elke keer als je bijvoorbeeld je toestel voor 20 procent oplaadt, telt dit mee voor een cyclus van 100 procent. Als je in totaal voor 50.000 procent hebt opgeladen, ben je aan het einde van je batterij gekomen.

---

Sony kondigt Xperia XA2, Xperia XA2 Ultra en Xperia L2 met vernieuwd design aan (Middenklassers en een budgettoestel)

De Sony Xperia XA1, XA1 Ultra werden vorig jaar op het MWC als toestellen in het middensegment gelanceerd. Een maand later zag het budgettoestel met de naam Xperia L1 het levenslicht. De opvolgers van deze toestellen zien nu in januari al het levenslicht. Het gaat om de Sony Xperia XA2, Xperia XA2 Ultra en Xperia L2, twee toestellen in het middensegment en een budgettoestel.

De Xperia XA2 en XA2 Ultra beschikken volgens Sony over een vernieuwd design met kleinere randen boven en onder, en tevens een vingerafdruksensor geïntegreerd in de achterkant.

---

LG is helemaal klaar met het jaarlijks uitbrengen van smartphones

Onlangs kwam er opvallend nieuws naar buiten: LG gaat zijn flagship-serie een nieuwe naam geven. De opvolger van de LG G6 gaat dus niet de LG G7 heten. De smartphonemarkt is volwassen geworden, waardoor de innovatie op een lager tempo zijn werk doet. Tegenwoordig is vrijwel elk toestel meer dan capabel. LG gaat na een aantal mindere jaren zijn strategie drastisch omgooien, op het gebied van smartphones. Dat heeft LG Electronics CEO Cho Seong-jin tegenover een Koreaanse publicatie bekend gemaakt.

---

iPhone X

Tim Cook lichtte dit jaar niet enkel het doek van de iPhone 8 en 8 Plus, maar onthulde met de legendarische woorden van Steve Jobs ‘One more thing’ ook de jubileumeditie van zijn revolutionaire smartphone. Voor het eerst bracht Apple een smartphone uit met een startprijs over de duizend euro, namelijk 1.159 euro (voor 64 GB aan opslaggeheugen). Voor de versie met 256 GB moet je nog dieper in de buidel tasten: die kost maar liefst 1.329 euro. Hoeveel geld je wil spenderen aan ‘de iPhone van de toekomst’ is een individuele beslissingsfactor, maar welke troeven heeft hij achter de hand? Is hij zijn meerwaarde wel waard? We legden hem op de pijnbank.

---

Samsung Galaxy S6 krijgt deze maand Android 8.0-update

Goed nieuws voor bezitters van de Samsung Galaxy S6: hun smartphone krijgt binnenkort mogelijk een Android 8.0-update. Als we een klantenservicemedewerker mogen geloven zelfs al in februari.
De Samsung Galaxy S6 krijgt ‘absoluut’ een update naar Android 8.0 (Oreo), en mogelijk al voor het einde van februari. Dat blijkt uit screenshots van een gesprek met een klantenservicemedewerker. In het gesprek, dat gedeeld werd op XDA-Developers, is de medewerker vrij stellig dat de update op korte termijn uitgebracht wordt.

---

Deze Android-smartphones krijgen een update tegen Meltdown en Spectre

Beveiligingsonderzoekers ontdekten onlangs een fors cpu-lek, wat onder andere vrijwel elke smartphone treft. Slechts een handjevol toestellen krijgt een update die het probleem aanpakt.

Alleen recente en populaire smartphones kunnen een update verwachten die bescherming biedt tegen Spectre en Meltdown. Dat blijkt uit een lijst die het Italiaanse RiCompro heeft samengesteld. Daarop staan in ieder geval nieuwe vlaggenschepen als de Samsung Galaxy S8, Galaxy Note 8, Huawei P10 en LG V30. Wanneer de updates precies verschijnen is onbekend.

---

Huawei onthult betaalbare Huawei P Smart met FullView beeldscherm

Huawei heeft 16 januari enigszins onverwacht de Huawei P Smart gepresenteerd. Het toestel met een nagenoeg randloos 'FullView' beeldscherm ligt vanaf 1 februari in de winkels voor 259 euro.

Huawei brengt haar befaamde P-serie smartphones nu ook naar het instapsegment. De Huawei Huawei P Smart is inmiddels gepresenteerd in Nederland. Het toestel is vanaf 1 februari in de verkoop en zal 259 euro kosten. Meerdere webwinkels zijn al gestart met het aannemen van pre-orders.

---

Zo werkt de TrueDepth-camera van de iPhone X

Met de iPhone X introduceert Apple een nieuwe manier om zijn smartphone te ontgrendelen. Face ID kan je identificeren aan de hand van de kenmerken van je gezicht. De gezichtsherkenning vervangt de vingerafdrukscanner op het toestel, die tegelijk ook de home-knop was. Het onderdeel werd opgeofferd om zo veel mogelijk ruimte te maken voor het scherm. De iPhone X is bijna compleet randloos, afgezien van een dunne inkeping bovenaan het scherm. Hier huist het TrueDepth-camerasysteem dat je gezicht leest en 3D-modellen van je hoofd maakt.

---

Dit zijn de beste smartphones die je nu kunt kopen

In 2018 brengen de grootste smartphone-makers weer een voor een nieuwe telefoons uit, maar de modellen uit 2017 zijn nog steeds goed. Samsung heeft de Note 8 en Galaxy S8, Apple de iPhone X en iPhone 8, en er zijn vlaggenschepen als de LG V30 en de Huawei Mate 10 Pro. Wij zetten de beste smartphones van 2018 of die je nu kunt kopen voor je op een rij.

---

Deze verbeteringen moet Apple doorvoeren in iOS 12

Het lijkt erop dat Apple in iOS 12 meer de focus legt op stabiliteit dan op grote nieuwe functies. Maar waar moet Apple volgens ons dan echt op gaan focussen? In dit artikel zetten we onze iOS 12-wensen op een rij, waarmee Apple iOS verder kan verbeteren.

Voor dit jaar staat iOS 12 op het programma, maar in tegenstelling tot voorgaande jaren zal Apple meer de focus leggen op stabiliteit en minder op nieuwe functies. Enkele functies die eerder nog voor dit jaar gepland stonden, worden uitgesteld naar 2019. Het gaat dan onder andere om een vernieuwd beginscherm en een nieuwe manier om foto’s te beheren. Wat je dit jaar nog wel kunt verwachten, zijn verbeteringen voor FaceTime, nieuwe opties voor ouderlijk toezicht en de samenvoeging van iOS en macOS. Maar op welke vlakken kan Apple iOS dan echt beter en prettiger in het gebruik maken? We zetten onze wensen op een rij.

De e-mails die cybercriminelen sturen om naar jouw gegevens te vissen (vandaar de term phishing) zien er steeds echter uit. Een paar jaar geleden herkende je een phishing-mail nog aan de taalfouten en het knullige uiterlijk. Tegenwoordig zien ze er heel gelikt uit: heel verzorgd, compleet met logo’s en afzendergegevens.

---

Blijf op de hoogte van de laatste fraudegevallen via de Fraudehelpdesk. Klik op het logo om naar de site te gaan, voor de laatste alerts klik je hier. https://www.fraudehelpdesk.nl/nieuws/

---

ConsuWijzer geeft praktisch advies van de overheid over jouw rechten als consument.

---

Blijf op de hoogte van de laatste malware, valse e-mails, ondeugdelijke webshops en boiler rooms. http://www.opgelicht.nl/alerts/alle-alerts/

---

Neem vooral een kijkje op de sites van Fraudehelpdesk en Opgelicht! en zie wat de laatste phishing en virus meldingen zijn.

Op de site van ConsuWijzer zie je wat je rechten zijn op computergebied.

---

Zo ontmasker je nepmails

Internetcriminelen worden steeds gewiekster en de tijd dat nepmailtjes vol met taalfouten stonden ligt definitief achter ons. Maar hoe weet je dan of een bericht waarin je gevraagd wordt om bepaalde gegevens te verifiëren authentiek is? We helpen je op weg bij het herkennen van fake e-mails.

In vrijwel alle phishingmails wordt de geadresseerde aangesproken met “Beste meneer” of “Beste mevrouw” en eigenlijk nooit met uw achternaam. De reden hiervoor is dat de internetcriminelen wel uw e-mailadres hebben maar meestal geen andere gegevens. Een onpersoonlijke aanhef van een partij die wel om allerlei persoonlijke gegevens vraagt, is bij voorbaat al verdacht.