Voorwoord

Auteur: ErpCity

Beste lezers,

De vakantietijd is voorbij en zelfs het weer is niet meer in vakantiestemming. Een ideaal moment, aangezien het buiten slecht toeven is, om die upgrade naar Windows 10 eindelijk eens uit te voeren. Dat vlaggetje staat tenslotte al meer dan een maand vanuit de rechteronderhoek van het scherm te zwaaien. In deze nieuwsbrief geeft CorVerm nuttige tips om te voorkomen dat al onze privézaken na deze upgrade meteen op het hoofdkantoor van Microsoft liggen.

De upgrade naar 10 kent wisselende successen: bij CorVerm ging het vlekkeloos schrijft hij in zijn artikel, daarentegen is mijn desktop net klaar met de vierde "roll-back" naar Win7 wegens een blauw scherm met de mededeling "system_thread_exception_not_handled". Google leert dat ik niet de enige ben met dit probleem. Vaak is de driver van de grafische kaart de veroorzaker, zoniet dan ligt er een "leuke" zoektocht voor de boeg. Iedereen in ieder geval veel succes gewenst bij dit avontuur!

In deze nieuwsbrief tref je het eenentwintigste(!) deel van onze cursus VBA voor Doe het Zelvers en alweer het elfde deel van de cursus GIMP. Ook is er een vervolg in de serie over werken met Mac OS X. Daarnaast is er weer een aantal interessante artikelen en onze vaste rubriek Varia.

Wij wensen iedereen veel leesplezier! 

Windows 10: je privacy en meer

Auteur: CorVerm

Wat Windows 8 had moeten zijn is Windows 10 geworden. Sneller, gebruiksvriendelijker en beter. Het upgraden naar Windows 10 verliep bij mij vlekkeloos en werkte meteen naar behoren. Kortom: ik ben tevreden met Windows 10. Er zijn ook andere geluiden te horen. Sommigen hebben problemen tijdens of na de installatie. Denk aan software die niet goed werkt en drivers die door fabrikanten niet op tijd zijn bijgewerkt. Daardoor ontstaan er voor sommigen wat problemen met Windows 10.

Goed, het startmenu is terug. Velen zullen daar blij mee zijn, anderen vinden het weer niks. Het irriteert sommigen dat het startmenu “ontsiert” wordt door de tegels die deel uitmaken van het startmenu. Volgens een briefschrijver (zie Postvak-in) is het hem gelukt om de tegels te verwijderen. Of dat een goed idee is betwijfel ik. Wil je namelijk een app vastmaken aan het startmenu, dan wordt die echt als tegel toegevoegd. Wil je echt van het Windows 10 startmenu af, dan is het aan te raden om versie 4.2.4 van Classic Shell te downloaden en te installeren. Deze versie is geschikt voor Windows 10.

Aan de andere kant zijn er ook gebruikers die juist weer wel de tegel-interface willen gebruiken. Ook dat kan door je desktop in Tabletmodus te laten draaien. Hoe je dat doet lees je aan het eind van dit artikel (onder de kop Actiecentrum).

Hoe goed Windows 10 ook draait, er zit nadrukkelijk ook een andere kant aan dit besturingssysteem.

Windows 10 en je privacy

Windows 10 gaat heel anders om met privacy dan we in voorgaande versies gewend waren. Mocht je een vergelijking willen maken dan kun je Windows 10 best wel wat vergelijken met Facebook. Er zijn nogal wat nieuwe functies die in contact staan met het internet, iets dat door menig gebruiker niet gewaardeerd wordt. Bij Windows 10 staan alle kanalen richting Microsoft open. Onderneem je geen actie, dan verdwijnen privé-gegevens langs die weg.

Neem nou de Cloud. Die speelt een grote rol bij Windows 10 en dat is dan ook de plek waar veel privé-gegevens terecht komen. Voorbeeld: als je encryptie gebruikt voor je gegevens, dan verhuist de sleutel daarvoor meteen naar OneDrive.

Neem Cortana. Alhoewel deze persoonlijke assistent nog niet (althans op het moment van schrijven) in de Nederlandstalige versie is opgenomen, staan de instellingen voor Cortana wel aan. Cortana stuurt alle ingetypte en ingesproken tekst door naar Microsoft om de gebruiker “beter te leren kennen”. Met andere woorden: zodat Microsoft je beter in de gaten kan houden, op die manier werkend als een soort Google.

Gebruikers die hier niet van gediend zijn, wordt aangeraden de geavanceerde of handmatige installatie te gebruiken om zo deze functies uit te zetten. Op verschillende blogs spreekt men van het definitief uitschakelen van Cortana. Zo voorkom je dat Microsoft echt van alles over je te weten komt.

Heb je Windows 10 al geïnstalleerd dan kun je aan de slag om de privacy-instellingen aan te passen. Windows 10 nog niet geïnstalleerd? Lees dan Privacy tijdens de installatie.

Privacy tijdens de installatie

Tijdens het installatieproces zal Windows je vragen of je de express settings wilt gebruiken voor de configuratie. Doe je dat liever niet dan kun je ook voor een handmatige configuratie gaan. Het is aan te raden om voor die optie te kiezen, want zodoende heb je de kans om op voorhand wat privacy-instellingen te wijzigen. Denk dan aan je locatie, advertenties en browser-instellingen.

Voor zowel een upgrade als een schone installatie kun je hier wat meer info wat betreft privacy instellingen vinden.

Privacy na de installatie

De belangrijkste optie vind je bovenaan in het linkerdeel van het venster onder de noemer Algemeen. Daar staat Apps mogen mijn reclame-id gebruiken.... Zet die optie uit, want hiermee mogen adverteerders meekijken wat je doet op je systeem en dat wil je zeker niet. Onderaan de pagina staat de link Mijn Microsoft-reclame en andere persoonlijke gegevens beheren. Klik die link aan om je persoonlijke gegevens te beheren.

“Gepersonaliseerde advertenties in deze browser”

Je kunt ook op deze link klikken om je standaard browser te openen. De site Voorkeuren voor gepersonaliseerde advertenties van Microsoft verschijnt en daar kun je voorkeuren opgeven hoe de browser met advertenties om moet gaan.

Bij de Gepersonaliseerde advertenties in deze browser, te vinden in het paarse vlak, kun je de optie Uit zonder meer aanvinken. Om de optie Uit in het groene vlak uit te kunnen schakelen moet je eerst even op Meld u aan voor het wijzigen klikken en vanzelfsprekend, even inloggen met je Microsoft account. Daarna kun je ook deze optie uitschakelen. Ook deze handeling geeft je meer privacy.

Vooral Edge komt in aanmerking om bovenstaande handeling uit te voeren. Als Edge niet je standaardbrowser is, open dan je browser en plak in de adresbalk deze link: https://choice.microsoft.com/nl-nl/opt-out?wa=wsignin1.0 .

Hoewel Cortana dus nog niet beschikbaar is in de Nederlandse versie kun je het programma wel alvast uitschakelen. Klik op Stoppen met leren kennen om dan op Uitschakelen te klikken.

Wifi-wachtwoorden delen

Wachtwoorden delen is een nieuwe functie in Windows 10 die in bepaalde situaties vast handig is maar ook wel een die een veiligheidsrisico met zich meebrengt. Het vergroot namelijk de kans dat je je wifi-netwerk deelt met mensen die je eigenlijk helemaal geen toegang wil geven. Als je iemand in goed vertrouwen toegang geeft tot je persoonlijk wifi-netwerk geef je feitelijk ook al zijn vrienden toegang.

De 'sociale wifi-toegang' maakt geen onderdeel uit van het Privacy menu maar is wel uit te schakelen, via: Start > Instellingen > Netwerk en internet > Wifi-instellingen beheren > Wifi-inzicht.

Door de vinkjes weg te halen bij Outlook.com, Skype-contactpersonen en Facebook-vrienden wordt de sleutel niet meer automatisch gedeeld dus krijgen zij geen toegang tot jouw netwerk, tenzij je ze in het verleden je wachtwoord of sleutel hebt gegeven..

Lees in dit verband het artikel van de Consumentenbond er even op na.

Terug naar Windows 7 of 8.1

Door op de knop Aan de slag te klikken wordt het proces in gang gezet. Voordat het herstel begint dien je aan te geven waarom je terug wilt keren naar het oorspronkelijke besturingssysteem.

Schone installatie van Windows 10

Voordat je een schone installatie gaat doen zul je eerst het huidige besturingssysteem moeten upgraden naar Windows 10. Pas daarna kun je denken aan een schone gratis installatie. (Tenzij je een versie van Windows 10 koopt). Dat gaat zo: download ProduKey om de sleutel van Windows 10 te kunnen achterhalen. De bestaande Windows 7 of 8 productcode wordt namelijk omgezet in combinatie met uw hardware id naar een Windows 10 productcode. De productcode wordt op een Microsoft server opgeslagen en het exemplaar van Windows 10 wordt automatisch geactiveerd. Het is dus niet zo dat voor een schone installatie de productcode van Windows 7 of 8.1 gebruikt kan worden.

Ondanks dat de productcode opgeslagen wordt door Microsoft is het van belang om voor de zekerheid toch zelf de productcode te achterhalen. Daar gebruik je, zoals gezegd, ProduKey voor. Scrol op de pagina naar beneden en download Download ProduKey (In Zip file). Pak het zip-bestandje uit en klik op ProduKey.exe. De sleutel van Windows 10 krijg je in een overzicht te zien. 

Maar om een schone installatie te kunnen realiseren zul je eerst het ISO-bestand moeten downloaden. In de vorige nieuwsbrief is beschreven hoe je dat doet. Lees dat nog even na en volg de instructies. Heb je de nieuwsbrief niet (meer) dan kun je het artikel als pdf hier downloaden. Het feest van een schone installatie kan nu beginnen.

Actiecentrum

Recht in de taakbalk vind je het Actiecentrum (zie rode pijl in de afbeelding). Klik op Alle instellingen om het venster Instellingen te openen. Het is een andere weg dan via Start > Instellingen om in het venster Instellingen te komen, maar wel zo effectief. Door op een knop te klikken wordt de functie geactiveerd, door nogmaals op de knop drukken deactiveer je de functie.

Veel plezier met Windows 10 en denk vooral aan je privacy.

Maak van je oude laptop een Chromebook!

Auteur: Erik98

Ik lees met regelmaat berichten over de groei van de verkopen van Chromebooks. In Amerika gaan er nu meer Chromebooks over de toonbank dan Windows laptops. Ik zie ook berichten van ervaren schrijvers, die hun geliefde Macbook of iPad inruilen voor een Chromebook.

De Chromebook heeft een browser die met vrijwel alle websites uit de voeten kan. Je kan prima je Chromebook delen met iemand anders. Alles staat immers online, hij of zij logt in onder het eigen account en jouw persoonlijke bestanden zijn onzichtbaar & veilig. Dat is bij een iPad niet het geval. Dan verder, doordat alles online staat, kan je altijd en overal verder werken. Dat is ook erg handig. Verder is het gemis van een echt toetsenbord (we praten weer even over de iPads) toch wel een serieus gemis. En dan tenslotte zit er een behoorlijk prijsverschil tussen de Chromebooks en de andere producten. Je moet natuurlijk wel gelijkwaardige modellen met elkaar vergelijken, waarbij dan de gelijkwaardigheid vooral in de bruikbaarheid moet worden gezocht. Dat is zelfs bij de goedkopere Chromebooks het geval.

Zelfs al neem ik dat allemaal met een stevige korrel zout, dan nog is mijn nieuwsgierigheid gewekt. Nou heb ik geen budget voor een echte Chromebook (sponsors welkom natuurlijk :D ). Maar er bestaat zoiets als ChromiumOS (sorry, van deze Engelstalige website is er geen Nederlandse versie) en dat is juist bedoeld om met het verschijnsel Chromebook kennis te maken. Chromium zelf is overigens wel in het Nederlands beschikbaar (en desgewenst in heel veel andere talen). Die keuze maak je bij de installatie.

Met een geschikte laptop en een 120 GB SSD toevallig voorhanden haalde ik een image op, zette het op een usb-stick en de Toshiba begon na een herstart vanaf de USB stick meteen in Chromium OS. Inloggen met mijn Gmail-adres en wachtwoord en ik zat heel vlot in het systeem. Dat draaide in dit geval nog veilig vanaf die usb-stick, maar alles werkte prima. Het geluid deed het en het draadloos internet ook.

Ik besloot het systeem na uitgebreid proberen daadwerkelijk op de SSD te zetten. Zo’n SSD is razendsnel en het systeem stond er dan ook vlug op.

Ik moet zeggen, het bevalt me tot nu toe heel goed. Vlot en soepel systeem. Je bent wel gebonden aan de Chromium omgeving en apps. Het is dus geen vervanging voor mijn Xubuntu bak, maar wel een uitstekend simpel ding voor wat minder heftig werk en surfen.

Benjamin Peters schrijft: “Turn you old laptop into a Chromebook!” “Bouw je oude laptop om tot een Chromebook!” Nou ben ik niet zo’n evangelist, maar eigenlijk is het beslist terecht.

Dit artikel

Dit artikel ben ik aan het schrijven op mijn Chrome(ium)book! Als je het ergens over wilt hebben moet je weten waar je het over hebt, nietwaar. Ik doe dat in Google Docs. Alles in een Chromebook hangt aan het Google systeem. Maar ik kan het artikel straks downloaden als Word document en nog een heel stel andere bestandssoorten. Niks aan de hand dus.

De afbeeldingen zijn ook op mijn Chrome(ium)book gemaakt door op de PRTSC (Print Screen) knop te drukken. Ze zijn daarna met het heel aardige Pixlr fotobewerkingsprogramma op maat gemaakt voor onze Nieuwsbrief (helaas crasht Pixlr vaak, heb ik inmiddels ervaren. Ik ga op zoek naar een betere app).

Chromium en Chrome

Chrome en ChromeBooks, dat is Google. Maar de basis van Chrome is het open source Chromium. Chrome en een Chromebook moet je nemen zoals het geleverd wordt, net als bij bijvoorbeeld Windows. Aan Chromium kun je zelf van alles veranderen als je dat zou willen, er aan meewerken, noem maar op. Het is ook geheel vrij te krijgen. Met dat Chromium heb ik van mijn oude Toshiba laptop, ooit geleverd met Windows Vista, een ChromeBook gemaakt.

Het mist wel wat mogelijkheden van een echte ChromeBook. Zo kan je er geen Netflix op draaien en een gesprekje via Skype gaat niet lukken (ook niet op een echte Chromebook) maar een videogesprek kan weer wel via Google's eigen Hangouts. Maar afgezien van dat soort zaken is het wel een uiterst handig ding.

Ook Flash zit er niet in en nog wat dingen, maar daar is gemakkelijk in te voorzien. Dat leg ik verderop uit.

Hardware

Heb je een laptop die oorspronkelijk met Windows Vista (of nieuwer) werd geleverd? Dan is dat een geschikt apparaat. Nou worden Chromebooks door de fabrikant helemaal afgestemd op Chrome. Dat is bij een gebruikte laptop natuurlijk niet het geval. Al draait Chromium op bijna alle hardware, soms gaat het gewoon niet. Maar dat kan je van te voren checken nadat je hebt opgestart van de usb-stick.

Het is een goed idee om in zo’n laptop een SSD te plaatsen. Niet dat dat echt nodig is maar het systeem wordt er wel lekker snel van. Je wisselt hem dan gewoon uit met de harde schijf die erin zit. Daarmee houd je dan ook heel je Windows Vista achter de hand.

Traditionele harde schijven hebben draaiende “platters” en schrijfkoppen, maar een SSD heeft net als een usb-stick helemaal geen bewegende delen en is vele malen sneller.

Chromebooks komen met SSD’s vanaf 16 GB. Die kleine SSD’s zijn niet eens vlot verkrijgbaar, maar een 32 GB grote SSD heb je al voor even over de 30 euro en 64 GB wordt een tientje duurder. Daar heb je meer dan voldoende aan, want alles gaat immers “in de cloud”.

Daarnaast kan je er eens aan denken al je data op een kleine externe harddisk te zetten. Ik vind dat erg fijn werken. Zo’n harddisk heb je al voor rond de €60 voor 1 TB. Je moet echt heel fors gaan fotograferen en veel met video’s gaan doen om dat binnen een jaar vol te krijgen!

Installatie

Chromium installeren is simpel. De betrokken image bestanden vind je op http://chromium.arnoldthebat.co.uk/. Neem gewoon de laatste in de daily map met .img.7z aan het einde van de bestandsnaam en voor een wat oude laptop met van origine Windows Vista neem je verder de image waarvan de bestandsnaam begint met Cx86OS.

De C staat voor Chromium, x86 voor een 32bits PC en het OS aan het eind voor het Operating systeem en niet de Chromium browser zelf.

De extensie 7z geeft aan dat de image is gecomprimeerd met 7zip. Je kan dat programma hier downloaden. Je pakt de image uit met 7zip en zet hem op een geschikte usb-stick (groter dan 4 GB) met het programma W32 Image Writer.

Naast die bestanden met .img.7z aan het einde van de bestandsnaam vind je daar bij arnoldthebat ook bestanden waarvan de naam eindigt op .vdi.7z. Dat zijn virtual disk images voor Virtualbox, waarmee je binnen je systeem een ander computersysteem kan laten draaien. Zie dat als een soort vluchtsimulator voor computersystemen. Dat werkt best gemakkelijk voor de wat meer gevorderden in het computeren.

Dan stop je die stick in de laptop en start hem opnieuw. Om een PC op te starten vanaf usb moet je meestal een speciaal menu openen. Daarvoor moet je heel in het begin van het opstarten op een toets drukken. Dat kan Del zijn, ESC, F8, F10 of F12 en misschien nog wat anders in jouw geval. Dat is tijdens het opstarten op je scherm te lezen. Heel kort meestal. Nog een keer opstarten, vinger paraat boven die toets en daar ga je. Bij mijn Toshiba laptop was het functietoets F12, maar bij mijn gewone PC is het bijvoorbeeld weer F8.

Pas wel op dat je niet in de BIOS terecht komt. Het moet een eenvoudig lijstje zijn. Zoiets als hierboven, maar dat ziet er bij elke computer net iets anders uit.

Je kiest allereerst je taal: Dutch (Nederlands) of wat je ook nodig hebt. Kies dan bij voorkeur het Amerikaanse Internationale toetsenbord. Dan zijn tekens met een accent erboven, zoals in het woord “één”, eenvoudig te plaatsen.

Voor België kies je het Belgische bord.

Tenslotte kies je je draadloze netwerk uit de rij beschikbare netwerken. Ga je later een kop koffie halen bij één van die zeer bekende restaurants met gratis WiFi en een geel logo, dan gaat dat ook hoogst soepel zoals ik inmiddels ontdekte.

En mocht je net als ik al wat op leeftijd zijn, je kan daar als 65-plusser een kop seniorenkoffie kopen voor een euro en seniorenthee hebben ze desgewenst ook.

Chromium

Een paar minuten later staat Chromium op je scherm. Maak je geen zorgen. Alles draait nu van de usb-stick, je harde schijf is nog niet aangesproken. Je kan het allemaal eerst eens rustig uitproberen. Doet je WiFi het? Geluid OK?

Je Google gebruikservaring begint wel gelijk hier! Want om in te loggen heb je een Google (Gmail) account nodig. Die zijn gratis verkrijgbaar.

De eerste stappen

Je scherm is nog heel kaal. Afschuwelijk kaal vind ik zelf, maar daar valt in twee tellen wat aan te doen. Met een rechterklik midden op je scherm kan je een afbeelding als bureaubladachtergrond instellen.

Niks aan afbeeldingen voorhanden? Links onderaan zie je een vergrootglas en rechts daarnaast het logo van de Chromium browser om daarmee bijvoorbeeld een leuke afbeelding van Internet te halen. Zoek maar op Wallpapers. Geen idee waar zoiets te vinden is? Klik dan hier voor mijn afbeeldingen van de Japanse Tuin in Den Haag. Download er eentje naar je zin. Die komt in je map Downloads terecht.

Met het vergrootglas kom je in een startmenu met onder andere de Web Store, waar je allerhande extensies en toepassingen vindt. Ga maar lekker op speurtocht nu alles nog veilig van usb-stick draait.

Wat je in de Web Store vindt is niet allemaal echt goed. Om jullie wat op gang te helpen hier een lijstje van wat ik nu gebruik:

Extensies: Calculator van Calcchromedev, Keep Awake (om de slaapstand uit te schakelen), Silver Bird (Twitter), uBlock Origin (ad blocker) en Google Translate.

Apps: Google Docs, Dropbox, Caret (teksteditor), Comodo Internet Security (Firewall), LibreOffice en Inoreader (RSS nieuwslezer). Voor fotobewerking ga ik nog op zoek naar een alternatief voor Pixlr.

Installatie

Waarschuwing: als je Chromium OS installeert wordt je hele harde schijf compleet gewist. Windows, je bestanden, alles is weg.

Wil je dat niet? Koop dan een andere harde schijf of een SSD. Je kan natuurlijk ook nog even doorgaan met je usb-stick, maar die sticks hebben dan niet het eeuwige leven.

Voor de rest open je een terminalvenster met CTR + ALT + T en tikt in:

install /dev/sda Druk dan op Enter.

Je wachtwoord wordt gevraagd. Dat is hier: password. Tik dat in. Je ziet niets van wat je nu intikt.

Let op: er zit één spatie in na install en achter sda komt geen cijfer!

Dan vervolgens rolt er een hele berg tekst over je scherm. Niet van schrikken! In wezen is Chromium een ontwikkelaarsversie. Die mannen willen natuurlijk onder de motorkap kijken of alles goed gaat en vandaar al die tekst. Er zit ook een stel waarschuwingen in over de tweede GPT header. Maak je daar geen zorgen over, dat is normaal.

Tenslotte komt de tekst:

Vertaling vrij vertaald (onder de stippelijn):

Installatie op "/dev/sda" afgerond.

Sluit af s.v.p., verwijder de usb-stick, duimen en herstarten maar.

Typisch Britse humor. Het gaat namelijk bijna altijd goed!

Om af te sluiten, ga naar de rechteronderhoek van de scherm en klik op de Afsluitknop.

Vanwege de privacy heb ik mijn netwerknaam onleesbaar gemaakt.

Na de herstart begint het hele proces opnieuw. Inloggen met je Google account (of van de persoon waarvoor je dat Chromebook hebt klaargemaakt), taal kiezen, toetsenbord kiezen en het draadloos netwerk. Achtergrond kiezen om je bureaublad mee op te vrolijken. Zie het stukje daarover hierboven.

Nadat ik mijn artikel klaar had ben ik zelf verder gaan werken op mijn laptop met Xubuntu. Als dat Chromebook echt beter bevalt, pak ik hem vanzelf weer, dacht ik toen. En jawel hoor, ik zit er weer met plezier op te tikken.

Veel succes!

Mocht je tegen problemen aanlopen of vragen hebben, stel ze op ons forum!

Flash, pdf, mp3, mp4 installeren

Dat is allemaal niet standaard geïnstalleerd bij ons Chromium. Maar daar heeft Benjamin Peters een prima stappenplan voor!

Ik vertaal het even:

1. Start de browser en zorg dat je internet hebt.
2. Druk op Ctrl+Alt+T op een terminal tab te openen
3. Tik in: shell en druk op Enter
4. Tik in: sudo su en druk op Enter (dit geeft je alle beheerdersrechten, straks kan je alles)
5. Je wachtwoord wordt gevraagd. Dat is hier: password. Tik dat in. Je ziet niets van wat je nu intikt. Ben je erin als beheerder, dan zie je dat op de tab van het venster. Daar staat dan root@localhost. Jij bent nu de baas over het hele systeem in alle opzichten!

En nou ga je één voor één al die zwarte opdrachtregels af. Kopieer ze met Ctrl+C en plak ze in de terminal met Ctrl+Shft+V. Jaja, met Shft er extra bij. Druk op Enter.

Rustig wachten tot de opdrachtregel weer “leeg” terugkomt. Dan is de betrokken opdracht afgewerkt en ben je klaar voor de volgende opdracht.

Misschien is het slim om die pagina te printen en het lijstje telkens af te vinken.

Werken met Chromium OS

Volgende maand ga ik een artikel schrijven over het werken met Chromium OS. Dan heb ik er aardig wat ervaring mee opgedaan. Dat geeft ook gelijk inzicht in wat een echte Chromebook voor je kan betekenen. Hou onze Nieuwsbrief dus maar in de gaten, hè?

VBA voor Doe het Zelvers deel 21

Auteur: leofact

VBA voor Doe het Zelvers is een reeks artikelen, bedoelt voor mensen die met VBA in Excel aan de slag willen om taken te automatiseren of om deze toegankelijk te maken voor gebruikers met weinig Excel kennis. VBA is een volwaardige programmeertaal met een woordenschat en een zinsopbouw (syntaxis). Om deze goed te kunnen leren wordt het aangeraden om hierover boeken te lezen. Bijvoorbeeld uit deze willekeurige selectie.

Vorige aflevering

In deel 20 werd uitgelegd wat een operator is. Er werden vijf soorten operators benoemd; namelijk de rekenkundige, de vergelijkende, de aaneenschakelende, de logische en als laatste de object-operatoren. Van iedere soort werden de belangrijkste operatoren gegeven met de wijze waarop deze gebruikt kunnen worden. Daarnaast werden een aantal voorbeeldjes gegeven hoe deze in een procedure verwerkt kunnen worden. 

Deze aflevering

In dit deel worden de regular expressions behandeld. Deze expressies maken het mogelijk om op eenvoudige wijze invoermaskers te maken waarmee invoer op het juiste format is te controleren. Microsoft heeft de expressies beschikbaar gesteld in de VBScript Regular Expressions-bibliotheek. Deze wordt in deze aflevering gebruikt om de juiste invoer te controleren van de postcode, een mobiel telefoonnummer, een e-mailadres, een BSN en een Nederlandse IBAN. Bij de laatste twee wordt naast de controle op het format ook een rekenkundige controle gegeven om de juistheid van het nummer te kunnen verifiëren. Samen met de invoer met behulp van een een inputbox wordt ook behandeld hoe je de functie in een werkblad kunt opnemen. Dit alles wordt uitgewerkt in de bijlage, die hier is te downloaden.

Gegevensvalidatie

Het komt regelmatig voor dat je met bepaalde gegevensinvoer verder wilt werken in een bepaald project. Het kan daarbij van belang zijn dat de ingevoerde gegevens aan bepaalde voorwaarden voldoen zodat je deze kunt gebruiken in een formule of in het verdere verloop van de procedure. Wanneer er gerekend wordt, is het bijvoorbeeld noodzakelijk dat de invoer als getal wordt herkend. Een ander voorbeeld is het gebruik van datums; de invoer dient dan voor Excel als datum herkenbaar te zijn. Excel kent hiervoor al een handige functie; namelijk gegevensvalidatie. Deze functie start je vanuit het lint > tab Gegevens > Gegevensvalidatie:

In dit venster kun je instellen welke controle je wilt laten uitvoeren. Daarnaast kun je de gebruiker bijstaan met de juiste invoer door middel van een invoerbericht. Bij foutieve invoer kun je dan een foutmeldingsbericht laten geven. Meer informatie over gegevensvalidatie vind je hier.

Met deze flexibele en krachtige functie kun je op vele manieren invoer controleren op juistheid. Toch zijn er situaties denkbaar dat gegevensvalidatie niet bruikbaar is, of niet handig ingezet kan worden. Dat is onder meer het geval wanneer er geen celinvoer wordt gebruikt, zoals bijvoorbeeld bij het gebruik van inputboxen of userforms. Met regular expressions (afgekort tot regex of regexp) kun je op relatief eenvoudige wijze de invoer hiervan op het juiste format controleren.

Regular expressions

Een reguliere expressie (in het Nederlands) maakt het mogelijk om te omschrijven aan wat voor patroon een bepaalde (invoer)string moet voldoen. De regular expressions (afgekort regex of regexp) werden al in de vijftiger jaren ontwikkeld en worden nog altijd door veel programmeertalen ondersteund, waaronder VBA. De bibliotheek met de regular expressions maken we beschikbaar op de inmiddels bekend vooronderstelde wijze; door deze via het menu Extra > Verwijzingen te selecteren in de beschikbare bibliotheken:

Door het gebruik van early binding kunnen we bij het programmeren van de regex op de programmeerhulp Intellisense rekenen (zie daarvoor eventueel deel 13).

Expressie-opbouw

De regex kent een eigen syntax waarmee de expressies kunnen worden opgebouwd. Deze kent de volgende eigenschappen:

• Pattern; string-expressie welke het controle patroon bevat.
• Global; booleanwaarde waarmee aangegeven wordt of er na de eerste overeenkomst gestopt wordt met vergelijken (False), of dat er doorgezocht wordt naar alle overeenkomsten (True).
• IngoreCase; eveneens een booleanwaarde waarmee geschakeld wordt tussen hoofdletter-ongevoelig zoeken (True) of hoofdletter-gevoelig zoeken (False).

En deze methodes:

• Execute; voert de vergelijking uit op de te testen tekst in de doel-string. Het resultaat is een Match-object voor iedere gevonden overeenkomst.
• Replace; hiermee wordt ieder gevonden overeenkomst vervangen door de gespecificeerde vervang-tekst.
• Test; booleanwaarde waarmee getest wordt of een vergelijking mogelijk is (True), of niet (False).

Metacharacters

Met de metacharacters of speciale tekens wordt het patroon opgebouwd waarmee de vergelijking wordt uitgevoerd. Een aantal belangrijke voorbeelden:

• []: vierkante haakjes; geeft exacte overeenkomst met één of meerdere karakters
  • [abc] geeft overeenkomst als a, b of c voorkomt in de testreeks
• (): haakjes; worden gebruikt om patroondefinities te groeperen (net als bij rekenen)
• ^: dakje; geeft het begin van de input of teststring
  •  ^A; het eerste karakter moet de hoofdletter A zijn
• $: dollarteken; komt overeen met het laatste teken van de input of teststring
  • $0; het laatste karakter dient een nul te zijn
• -: minteken; wordt gebruikt om een reeks aan te duiden
  • [a-z]; geeft overeenkomst met alle kleine letters van a tot z
• {}: accolades; hiermee wordt het aantal herhalingen van het voorafgaande aangeduid. Er kan een minimum en een maximum worden opgegeven.
  • [A-Z]{2}; geeft overeenkomst bij een reeks van twee hoofdletters
  • [0-9]{2,5}; geeft overeenkomst bij een getal van 2 tot 5 cijfers
• |: pipe; staat voor of (Or) en is een scheidingsteken tussen twee patronen
  • auto|fiets geeft overeenkomst bij auto of bij fiets
• [^]: Dakje binnen haakjes; (Not) geeft de tegengestelde overeenkomst
  • [^0-9]; het karakter mag geen getal zijn
• .: punt: dit is de wildcard, deze staat voor ieder teken
• +: plus; herhaling. dit geeft aan dat het voorafgaande één of meerdere keren mag worden herhaald
  • ba+s geeft overeenkomst bij bas, baas, baaas etcetera en niet bij bs
• ?: vraagteken; geeft aan dat het voorafgaande afwezig mag zijn, of maximaal één keer mag voorkomen
  • br?oek; zowel boek als broek geven overeenkomst, brroek wordt echter niet herkend 
• *: sterretje; geeft aan dat het voorafgaande afwezig mag zijn, maar ook één of meerdere keren mag voorkomen
  • bro*s; geeft overeenkomst bij: brs, bros, broos enzovoorts
• ∖: backslash; geeft de letterlijke betekenis van de speciale tekens
  • ∖&  komt overeen met het dollarteken
  • ∖- komt overeen met het minteken

De backslash kan ook voorafgaan aan een gewone letter en geeft dan een voorgedefinieerde overeenkomst. Een aantal voorbeelden hiervan volgen hieronder:

• ∖d; komt overeen met een cijfer = [0-9]
• ∖D; komt overeen met een alfa-teken (geen cijfer) =  [a-zA-Z]
• ∖w; komt overeen met een alfanummeriek teken inclusief underscore
  =[a-zA-Z0-9_]
• ∖W; komt overeen met de niet-alfanummerieke tekens = [^a-zA-Z0-9_]
• ∖n; new line of nieuwe regel
• ∖s; voor overeenkomst met ieder spatiëring-teken, inclusief new line en return
• ∖S; voor overeenkomst met elk teken, behalve spatiëring-tekens

Met deze set aan speciale tekens in gedachten kunnen we nu aan de gang om de reguliere expressie te formuleren. Als eerste is er een routine nodig waarmee de vergelijking wordt uitgevoerd. We maken daarvoor een functie. Het handige van een functie is dat deze gelijk ook in de werkbladen als functie beschikbaar is. Het is mogelijk om de functie zodanig op te bouwen dat de test-string en het herkenningspatroon worden meegegeven als variabele. De functie is dan universeel voor iedere test in te zetten. In de praktijk kan het echter ook handig zijn om voor iedere aparte controle een aparte functie te maken. Alleen de teststring hoeft dan doorgegeven te worden naar de functie. Op deze manier zijn de volgende voorbeelden geprogrammeerd.

BSN

Als eerste maken we de functie in early binding zodat Intellisense bruikbaar is. In dit voorbeeld wordt er een format gegeven voor het Burger Service Nummer. Door de early binding kan er makkelijk worden geëxperimenteerd met alle methoden en eigenschappen. Zie daarvoor het volgende voorbeeld:

De controle-string checkt of er uitsluitend getallen zijn ingevoerd en of dit getal uit acht of negen cijfers bestaat.

Voor eventuele verspreiding van het werkboek is het natuurlijk verstandig om de functie te herschrijven in late binding. Daarvoor wordt CreateObject gebruikt. Voorbeelden hiervan volgen verderop.

In het werkboek kan de functie als volgt worden ingezet in een cel. Bijvoorbeeld in B17 (invoer in B16):
=ALS(BSN(B16);"correcte BSN";ALS(LENGTE(B16)>0;"foutieve BSN";""))
Hierbij wordt in het eerste deel gekeken of de uitslag van de functie BSN waar is. Zo niet, dan wordt gegeken of er wel invoer is en als dat het geval blijkt wordt er aangegeven dat de BSN niet geldig is.

In VBA kan een inputbox worden ingezet om invoer van het nummer op te vragen bij de gebruiker:

Postcode

In het volgende voorbeeld wordt de invoer van een postcode gecontroleerd. Een spatie tussen de cijfers en letters mag, maar is niet verplicht. Er worden alleen hoofdletters toegestaan, maar het is eenvoudig om ook kleine letters mogelijk te maken:

De postcode kan bijvoorbeeld als volgt worden opgevraagd:

Mobiel nummer

Een mobiel of nulzes-nummer kan worden voorafgegaan door het Nederlandse landnummer op verschillende manieren. De volgende controle maakt alle verschillende formats mogelijk:

Het nummer kan als volgt worden opgevraagd:

E-mailadres

Over de samenstelling van een e-mailadres zijn veel misverstanden. Er wordt veel meer toegestaan dan gedacht. Meer informatie hierover vind je in deze (Engelse) wiki: en.wikipedia.org/wiki/Email_address#Valid_email_addresses.

Om te voorkomen dat er een correct adres wordt afgekeurd controleert de volgende functie alleen of het adres tekens voor en na de @ bevat, zonder dat daar spatiëring-tekens bij zitten (dat zijn bijvoorbeeld return, linefeed en spatie). Daarnaast wordt er gecheckt of er een punt aanwezig is en een toplevel domein (extensie) van twee tot vier letters. Zie dit voorbeeld:

Deze expressie is natuurlijk geheel aan de eigen wensen aan te passen. Voel je daartoe vooral uitgenodigd.

De functie kan als volgt in het werkblad worden geïmplementeerd. Bijvoorbeeld in cel D17 (invoer in D16):
=ALS(email(D16);"correct e-mailadres";ALS(LENGTE(D16)>0;"foutief e-mailadres";""))

BSN controle

Met de controle van het format van een BSN ben je er niet. Een bestaande BSN dient aan een variant van de 11-proef te voldoen. Meer informatie hierover vind je in deze Wiki: nl.wikipedia.org/wiki/Burgerservicenummer

Dit kan als volgt worden uitgewerkt:

International Bank Account Number (IBAN)

Voor een IBAN geldt hetzelfde. Naast de controle op format is een rekenkundige controle nodig. Zie hiervoor: nl.wikipedia.org/wiki/International_Bank_Account_Number

In de volgende functie wordt het format gecontroleerd met behulp van de regular expression:

Met de volgende routine wordt de opgave van een IBAN gevraagd welke kan worden ingevoerd met of zonder spaties. Hierbij wordt ook de voorgeschreven rekenkundige controle uitgevoerd. Daarbij doet zich een probleem voor: bij het gebruik van de Mod operator met grote getallen krijg je een overloop fout. Deze wordt veroorzaakt doordat de grootte van de getallen de specificaties van Excel te boven gaan. Gelukkig kan dit op verschillende manieren worden omzeild. In de deze procedure wordt de berekening daarom in verschillende stappen uitgevoerd. De routine is uitsluitend geschikt voor de controle van een Nederlandse IBAN:

Met deze laatste controle van een IBAN wordt deel 21 beëindigd.

Samenvatting

In deze aflevering werden de regular expressions behandeld. Voor VBA zijn deze beschikbaar in de Micrososft VBScript-bibliotheek. Hiermee is het mogelijk om op eenvoudige wijze invoermaskers te maken waarmee invoer op het juiste format is te controleren. Naast uitleg van het gebruik van de methoden, eigenschappen en speciale tekens uit deze bibliotheek werden de volgende voorbeelden uitgewerkt; de postcode, een mobielnummer, een e-mailadres, een BSN en een Nederlandse IBAN. Bij de laatste twee werd naast de controle op het format ook een rekenkundige controle gegeven om de juistheid van het nummer te kunnen verifiëren. Naast de invoer met een inputbox werd ook behandeld hoe je de functie in een werkblad kan opnemen.

De volgende aflevering

Volgende maand slaan we een keertje over. De inhoud van de aflevering daarna hangt af van reacties op de oproep die gedaan is in de vorige aflevering om onderwerpen aan te dragen. Dit kan nog steeds via het e-mailadres van de redactie; redactie@helpmij.nl.

9 september: Appledag!

Auteur: ErpCity

Op 9 september wordt er weer een Apple event gehouden. Altijd weer spannend want hier worden de ideeën voor pakjesavond en voor onder de kerstboom geboren. Dit is trouwens ook de strategische reden waarom Apple voor dit moment van het jaar kiest. Apple fans kunnen niet wachten op het goede nieuws maar ook de gebruikelijke orde van criticasters staat op scherp.

Apple doet geheimzinnig en is, zoals vaker gebleken, onvoorspelbaar. Een ding is zeker: september is traditiegetrouw "iPhone season". Op de verzonden uitnodigingen aan de media stond de raadselachtige kreet "hé Siri, geef ons een hint" hetgeen erop zou duiden dat de stemgestuurde assistent een belangrijke, zo niet een hoofdrol, op het event gaat spelen. San Francisco is de plek waar het gebeuren gaat plaatsvinden.  

Wat men in ieder geval verwacht is een nieuwe iPhone, de introductie van zowel iOS 9 als OS X El Capitan (10.11) en een nieuwe Apple TV set-top box. Ook voor de Apple watch komt er een upgrade: OS 2. Maar er zijn voldoende geruchten die aangeven dat het hier zeker niet bij blijft. Komt er ook een nieuwe iPad? Er wordt tenslotte al enige tijd gespeculeerd over de komst van een tablet dat, met een beeldschermmaat van 12,9 inch, hoogst interessant zou zijn voor het "bedrijfsleven".

Op 10 september weten we alles!

GIMP Deel 11: Converteren naar zwart-wit

Auteur: Erik98

De vakantie is voorbij en in dit deel over GIMP ga ik jullie iets vertellen over het omzetten van een foto naar zwart-wit. Dat is nog niet zo'n eenvoudig karweitje maar GIMP heeft daar een prachtig stukje gereedschap voor aan boord. 

Wat voor soort foto leent zich hiervoor?

Dat is de helft van het geheim. Met het weggooien van alle kleur moet zo'n foto het van iets anders hebben. Als dat er is zal de omzetting naar zwart-wit dat gaan benadrukken. Dan krijg je dat prachtige effect, dat indringende. Een diep doorgroefd gelaat of een prachtig straatbeeld bijvoorbeeld.

Ze maken op mij vaak grote indruk, maar dergelijke foto's zelf maken is een vak apart.

Onze oefenfoto

Voor onze oefenfoto heb ik deze foto uitgezocht uit mijn archief: de Shtandart driemaster op bezoek in Scheveningen. Je kan hem hier downloaden via de bekende rechter muisklik > opslaan als. Een schitterend mooie replica van het originele schip van Tsaar Peter de Grote. Voor de liefhebbers vind je hier een video, die ik bij mijn bezoek aan het schip maakte. De schitterende officiële website van de Shtandart vind je hier.

Misschien heb je van één van de Tall Ships op de afgelopen SAIL Amsterdam zelf ook een mooie foto gemaakt die zich leent voor omzetting naar zwart-wit. De Shtandart was daar trouwens ook, heb ik begrepen.

Omzetten naar zwart wit

Voor het omzetten naar zwart-wit, of liever gezegd grijswaarden, hoef je niet moeilijk te doen. Kies Afbeelding > Modus > Grijswaarden. Maar dat ziet er vast niet zo uit zoals je dat voor ogen had.

Een andere methode is die via Kleuren > Desatureren. Probeer maar! En doe dat dan nog eens, maar ga eerst via Kleuren > Curves op zoek naar wat extra doortekening in de foto. Dat gaat al wat meer in de goede richting, hè?

GEGL

GIMP heeft onder Gereedschap > GEGL rond de dertig bijzondere mogelijkheden aan boord. Eén daarvan is c2g. Dat is een afkorting van Color to Gray (kleur naar grijs). Deze plugin geeft heel fraaie resultaten. Open onze oefenfoto maar in GIMP en kies dan Gereedschap > GEGL. Het menu laat niks zien tot je erop klikt. Blader dan door naar beneden tot je bij c2g uitkomt.

Laat de standaard instellingen ongemoeid. Jullie kennen me nu wel. Altijd alles uitproberen. Maar nu even niet want c2g is standaard al niet bepaald van de vlotte! Maar dan heb je wel wat.

Bijwerken

Het resultaat vraagt om bijwerken. Er zitten wat donkere vlekken in de luchtpartijen. Herstel ze bijvoorbeeld met het Klonen-gereedschap. 

Tenslotte

Ik liep vanmiddag, toen ik dit artikel al geschreven had, door een bekende zaak in woonartikelen en zag daar de overbekende wandplaten met een felrode Britse dubbeldekker in een verder in grijstinten gezette achtergrond.

Eerlijk gezegd een naar mijn mening erg afgekloven techniek. Maar niettemin, dat kunnen jullie na al mijn artikels ook best zelf! Kijk maar eens naar dit door mij in een klein halfuur gemaakte voorbeeld.

Hoe ik dat deed? Kijk daarvoor in Werken met GIMP Deel 4: Verscherpen en vervagen via Klonen. Maak een aparte laag en kloon de gebieden in kleur over naar de grijze laag. Simpel en lekker overzichtelijk dat klonen.

Veel plezier met GIMP en c2g!

Mac OS X, het bureaublad

Auteur: leofact

Bij de overstap van Windows naar Apple OS X loop je tegen een aantal verschillen op. Helemaal los van het feit welk besturingssysteem je beter, prettiger of mooier vindt; het werkt anders en je moet waarschijnlijk wennen aan de verschillen. De belangrijkste hiervan worden in een reeks korte artikelen besproken welke tot doel hebben een eventuele overstap soepeler te laten verlopen. Ook als kersverse Apple-gebruiker kun je iets hebben aan deze reeks. In dit deel wordt het bureaublad behandeld. De voorbeelden worden uitgewerkt voor OS X 10.10 Yosemite. Zij zijn veelal ook van toepassing op eerdere versies van OS X.

Het bureaublad

Dit is het eerste wat je ziet wanneer je je Mac hebt opgestart. Op het eerste gezicht een bureaublad zoals je bij zoveel besturingssystemen ziet. Kenmerkend voor OS X is het Dock onderin en de menubalk bovenin met helemaal links het Applelogo. Althans, zo ziet het er uit bij de standaardinstellingen. De plaats van het Dock bepaal je zelf in de systeemvoorkeuren. Het Dock is eerder besproken in de aflevering Omgaan met apps.

De menubalk

Deze balk staat altijd prominent bovenaan in beeld. Helemaal links, onder het Apple-logo, is het systeemmenu (1) te vinden. Hier vind je de algemene systeemopties, zoals sluimeren, afsluiten en de systeemvoorkeuren. Rechts naast dit menu zijn de menu-items van het actieve programma zichtbaar (2). Nog meer naar rechts vind je dan de statusmenu’s (3) van verschillende apps en services (statussymbolen klinkt hier een beetje vreemd). Helemaal rechts zijn de klok, het spotlightsymbool en het berichtencentrum-symbool gepositioneerd (4).

Wat het uiterlijk van de menubalk betreft, kan er in de algemene systeemvoorkeuren voor een licht en een donker uiterlijk worden gekozen. De tekst en de statuspictogrammen zullen zich dan meestal aanpassen.
Zie hiervoor ook de aflevering systeemvoorkeuren deel 2.

Menubalk aanpassen

De symbolen op de menubalk kunnen deels worden aangepast:

• De statusmenu’s van de Apple-services en apps (WiFi, Bluetooth, Time machine enzovoorts) kunnen versleept worden op de balk door cmd ingedrukt te houden terwijl je het symbool selecteert. Het symbool wordt dan lichtgrijs en is vervolgens te verslepen. Het kan verwijderd worden door het van de balk af te slepen. Bij niet Apple-apps kan dit niet. Vaak is er dan wel de mogelijkheid om het symbool aan te passen via de voorkeuren van de betreffende app.
• De klok kan als analoog klokje, of als digitale klok met datum worden getoond. De keuze hiervoor maak je door erop te klikken en vervolgens de gewenste optie te selecteren:



• Kies je in dit menu voor Open 'Datum en tijd', dan kun je meerdere vervolgopties instellen; onder meer of de secondes en de datum getoond moeten worden.
• De laatste optie die hier wordt genoemd is de mogelijkheid om de weergave van de naam van de ingelogde gebruiker aan te passen. Dit kan in de Systeemvoorkeuren bij Gebruikers en groepen. Selecteer hier Inlogopties in de linkerkolom. Door een vinkje te zetten voor Menu voor snelle gebruikersoverschakeling wordt de gebruikersnaam weergegeven. Het is ook mogelijk om voor accountnaam of symbool te kiezen:

Door het inschakelen van deze optie wordt het mogelijk om snel naar een ander gebruikersaccount over te schakelen. Dit heeft natuurlijk alleen zin wanneer er meerdere accounts aanwezig zijn op de Mac.

Tip 1: Klik op het hangslotje linksonder als de instellingen hier niet aangepast kunnen worden.
Tip 2: In ditzelfde menu kun je ook instellen dat je Mac automatisch inlogt naar de geselecteerde gebruiker bij Automatisch inloggen.

Het bureaublad aanpassen

Het bureaublad bestaat uit een achtergrond en biedt ruimte aan de vensters van de geopende apps. Op het bureaublad vind je symbolen voor de aangesloten schijven en servers. Daarnaast kun je er symbolen, mappen en bestanden op plaatsen.

Een Mac oogt het mooist en werkt het prettigst met een zo leeg mogelijk bureaublad:

Als (oud) Windows-gebruiker wil je mogelijk snelkoppelingen plaatsen op het bureaublad. Deze term zul je echter niet tegenkomen in OS X. Hier wordt er gesproken over aliassen. Deze zijn heel simpel aan te maken door vanuit de programmamap in de Finder het app-symbool naar het bureaublad te slepen. Het wordt dan automatisch een alias. Deze zijn herkenbaar aan het kleine zwarte pijltje linksonder het programmasymbool:

Aliassen nemen nauwelijks ruimte in. Hoewel dit vertrouwd kan aanvoelen wordt deze werkwijze afgeraden; wanneer je eenmaal echt aan een Mac gewend bent zul je merken dat het veel prettiger werkt om de apps vanuit het Dock of via Spotlight te openen. Doe echter vooral wat je zelf prettig vindt. Het is jouw Mac.

De weergave van schijfsymbolen kun je aanpassen in de Findervoorkeuren. Onder de tab Algemeen kun je aanvinken welke items je wilt zien:

Een leeg bureaublad mag er dan mooi uitzien, mogelijk wil je de achtergrond aanpassen aan je eigen voorkeur. Dat doe je met een secundaire (rechter-)muisklik op het bureaublad; kies voor Bureaublad en schermbeveiliging:

Selecteer hier een afbeelding van Apple (1), een effen kleur, of een afbeelding uit je eigen bibliotheek (2). Voeg eventueel een map toe met het plusje (3). Je kunt de afbeeldingen automatisch laten wijzigen door het betreffende vinkje te plaatsen bij Wijzig afbeelding (4). Nu je hier toch bent kun je net zo goed ook de schermbeveiliging naar je eigen voorkeur instellen (5).

Wanneer er meerdere monitors zijn aangesloten op je Mac opent bovenstaande venster apart op iedere monitor. Op die manier kun je die elk een eigen bureaubladachtergrond geven.

In ditzelfde contextmenu kun je ook kiezen voor weergaveopties:

Hiermee kun je de grootte en de onderlinge afstand van de symbolen instellen. Daarnaast is de tekstgrootte en de plaats van de bijschriften aan te passen. Ook kan er worden aangegeven of het symbool een voorvertoning geeft van het bestand wat het vertegenwoordigd. Verder kan de wijze waarop de diverse symbolen worden gesorteerd op het bureaublad in dit menu worden ingesteld.

Virtuele bureaubladen

Het is prettig werken op je Mac met meerdere aangesloten monitors. Op de één geef je bijvoorbeeld het werkdocument weer, terwijl je op de andere de instellingen doet. Je ziet dan steeds wat je aan het doen bent. Echter, niet iedereen heeft meerdere monitors. Bovendien zijn er situaties waarbij dat echt onhandig uitpakt; bijvoorbeeld als je in de trein met je Macbook op schoot zit te werken. Het zou knap raar staan als je dan meerdere monitors op je Macbook hebt aangesloten. Voor deze situaties is het mogelijk om met virtuele bureaubladen te werken. Om deze aan te maken open je Mission Control via het betreffende symbool (met de drie venstertjes) op het Dock:

In het Mission Control-venster krijg je een handig overzicht van de geopende vensters. Bovenin zie je een net even donkerder gemaakte balk. Hierin staan de aangemaakte virtuele bureaubladen. Je maakt een nieuwe aan door met de muis naar rechts te bewegen op deze balk en daar op de plus te klikken die je dan ziet verschijnen. Je kunt meerdere bureaubladen aanmaken. Apps openen nu hun venster in het bureaublad wat hier geselecteerd is. Zo kun je een aantal vensters openen en vervolgens op een ander bureaublad een aantal andere vensters. Afhankelijk van je taak switch je dan heen en weer.

Switchen kun je dus doen door naar Mission Control te gaan en daar een blad te selecteren, maar dat werkt niet echt prettig. Snel switchen kan door Ctrl + Pijltje-rechts, of Ctrl + Pijltje-links te drukken. Zo schuif je eenvoudig door de beschikbare bureaubladen. Dat ziet er cool uit en werkt superfijn. Ook (of misschien juist) wanneer je met je Macbook op schoot zit.

Je weet nu hoe je de Menubalk instelt en aanpast, hoe je de instellingen voor weergave van symbolen op je bureaublad naar je hand kunt zetten, hoe je de achtergrond van het bureaublad aanpast en hoe je met virtuele bureaubladen kunt werken.

Dat wil nog niet zeggen dat dit alle mogelijkheden zijn die het bureaublad biedt. Een laatste die ik nog wil noemen, is de mogelijkheid van een bewegende achtergrond. Hiervoor heb je wel een app nodig die een herhalende video op de achtergrond kan tonen. Stel je daar bijvoorbeeld een scene in met ruisende golven of een ondergaande zon, dan straalt de rust je vanuit je bureaublad tegemoet. Ook als het eens minder meezit met de taak die je aan het uitvoeren bent. Wanneer je je echt creatief voelt kun je ook een eigen gemaakte video toevoegen als achtergrond. Zo zou je bijvoorbeeld de kleine over je bureaublad kunnen laten kruipen, of noem maar op. Een nadeel is wel dat dit nogal wat van de systeembronnen vergt, al zal dat niet gauw hinderlijk worden op een beetje moderne Mac. Een ander nadeel is dat de apps hiervoor niet gratis zijn. Ikzelf gebruik hiervoor My Living desktop. Ik heb deze in de aanbieding gekocht. De normale prijs is $ 19,95 en dat is aan de hoge kant voor een verder nutteloze gimmick. Zie dit voorbeeld hieronder:

De afbeelding is een Animated gif. Die zal helaas niet bewegend worden weergegeven in veel email programma’s.
Evengoed benieuwd hoe het eruit ziet? Check dan de nieuwsbrief online.

Dit was het voor deze maand. Volgende keer meer over Mission Control, het berichtencentrum en andere handige zaken.

Full Circle Jubileum nummer 100

Auteur: Erik98

Full Circle, het online tijdschrift voor de Ubuntu fans, bracht deze maand haar 100e nummer uit. Een waar jubileumnummer dus.

Full Circle is óók voor Windows of Mac gebruikers fijn

Om te beginnen, denk niet dat je er als Windows gebruiker niets aan zal hebben! Veel programma's draaien tegenwoordig probleemloos onder Linux, MacOS en Windows. GIMP, Inkscape, LibreOffice, Scribus en Audacity bijvoorbeeld. In nummer 100 komen Inkscape en LibreOffice aan bod en voor de laatste is dat al weer aflevering 52!

LibreOffice is een volwaardige tegenhanger van Microsoft Office. Als Linux gebruiker is dat mijn Office pakket en ik doe er alles mee. Ik deed er het complete secretariaat van mijn club mee. Dat geeft wel aan wat ik bedoel met volwaardig.

Een heel bijzonder blad

Full Circle is een heel bijzonder blad. Niet alleen houdt het al lang het hoofd boven water waar andere gratis online tijdschriften het niet hebben gered. Het wordt, vanuit de principes van de open source gemeenschap, gemaakt met Scribus.

Mocht je een nummer van Scribus in de broncode willen hebben, dan stuur je gewoon Ronnie (dat is de hoofdredacteur) een mailtje en je krijgt hem. Die laadt je dan in Scribus en vervolgens kan je bijvoorbeeld de kunst afkijken.

Ik deed dat ooit om een Nederlandse vertaling van de prachtige serie over GIMP te maken. Dat bleek helaas veel meer werk te zijn dan wat ik aankon. Dat is ook de reden waarom er geen Nederlandstalige versie van is. Daar heeft men wel degelijk aan gewerkt, maar het kostte gewoon veel mankracht, meer dan dan er beschikbaar was.

Oude nummers allemaal verkrijgbaar

Alle nummers zijn nog steeds verkrijgbaar! Sinds een paar jaar ook als epub versie. Kijk hier.

Is je Engels niet goed genoeg?

Laat je niet tegenhouden. Je kan immers een stuk tekst gewoon door Google Translate halen! Je kan er zelfs een document in gooien, maar heel Full Circle is wel te groot. Ik stop tegenwoordig ook Japans in Translate. Zelfs dat gaat heel aardig, al geeft de totaal andere taalbasis wel een tekst die je wat moet "omdenken".

En voor de jongeren onder de lezers: gewoon doen! In het begin zal je woorden op moeten zoeken, maar je Engels gaat er met ongelooflijke sprongen op vooruit. En dan niet alleen met lezen. Ook in de dagelijkse praktijk praat je straks iedereen de oren van het hoofd. Vraagt er iemand de weg? Jij geeft antwoord en je krijgt naderhand schouderklopjes van de vrienden om je heen!

Andere tijdschriften

Ook voor GIMP bestaat zo'n tijdschrift, al komt het wel wat minder vaak uit.

Tenslotte

Veel leesplezier!

Kanaal van de maand: 360 video

Auteur: ErpCity

Is men na hard werken op de computer toe aan wat ontspanning, dan raden wij deze maand aan daarvoor eens een bezoek te brengen aan het kanaal 360video op YouTube. Een hele serie clips met een 360 graden beeld. Het kijken naar deze filmpjes geeft een zeer aparte kijkervaring: als of je er echt middenin zit (zeker als je ze even op een grootbeeld tv afspeelt).

De Freeboarding clip is een hele aardige, maar ook deze onderwatermovie is zeer apart, of een rondje op het circuit van Le Mans.

Veel kijkplezier!

Varia

Auteur: Redactie

Maak Google Chrome sneller

Daar zijn heel wat instellingen te vinden en je kiest voor de optie die in de afbeelding geel gemarkeerd is. Zet deze instelling van Standaard op 512. Je zult zien dat de browser een stuk sneller is geworden.

Overigens werkt deze tip ook voor de mobiele versie van Chrome.

Maak Firefox sneller

Als je eenmaal in een nieuw tabblad het commando about:config hebt getypt (liever geplakt) verschijnt een waarschuwing dat je voorzichtig moet zijn. Klik je op de knop die aangeeft dat je belooft om voorzichtig te zijn, dan kom je in het instellingenoverzicht. Plak de commando’s in de zoekbalk. Daarmee voorkom je dat je moet zoeken naar de waarde totdat je een ons weegt.

Ransomware-makers misbruiken introductie Windows 10

Criminelen sturen spam rond met e-mailberichten die van Microsoft lijken te komen maar in werkelijkheid een kwaadaardige link bevatten naar de ransomware CTB-locker. De mail lijkt afkomstig van update@microsoft.com maar komt in het echt van een IP-adres in Thailand. De eerste versies van de e-mails bevatten nog wel opvallende typefouten.

Waarschuwing! Ga nooit op een dergelijke mail in. Wacht totdat je van Microsoft zelf een seintje krijgt dat de upgrade beschikbaar is.

Lees hier waar je onder andere je op moet letten hoe de mail geformuleerd is.

Een review over Angry Birds 2 lees je hier.

Snowball 2.0

Deze app met versienummer 2.0 (alleen voor Android) is in de Play Store te vinden. De app is een berichtencentrum dat al snel leert wie jou mag storen en welke notificaties je ergeren. Als je dat aangeeft komen die dus niet meer in aanmerking om je te benaderen. Een review is te lezen op androidworld.nl.

Windows DVD-speler gratis

In Windows 10 is DVD-software standaard niet meegeleverd. Microsoft stelt wel een app beschikbaar die in de Windows Store te downloaden is. Aan de app hangt een prijskaartje aan van €15. Voor dat geld kun je alles afspelen behalve Blu-ray. In dat licht bezien kun je beter een extern programma installeren. Te denken valt aan VLC-media player.

Wil je toch gebruik maken van de Microsoft software lees dan dit artikel op ZD-net, alwaar je de voorwaarden kunt lezen om de app gratis te verkrijgen.

RTRVR de slimme sleutelhanger

De app is beschikbaar voor Android en komt binnenkort ook uit voor iPhone en Windows Phone.

Op deze site vind je meer informatie.

Vertaal app van Microsoft  

Microsoft heeft de app Translator uitgebracht. Vertalen door een woord of zin in te spreken is geen probleem. Er zijn verschillende talen in te stellen, maar standaard is Nederlands naar Engels ingesteld. De vertaling is op het scherm te lezen en desgewenst kun je de app het (vertaalde) woord of de zin ook uit laten spreken. Download de app in de Play Store, in de App Store of in de Windows Store.

Voor iets meer informatie kun je hier terecht.

Firefox heeft browser aangepast voor Windows 10

Het had nogal wat voeten in de aarde. CEO Chris Beard van Mozilla zei dat Windows 10 het zijn gebruikers te moeilijk maakt om Firefox terug te zetten als standaardbrowser.
Vandaar dat Mozilla Firefox 40 (inmiddels 40.0.2) heeft uitgebracht. De update van de browser is gemakkelijker als standaard in te stellen dan sinds de komst van Windows 10 het geval was.

Op ZD-net lees je meer over dit onderwerp.

In dat artikel staat een link (blog post over Firefox 40) met uitleg over hoe Firefox als standaard browser is in te stellen. Die link leidt naar een Engelstalige site. Wil je een Nederlandse uitleg klik dan hier.

Beschik je al over Firefox dan kun je updaten via het menu Help > Over Firefox. Dus je hoeft de nieuwe versie niet los te downloaden.

Microsoft blokkeert spellen door middel van beveiliging

Microsoft noemt hierbij specifiek updates die het spelen van illegale games en het gebruik van niet ondersteunde hardware onmogelijk te maken. Het kan zijn dat je originele spellen niet langer werken in Windows 10.

Lees meer op de site van ZD-net.

Ook iPhone-gebruikers kunnen nu Whatsappen op pc

Denk eraan dat de web-versie niet werkt onder Internet Explorer, wel onder Chrome een Firefox.

Microsoft Office 2016 komt op 22 september

Het nieuwe design van Google

1 september 2015. Voor ons het begin van de meteorologische herfst; een nieuw seizoen. Voor Google de dag van de introductie van een nieuw design. Volgens Google sluit dit nieuwe design beter aan bij de manier waarop wij Google gebruiken op onze pc’s, laptops, tablets en smartphones. Het design omvat het hele gamma van logo tot pictogram. Zelfs de bekende g is op de schop genomen. Nu ziet er het mogelijk nog onwennig uit, maar over een maand weet je niet beter meer. Of je het mooi vindt? Dat blijft uiteindelijk toch een kwestie van smaak.

Voor velen is een lettertype iets waar ze helemaal niet bij stilstaan. Ze lezen gewoon een verhaal. Maar achter het gebruikte lettertype van een stuk gedrukte tekst, of op een website, zit een prachtige wereld. Het ontwerp van een lettertype is pure kunst!

Heel boeiend is bijvoorbeeld die lachende e als laatste letter in het nieuwe logo van Google. Wist je dat die van Freddy Heineken kwam? Bekijk een bierflesje van Heineken maar eens goed. Ook erg interessant is het verhaal van het lettertype Helvetica. Daar is het Arial lettertype van Microsoft van afgeleid.

Nu is er een nieuw (open source) lettertype beschikbaar: de Hack. Omdat het open source is kun je het vrij downloaden en kun je het veranderen naar eigen inzicht. Het is gebaseerd op de Bitstream Vera Sans en Deja lettertypen, welke ook open source lettertypen zijn. Hier vind je een prachtige vergelijking tussen open source lettertypen en commerciële lettertypen met voorbeelden.

Het gebruikte lettertype heeft op de achtergrond grote invloed op hoe een tekst wordt ervaren. Dat is een belangrijk facet van de typografie. Tegenwoordig kan je daar heerlijk mee bezig zijn. We komen daar beslist nog eens op terug!

Blijf op de hoogte van de laatste malware, valse e-mails, ondeugdelijke webshops en boiler rooms. http://www.opgelicht.nl/alerts/alle-alerts/

Postvak-in

Auteur: Redactie

In onze vaste rubriek beantwoorden we vragen aan de hand van onze nieuwsbrief en plaatsen we reacties van onze lezers.